تأثیر سود بانکی بر بورس

این رابطه یک رابطه بلند بوده و صرفا ارتباطی به یک دولت ندارد و حتی ارتباطی به یکسال ندارد بلکه  در بررسی این رابطه باید برنامه انتشار اوراق مشارکت در سالهای قبل و سود سپردهها در سالهای قبل و همینطور برنامه بانکها برای سالهای بعد هم مد نظر قرار گرفته شود تا بتوان قضاوت درستی از عملکردها داشت. اما اگر بخواهیم در این مجال تنها نگاهی از تاثیر سود بانکی در بازاربورس در سال 95 داشته باشیم باید بگوییم؛ شاخص بورس در این رابطه با نقدینگی در جامعه ارتباط مستقیم و مثبت داشته و با نرخ ارز و نرخ سود واقعی بانکها رابطه منفی دارد. یعنی در صورتی که شاهد باشیم در گوشهای از بازار سرمایه نرخ ارز از یک رشد کاذب برخوردار باشد و یا سود سپردههای بانکی از میزان تورم موجود در جامعه بیشتر باشد بی شک سرریز پول و سرمایه در جامعه به سمت آن دو بازار خواهد بود و بازارهای ریسک پذیر همچون بازار بورس هیچ بهرهای از نقدینگی موجود در کشور نخواهد برد.‎

نباید از یاد ببریم دولت با بکار گیری یکی از روشهای موجود تلاش کرد در طی 4 سال تورم را در کشور تک رقمی کند؛ شاید برخی انتقادات به این روش هم باشد ولی به هر صورت توانست چنین کاری را انجام بدهد؛ اما امروز و از پس این چند سال میبینیم کمترین همراهی را بانکها با دولت در این امر داشته و دارند. این عدم همراهی تاثیرات بسیار منفی بر کل اقتصاد کشور دارد و نگاه عامه مردم به این مقوله را ناخوشایند میکند. این عدم همراهی زمانی نخوشایند جلوه میدهد که بانکها سودی را به مردم در سپردهها پرداخت میکنند که حتی دوبرابر تورم اعلام شده  در کشور است و خود این اتفاق باعث میشود مردم به جای سرمایه گذاری در صنایع تولیدی و خدماتی و همینطور بازار بورس رو به سپرده گذاری در بانک بیاورند و این عدم همراهی بانکها به دلیل منافع شخصی اولین گام در تخریب همه تلاشهای دولت برای کنترل تورم و رونق بخشیدن به تولید است.

این عملکرد بانکها در پرداخت سودهای بیش از تورم تاثیر مستقیمی بر عملکرد بازار بورس هم دارد به این شکل که اگر زمانی نرخ سود بانکی چه در بانکهای دولتی و چه در بانکهای خصوصی با کاهش محسوسی روبرو شود باعث میشود نرخ پی بر ای بازار هم متناسب با آن افزایش روبرو شود؛ پی بر ای در بازارهای منطقه غرب آسیا هم از این مثال مستثنی نیستند برای مثال پی بر ای بازار امارات متحده عربی 11 میباشد و این به دلیل کم بودن نرخ بهره بانکی در این کشور است. جالب است بدانید بازار بورس در تاریخ 50 ساله خود تنها توانسته به پی بر ای 8 دست یابد که بالاترین پی برای بازار سهام در ایران بوده است.

بی شک ما میتوانستیم در ٤ سال گذشته در بازار سهام شاهد پی برای بالای 10 باشیم با کنترل تورم و مدیریت آن توسط دولت که متاسفانه بانکها با عملکرد متضاد خود با دولت باعث شدند این تلاش دولت تاثیری بر بازار سهام نداشته باشد. نکته قابل بیان در این میان آنست که بانکها میپندارند با کاهش سود بانکی درآمدهای بانکی هم کم میشود ولی این یک اشتباه محض است ؛ زیرا کاهش سود سپردههای بانکی برای صنعت بانکداری حاشیه سود بالایی به همراه خواهد داشت، زمانی که نرخ سپردهگذارها کاهش پیدا کند بدون تردید با کاهش سریع نرخ تسهیلات بانکی به همان نسبت مواجه نخواهیم بود و خود این میتواند طی مدت چند ماه حاشیه سود بانکها باشد تا دوباره به مدار اصلی خود برگرداند و اینجاست که یک بازی برد برد شامل حال بانکها و بازار سهام میشود.

قطع به یقین با کاهش نرخ سود بانکی با خروج منابع عظیمی که در این سالها به بالای یک میلیون میلیارد تومان رسیده است و در بانکها به رسوب نشسته است میتوان حرکت عظیمی را در بازارهای مولدتر به وجود آورد که در میان همه بازارهای مولد بازار بورس از بهترین بازارهاست این اصل نباید فراموش شود همانطور که بازار بورس خود یک بازار مستقل است و به عنوان یکی از بازارهای اصلی قابل رصد است؛ به همین میزان موتور محرک بخش تولید است و میتواند باعث رشد و شکوفایی بخش تولید و صنعت کشور بشود و سودهای خوبی را برای سرمایه گذاران بخش تولید حاصل کند؛ همچنین کاهش نرخ سود بانکی باعث کاهش نرخ سود بهره تسهیلاتی که در اختیار واحدهای تولیدی  قرار میگیرند نیز میشود و این کاهش میتواند وضعیت هزینههای مالی واحدهای تولیدی را بهبود ببخشد و از این جهت در سود عملیاتی سهام واحدهای تولیدی صنعتی  نیز اثر مثبت میگذارد.

بدون تردید رشد در تولید و بالا رفتن نقدینگی تولید کنندگان یعنی ورود پولهای هوشمند بخش تولید به سوی بانکها ؛ که باعث رونق وضعیت بانکها میشود. اما اگر بانکها نخواهند همگام با دولت گام بردارند زیان سهامداران بورس ، زیان تولید کنندگان و صنعتگران و زیان بانکها به صورت مستمر ادامه خواهد داشت.