افت‌و‌خیزهای معنادار در بازارهای پایه

در هفته گذشته مس در بازارهای جهانی 2/9 درصد رشد قیمت را تجربه کرد و در نهایت در قیمت 5 هزار و 791 دلار در هر تن متوقف شد. این در شرایطی است که بازار سرب 2/77 درصد افت قیمت را در همین دوره به ثبت رساند و سایر فلزات اعم از آلومینیوم، قلع، روی و مولیبدن بدون تغییر قیمت بودند. قیمت کبالت در این دوره 0/22 درصد کاهش را در بازه هفتگی ثبت کرد و نیکل 88/ 1 درصد کاهش قیمت یافت. به این ترتیب در آخرین روز هفته گذشته میلادی قیمت آلومینیوم به هزار و 898 دلار و 75 سنت در هر تن رسید. قلع در قیمت 19 هزار و 289 دلار و روی با بهای 2 هزار و 449 دلار و 50 سنت معامله شدند. قیمت فولاد در این مدت در رقم 312 دلار و 50 سنت بدون تغییر در مقایسه با هفته قبل معامله شد و سنگآهن نیز در ادامه روند کاهشی خود 2/44 درصد دیگر افت کرد و به 57 دلار و 50 سنت در هر تن رسید. بر اساس این گزارش قیمت زغال سنگ در هفته گذشته حدود یک درصد کاهش یافت و به 79 دلار و 30 سنت در هر تن رسید. در هفته گذشته در بازار محصولات کشاورزی نیز تقریبا قیمت محصولات مختلف روندهای متفاوتی را تجربه کرد بهطوریکه بهای گندم با 3/78 درصد رشد به 445 سنت در هر بوشل رسید. قیمت ذرت نیز بیش از 4 درصد رشد را در این مدت تجربه کرده و به 387سنت در هر بوشل رسید. دانه سویا نیز 2/2 درصد رشد قیمت را در بازه هفتگی به نام خود ثبت کرد و در قیمت 941 سنت و در هر بوشل به فروش رسید.

عوامل موثر بر بازارهای کالایی در هفته گذشته

طی هفته گذشته مهمترین اتفاقاتی که بازارهای جهانی را تحتالشعاع خود قرار داد موضوع تحریم قطر از سوی چهار کشور عربی از جمله عربستان، امارات، بحرین و مصر بود که به عقیده کارشناسان اثرات کوتاهمدت و میانمدتی را بر بازارهای کالایی از جمله بازارهای پتروشیمی بر جای خواهد گذاشت. رکود و افت در عرضه محصولات پلیمری از قطر قطعا بر کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس اثرگذار خواهد بود. این کشور حدود 2 میلیون متریک تن در سال یعنی معادل 2 درصد از کل عرضه سالانه محصولات پلی اتیلن دنیا را در اختیار دارد. این کشور 85 تا 90 هزار متریک تن در سال از این محصول را به بحرین، مصر، عربستان و امارات صادر میکند که در نتیجه این تحریمها این میزان صادرات با توقف روبهرو خواهد شد. بر این اساس کشورهای تحریمکننده در درجه اول باید جایگزین واردات این میزان پلیاتیلن را ایجاد کنند که این موضوع مبین تاثیر این تحریم بر خود این کشورها است. بخش بزرگی از صادرات محصولات پلیمری منطقه از طریق بندر جبل علی در امارات صادر میشود و این در حالی است که بهرغم بسیاری از بحرانها در روابط ایران با کشورهای عربی اما صادرات محصولات مذکور تولید شده توسط ایران از سوی امارات تحریم نشده است و این عجیب است که صادرات محصولات قطری با تحریم روبهرو شده است.

بعد دیگر بررسی اثرات منفی ناشی از تحریم صادرات محصولات پتروشیمی و پلیمری بر بازارهای جهانی و تجارت این محصولات در دنیا است. قطر یکی از کشورهای مهم تولیدکننده محصولات در دنیا است که بخش زیادی از تولید خود را صادر میکند.کارشناسان میگویند تحریم این کشور میتواند بخش قابل توجهی از توازن عرضه و تقاضا را برای محصولات پتروشیمی با ضعف روبهرو سازد و این موضوع باعث میشود قیمت این محصولات بهزودی در بازارهای جهانی با افزایش روبهرو شود کما اینکه قیمتهای نقدی محصولات پتروشیمی طی هفته اخیر با رشد مواجه شده است. به این ترتیب باید اثر دیگر تحریم قطر را در اثرات منفی این تصمیم بر بازار محصولاتی همچون وینیلها، متانول، متیل بوتیل اتر و... دانست.

قطر سالانه 300 هزار متریک تن وینیل کلراید منومر صادر میکند. 150 هزار متریک تن در سال صادرات اتیل دی کلراید و صادرات 250 هزار متریک تن در سال سود کاستیک از دیگر محصولات صادراتی این کشور محسوب میشوند که در حال حاضر بازارهای جهانی با کمبود این میزان روبهرو شده که قیمتها را میتواند با روندی افزایشی روبهرو سازد. در این بین خبر دیگر برای اقتصاد جهان در هفته گذشته انتخابات انگلیس بود که بازارهای طلا و فلزات پایه را با کاهش روبهرو ساخت؛ بهطوریکه قیمت طلا روز جمعه با افت 12 دلاری روبهرو شد و فلزات پایه نیز مطابق جدول همراه با افت تقریبا دسته جمعی روبهرو شدند. گفته میشود نتایج انتخابات انگلیس در شرایط فعلی بهگونهای است که برخی برنامههای این کشور از جمله خروج این کشور از اتحادیه اروپا را با چالش روبهرو میکند. به عقیده کارشناسان بینالمللی ترزا می در تلاش بود تا با برگزاری انتخابات و با این پیشفرض که حزب محافظهکار در این کشور قدرت بیشتری خواهد گرفت، شرایط را برای پیادهسازی راحتتر برگزیت مهیا سازد، اما در حقیقت نتایج انتخابات آنطور که وی پیشبینی میکرد پیش نرفته است. با این حال در روزهای آینده مذاکرات برای برگزیت از سر گرفته میشود و باید دید چه تصمیماتی در این زمینه اتخاذ خواهد شد و این تصمیمات چه اثراتی را بر بازارهای به همراه خواهد داشت. به هر حال با تردیدهایی که در زمینه انتخابات انگلیس و خروج این کشور از اتحادیه اروپا ایجاد شده ارزش دلار در برابر پوند در روزهای اخیر تقویت شده و این مساله میتواند بیش از این بازارها را در مسیر کاهش قیمت قرار دهد.

با این حال در بازار نفت که قیمتها در دو هفته گذشته به شدت افت کرده بود شرایط به سمت بازگشت قیمتها به مرز 50 دلار در حال تغییر است. قیمت نفت برنت روز جمعه به اندکی بالاتر از 48 دلار رسید و قیمت نفت آمریکا نیز هنوز زیر 46 دلار در نوسان است. تغییرات بازار نفت بیشتر از هر عاملی تحتالشعاع دو موضوع یعنی مسائل منطقه خلیجفارس و تصمیمات اخیر اوپک مبنی بر تداوم کاهش میزان تولید نفت ازسوی کشورهای عضو و غیرعضو اوپک قرار دارد. به عقیده کارشناسان تنشهای کنونی در خلیجفارس میتواند توافق کشورهای عربی را روی کاهش تولید نفت متزلزل ساخته و متوقف کند. به عقیده آنها خاورمیانه در حال حرکت به سمت ایجاد اتحادهای جدید است. عدم اتحاد همه کشورهای عربی با عربستان برای قطع روابط با قطر خود نشان میدهد که هنوز این کشور نتوانسته همه کشورها را در این مسیر با خود همراه سازد که این موضوع از شکاف درونی اعراب بر سر این موضوع حکایت دارد که میتواند در بازار نفت انشقاق ایجاد کرده و منتهی به تغییرات در سطوح تولید و قیمتی طلای سیاه شود.