علل تفاوت نرخ تورم بانک مرکزی و مرکز آمار

مدیرکل آمارهای اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه بانک مرکزی فعلا مرجع اعلام نرخ تورم است، گفت: سال پایه و پوششهای آماری در شهر و روستا علت اصلی تفاوت نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی و مرکز آمار است.


علیرضا مقتدایی در گفتوگو با فارس «توانا» با بیان اینکه بانک مرکزی مطابق با استانداردهای بینالمللی نرخ تورم را محاسبه میکند، درخصوص نهاد مرجع اعلام نرخ تورم اظهار داشت: در این باره شورای عالی آمار باید تصمیمگیری کند و ولی فعلاً بانک مرکزی نرخ تورم را اعلام میکند.


وی در خصوص تفاوت میزان تورم اعلامی توسط این دو نهاد گفت: این مسائل بحثهای تخصصی دارد و شورای عالی آمار هم به خوبی در حال فعالیت است و رئیس شورای عالی آمار، در این باره با جدیت فعالیتها را پیگیری میکند.


*علل تفاوت نرخ تورم بانک مرکزی با مرکز آمار


مدیر کل آمارهای اقتصادی بانک مرکزی با بیان اینکه تفاوت اعداد و ارقام بانک مرکزی و مرکز آمار بیشتر مربوط به سال پایه میشود، گفت: سال پایه مرکز آمار برای نرخ تورم سال 81 بوده و بانک مرکزی سال پایه را سال 83 قرار داده است؛ به عبارتی دیگر بانک مرکزی براساس سبد خانوار در سال 83 و مرکز آمار براساس سبد در سال 81 محاسبات را انجام می دهند.


مقتدایی در پاسخ به این سؤال که تفاوت دیگری مانند فراگیر بودن پوشش آماری مرکز آمار و دربرگیری بیشتر کالاها تفاوت اصلی نرخ تورم مرکزی آمار و بانک مرکزی نیست، گفت: در خصوص سبد کالایی باید توضیحات بیشتری داده شود. سبدی که بانک مرکزی در نظر میگیرد براساس بررسی بودجه خانوار در سال پایه است که طبق آن همه اقلام مصرفی خانوار در بخش کالا و خدمات رصد میشود.


به گفته وی حاصل این بررسی، شناختن مجموعهای از کالاها و خدمات است که خانوار در سال پایه آن را خریداری کرده که به آن سبد شاخص تورم میگوییم.



*بررسی شهرهای کوچک روستاها را هم پوشش میدهد

وی در پاسخ به این سؤال که مرکز آمار یکی از دلایل تفاوت نرخ اعلامی خود با بانک مرکزی را فراگیری بیشتر جامعه آماری در بخش شهری و روستایی است، آیا بانک مرکزی قصد افزودن روستاها به جامعه آماری خود را ندارد، اظهارداشت: براساس تقسیماتی که در شهرهای مورد بررسی بانک مرکزی صورت گرفته، گروه شهرهای کوچک یا سایر مناطق شهری، مناطقی هستند که روستاها در اطراف آنها قرار دارند و معمولاً بازار روستاها و مرکز داد و ستد اقتصاد روستایی همین شهرهای کوچک هستند.


مقتدایی ادامه داد: بر این اساس میتوان تقریب خوبی از شاخص قیمت در روستاها با استفاده از این شاخص استخراج کرد.


*جامعه روستایی برای محاسبه نرخ تورم به صورت مجزا بررسی نمیشود

وی افزود: بانک مرکزی هیچوقت به دنبال آمارگیری از جامعه روستایی برای تورم نبوده است و تقریباً در اغلب کشورهای دنیا جامعه روستایی مورد بررسی قرار نمیگیرد البته در برخی از کشورها که غالب بافت جمعیتی، روستا است این شاخص به صورت مجزا تولید میشود ولی در کشور ما هماکنون میتوان گفت که اختلاف معناداری بین زندگی روستایی و زندگی شهرهای کوچک مجاور آنها وجود ندارد .


این مقام مسئول در بانک مرکزی تصریح کرد: موارد زیادی از جمله پراکندگی زیاد روستاها از نظر جغرافیایی و الگوی مصرف، شرایط آب و هوایی، عدم وجود بازار، عدم وجود آمارگیر ثابت، بومی و کارآزموده و رسمی در روستا و نزدیکی شرایط زندگی روستاها با شهرهای کوچک موجب میشود که نیاز به بررسی جداگانهای برای محاسبات تورم نداشته باشیم.


به گفته مدیر کل آمارهای اقتصادی بانک مرکزی، تحقیقات مختلفی در این زمینه صورت گرفته که نشان میدهد در ایران نیازی به بررسی جداگانه جامعه روستایی در بخش تورم وجود ندارد؛ بنابراین به نوعی مفهوم مشخص روستایی در شاخصهای تورم وجود دارد.