فرصت مناسب برای توسعه روابط کارگزاری با نظام بانکی بین‌الملل

بر اساس گزارشهای منتشر شده، اعضای کارگروه اقدام مالی موسوم به (FTAF) در پایان نشست شش روزه خود که در اسپانیا برگزار شد، طی مصوبهای از اقدامات موثر نظام بانکی و مالی ایران برای مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم تقدیر کرده و بدین ترتیب برای دومین سال متوالی اعمال محدودیتهای تحمیلی قبلی این نهاد بر نظام بانکی و مالی ایران را متوقف کردهاند.

حمید بعیدینژاد، از اعضای اصلی تیم مذاکرهکننده هستهای و سفیر ایران در انگلستان در کانال تلگرامی خود در این باره نوشته است: این تصمیم (تعلیق یکساله محدودیتهای ایران) در شرایطی اتخاذ شده که برخی محافل و مراکز تندرو در آمریکا از ترامپ، رئیسجمهور این کشور، خواسته بودند که به هر ترتیبی جلوی این تصمیم را بگیرد اما آمریکا تحت فشار کشورهای اروپایی نهایتا پذیرفت که متن مورد حمایت تمامی کشورهای مهم جهان را بپذیرد. آمریکا با پذیرش متن مصوبه این نهاد بینالمللی مجبور شد اقدامات موثر بینالمللی ایران در مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم را مورد تایید قرار دهد تا راه برای رفع هر چه بیشتر محدودیتهای بانکی و مالی ایران طبق برجام هموار شود.»

فرصتی برای خروج از فهرست سیاه

پویا جبلعاملی درباره اقدامات ایران در طول یک سال گذشته برای آنچه خروج از فهرست سیاه گروه اقدام مالی(FATF) خوانده میشود، به روابط عمومی اتاق تهران گفت: طی یک سال گذشته، اقدامات خوبی هم در بخش سیاستگذاری و هم در نظام بانکی به انجام رسید؛ از جمله تشکیل هیاتهایی متشکل از وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و وزارت اطلاعات و نیز ابلاغ مقرراتی از سوی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد به بانکها. در واقع بر مبنای همین اقدامات است که در ابتدای بیانیه کارگروه اقدام مالی بیان میشود که تعلیق محدودیتها به دلیل اقدامات ایران صورت گرفته است.

این اقتصاددان در ادامه به اقداماتی اشاره میکند که میتواند نام ایران را به طور کامل از فهرست سیاه این کارگروه خارج کند. او گفت: نخست اینکه اقدامات مربوط به شناسایی مشتری و رتبهبندی ریسک مشتریان با جدیت بیشتری مورد پیگیری قرار گیرد. بانکها همچنین باید از تکنولوژیهای روز و نرمافزارهای جدید در شناسایی مشتریان نیز بهره بگیرند. افزون بر این، سیستم بانکی ایران میتواند از کمکهای فنی FATF نیز بهرهبرداری کند و ارتباطات خود را با این نهاد مالی بینالمللی توسعه ببخشد.

او افزود: نکته مهم دیگر آن است که ایران نشان دهد به واسطه اقداماتی که صورت گرفته، چه دستاوردهایی حاصل شده است. نظیر اینکه نظام بانکی ایران با این اقدامات به وجود یک فساد سیستمی پی برده یا از توسعه آن جلوگیری کرده است. یا اگر فرار مالیاتی وجود دارد، نشان داده شود که با این اقدامات از تشدید فرار مالیاتی جلوگیری شده است.

جبلعاملی ادامه داد: هر چه بانکهای ایرانی روابط کارگزاری خود را با بانکهای خارجی توسعه دهند، شانس اینکه ایران از فهرست سیاه FATF خارج شود، بیشتر میشود. اکنون بسیاری از بانکهای خارجی، شرط همکاری و ایجاد روابط کارگزاری با بانکهای ایرانی را خروج نام ایران از این فهرست عنوان میکنند. در شرایط کنونی و با مصوبه جدید کارگروه اقدام مالی در اسپانیا، ایران باید از این فرصت بهره ببرد و روابط کارگزاری خود را هر چه بیشتر توسعه دهد. در این صورت هزینه قرار گرفتن نام ایران در فهرست سیاه نیز افزایش مییابد. در واقع، با وجود روابط کارگزاری گسترده ایران در جهان، آنها دیگر نمیتوانند ایران را در این فهرست قرار دهند.

او درباره وضعیت توسعه روابط کارگزاری ایران در دوران اجرایی شدن برجام گفت: روابط کارگزاری ایران با اروپا افزایش یافته و ایران به سیستم تسویه یوروی تارگت 2 متصل است. سیستم بانکی ایران، اکنون با اغلب کشورها روابط کارگزاری در حجم پایین برقرار کرده است و بررسی این روند از اجرایی شدن برجام تاکنون این امید را ایجاد میکند که روابط کارگزاری ایران، بهبود پیدا کند. به بیان دیگر، روابط کارگزاری بانکی در زمان حاضر، وضعیت بهتری نسبت به زمان تحریمها دارد اما هنوز به گستردگی زمان پیش از تحریمها نرسیده است.