جایگاه ایران در شاخص عملکرد رقابت صنعتی

به نقل از وزارت صنعت، معدن و تجارت و بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو)، جایگاه ایران از لحاظ شاخص عملکرد رقابت صنعتی از رتبه ۵۸ در سال ۲۰۱۰ در مقایسه با ۱۳۵ کشور به رتبه ۶۶ در سال ۲۰۱۴ در مقایسه با ۱۴۴ کشور دنیا رسید و در میان ۲۲ کشور منطقه در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ در جایگاه دهم قرار گرفت.

هر چند در این سالها امتیاز ایران رتبه نزولی داشته و از ۰/۰۵۴ در سال ۲۰۱۰ به ۰/۰۴۳ در سال ۲۰۱۴ کاهش پیدا کرد، اما رتبه آن بین ۵۸ تا ۶۷ در نوسان بود و بهترین رتبه که ۵۸ بوده است در سال ۲۰۱۰ کسب شد.

در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ رتبه ایران نسبت به سال ۲۰۱۲ یک پله بهبود یافت ولی امتیاز آن کاهش پیدا کرد که نشانگر این نکته است که با وجود کاهش عملکرد رقابت صنعتی در ایران، عملکرد دیگر کشورها نیز تا حدودی سیر نزولی داشته و بدتر شده است.

همچنین در ارتباط با زیر شاخصهای عملکرد رقابت صنعتی در سال ۲۰۱۴، ایران در زیرشاخصهایی از جمله سهم کالاهای صنعتی با تکنولوژی متوسط و بالا در ارزش افزوده صنعت(ساخت) با کسب امتیاز ۰/۵۰۰ و همچنین در سهم کالاهای با فناوری متوسط و بالا در صادرات صنعت با به دست آوردن امتیاز ۰/۳۳۸ نسبت به دیگر شاخصها، از امتیاز بالاتری برخوردار بود.

در بررسی و مقایسه جهانی نیز کشورهای آلمان، ژاپن، آمریکا و کره جنوبی در سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ در شاخص عملکرد رقابت صنعتی در رتبه اول تا چهارم قرار گرفتند.

گفتنی است که شاخص رقابت عملکرد صنعتی یکی از شاخصهایی است که سازمان توسعه صنعتی ملل متحد(یونیدو) برای ارزیابی توان رقابت و عملکرد صنعتی اقتصادهای مختلف مورد استفاده قرار میدهد. در این شاخص با بهرهگیری از مجموعهای از زیرشاخصهای مرتبط، توان تولید و صادرات کالاهای صنعتی یک اقتصاد مورد ارزیابی و مقایسه با دیگر کشورها قرار میگیرد. این شاخص ظرفیت کشورها را برای حضور در بازارهای داخلی و بین المللی و فعالیتهای با ارزش افزوده بالا و دارای فناوری برتر نشان میدهد.

شایان ذکر است که قدرت هر کشور در زمینه رقابت صنعتی با دیگر کشورها در حوزه تولیدات صنعتی با عددی بین صفر تا یک اندازه گیری میشود که هرچه این رقم به عدد یک نزدیکتر باشد، نشانگر قدرت بیشتر آن کشور در عملکرد رقابت صنعتی است.

بر اساس رتبه بندی رقابت صنعتی، کشورها به پنج دسته عالی، متوسط رو به بالا، متوسط، متوسط رو به پایین و پایین تقسیم میشوند. کشورهای در دسته عالی، نزدیک به ۸۳ درصد از ارزش افزوده صنعت جهان و بیش از ۸۵ درصد از تجارت صنعت جهانی را به خود اختصاص دادهاند که کشورهایی با درآمد بالا مانند آلمان، ژاپن، آمریکا، کره جنوبی و چین در این گروه قرار دارند.

سازمان یونیدو در گزارش سالانه خود از طریق هشت زیرشاخص، عملکرد رقابت صنعتی کشورها را مورد بررسی قرار میدهد.

سرانه ارزش افزوده صنعت(ساخت)، سرانه صادرات صنعت(ساخت)، سهم کالاهای صنعتی با تکنولوژی متوسط و بالا در ارزش افزوده صنعت(ساخت)، سهم ارزش افزوده صنعتی از تولید ناخالص داخلی، سهم کالاهای با فناوری متوسط و بالا در صادرات صنعت(ساخت)، سهم صادرات صنعت(ساخت) در کل صادرات، سهم در کل ارزش افزوده صنعت(ساخت) جهان و هم چنین سهم در کل تجارت صنعت(ساخت) جهان، هشت زیر شاخص سازمان یونیدو محسوب میشوند.