عرضه خودرو در جاده بورس هموارتر می‌شود؟

در ماههای گذشته چندین بار صحبتهایی شد تا یک خودرو از طریق اوراق سلف موازی تامین مالی شود. برای این کار ابتدا باید آن خودرو از دریچه بورس کالا عرضه و با مکانیزم عرضه و تقاضا کشف قیمت میشد.

عرضه خودرو از طریق بورس در کشورهای دیگر چندان سابقهای ندارد و کارشناسانی هستند که نسبت به آینده آن در بورس امیدوار نیستند. در ایران تعداد زیادی از خودروها از طریق شورای رقابت قیمتگذاری میشوند و این موضوع با روند کشف قیمت از طریق عرضه و تقاضا در بورس متناقض است.  در ماههای گذشته بورس کالا اعلام کرد که میخواهد پراید را از طریق اوراق سلف موازی تامین کند فارغ از اینکه این تصمیم چقدر جدی بود پس از گذشت چندماه به علت مسائل قیمتگذاری عرضه پراید در بورس کالا منتفی شد.

بعدها با تصویب هیات پذیرش قرار بر این شد که خودروی سراتو در بورس کالا عرضه شود. در اسفندماه سال ۱۳۹۵ بود که امیدنامه پذیرش و درج سراتو در بورس کالا منتشر شد و قرار بر این شد که سایپا این خودرو را در بورس عرضه کند.

در آن امیدنامه عرضهکننده متعهد شد که ۲۵ درصد از کل تولید سالانه معادل ۲۵۴۰ دستگاه (هر کدام که بیشتر شد) را در بورس عرضه کند. همچنین عرضه کنند متعهد شد که شرایط عرضه را به گونهای فراهم آورد که حداقل چهار بار عرضه در ماه انجام شود و در صورت وجود تقاضا با نظر بورس نسبت به عرضه اقدام کند.

چند ماه پس از انتشار امیدنامه پذیرش و درج سراتو در بورس کالا سایپا ۵۰ دستگاه سراتو در بورس عرضه کرد که هر یک از آن ها با قیمت حدود ۸۷ میلیون تومان به فروش رفتهاند. البته هزینههایی مانند مالیات نیز به آن مبلغ اضافه خواهد شد. همانطور که مشخص است عرضه کم این کالا در بورس میتواند نشان دهنده این باشد که برای  عرضهکننده این کار چندان جذاب نیست به طوری که تا کنون یک بار و تنها ۵۰ دستگاه در بورس عرضه شده است.

مدتی است که گفته میشود ایران خودرو نیز میخواهد از طریق اوراق سلف موازی تامین مالی کرده و خودروی دنا را از دریچه بورس کالا عرضه کند، اما مشخص نیست با شرایط فعلی بازار و شرایط قیمت گذاری خودروها و اوضاع خاص بازار خودرویِ ایران که یک بازاری انحصاری است شرایط این وجود داشته باشد خودروها به معنی واقعی کلمه از طریق عرضه و تقاضا  کشف قیمت شوند.