گزارش مقایسه‌ای سه ماه اول سال 1396 و 1395 در بورس کالای ایران

اختلاف عرضههای دو سال در فروردین ماه برابر با 10 هزار تن بود و این اختلاف در اردیبهشت ماه به بالای 100 هزار تن رسیده و در خرداد ماه اختلاف عرضههای دو سال بیشتر شده و به بیش از 200 هزار تن رسیده است.این آمار نشان از بهبود اوضاع عرضهها در سالجاری نسبت به سال گذشته دارد و اقدام بسیار مناسبی در جهت کمک به بازار است، این افزایش محسوس حجم عرضهها نتیجه اقدام بسیار مناسب شورای رقابت مبنی بر تعیین کف عرضه برای تمامی گروهای کالایی است.همچنین اگر این آمار نسبت به اردیبهشت 95 سنجیده شود، مشاهده میشود که حجم عرضههای سال گذشته در این ماه 239 هزار و 522 تن بوده است و عرضههای سالجاری 98 هزار تن بیشتر از سال گذشته است.افزایش حجم عرضههای ماهانه در سال 1396 در خرداد ماه نیز ادامه داشته و حجم عرضهها با افزایش قابلتوجه و 78 هزار تنی نسبت به اردیبهشت سالجاری مواجه شد که برابر با 24 درصد افزایش است.

اگر حجم عرضههای خرداد سالجاری با خرداد سال 95 سنجیده شود، مشاهده میشود که حجم عرضههای سالجاری 94 هزار تن بیشتر از مدت مشابه سال قبل است و از 322.354 تن در سال گذشته به 416.326 تن در سالجاری رسیده است.این میزان افزایش حجم عرضهها بسیار قابلتوجه بوده و نتیجه تعیین کف عرضهها در سالجاری نسبت به سال گذشته است. البته باید عوامل دیگری همچون کاهش صادرات مجتمعها در برخی برهههای زمانی را بر این افزایش عرضههای بازار داخلی موثر دانست.این افزایش عرضه در سه ماه اول سالجاری نسبت به سال گذشته در جهت کمک به تعادل بازار محصولات پلیمری بسیار مناسب بوده است و بهنظر میرسد مشخص کردن کف عرضه برای تمامی گروههای کالایی و توسط شورای رقابت موجب حفظ عرضهها در حجمهای بالا و افزایش نسبت به سال گذشته شده است.تعیین کف عرضهها کمک بسیار مهمی در جهت تعادل بازار محصولات پتروشیمی بوده و از ایجاد بحرانها بسیار جلوگیری میکند زیرا تمامی تولیدکنندگان را متعهد به عرضه حجم خاصی از محصول در هر هفته میکند.

البته انتقاداتی به عرضههای محصولات پلیمری در سالجاری وجود دارد که عبارتند از: کمبود شدید عرضههای پلیپروپیلنهای شیمیایی در سالجاری: در سالجاری و بهخصوص در دو هفته دوم فروردین و دو هفته اول اردیبهشت ماه این گروه کالایی با کمبود شدید عرضه مواجه شد و در برخی از هفتهها حجم عرضههای این گروه کمتر از 500 تن بود. این کمبود شدید عرضه باعث التهاب شدید در این گروه کالایی شده بود و هر هفته معاملات این گروه با سقف قیمت صورت میپذیرفت و در ادامه و در خرداد ماه بود که با شروع تولید شرکت پلیپروپیلن جم اوضاع این گروه کالایی تا حدی بهتر از قبل شد. نوسان در عرضه پلیپروپیلنهای نساجی: در مورد این گروه نیز بعضا نوساناتی در حجم عرضهها وجود داشت که در نهایت با افزایش حجم عرضهها و رعایت کف تعیینشده اوضاع این گروه رو به تعادل نهاد.

کمبود مقطعی عرضهها در برخی گریدها همچون پلیاستایرنهای انبساطی

در نهایت باید ذکر کرد که سال 1396 به خوبی شروع شده و امید است این روند در ماههای آتی نیز ادامه داشته باشد. در اواخر اردیبهشت با توجه به مشکلات به وجود آمده در صادرات محصولات به کشور چین میل به عرضههای داخلی شرکتهای پتروشیمی افزایش بیشتری پیدا کرد و نتیجه آن در عرضههای خرداد ماه مشخص شد و حجم عرضهها افزایش بسیار زیادی پیدا کرد.

وضعیت تقاضا

حجم کل تقاضا در مجموع سه ماه اول سالجاری کمتر از سال گذشته است، به گونهای که حجم کل تقاضا در سه ماه امسال یک میلیون و 225 هزار و 378 تن بوده که در مقایسه با حجم یک میلیون و 454 هزار و 302 تنی سال گذشته کاهشی بیش از 229 هزار تن را نشان میدهد که قابل توجه است.البته باید ذکر کرد که تفاوت تقاضا در فروردین بین دو سال 96 و 95 برابر با 448 هزار تن بود که بسیار قابلتوجه بوده و بعد از انجام معاملات اردیبهشت ماه این تفاوت تقاضای دو سال به 290 هزار تن کاهش یافته بود، حال این اختلاف در خرداد ماه هم کاهش یافته و اختلاف بین حجم تقاضای سه ماهه اول دو سال به 229 هزار تن رسیده است، به عبارت دیگر حجم تقاضای سالجاری 61 هزار تن بیشتر از خرداد ماه سال گذشته بوده است.نیمه اول سال گذشته مصادف بود با روند صعودی قیمت نفت و محصولات پلیمری و در نتیجه تقاضا میل به صعود زیادی داشت و در خرداد سال گذشته نیز تقاضا افزایش پیدا کرد ولی همچنان تقاضای سال جاری بیشتر از سال گذشته است.در نهایت باید ذکر کرد که این حجم تقاضا در مقابل حجم عرضههای خردادماه، حجم منطقی محسوب میشود، زیرا در این ماه نزدیک به 416 هزار تن عرضه وجود داشته و حجم تقاضای 495 هزار تنی کلا 79 هزار تن بیشتر از عرضه است، در نتیجه این افزایش حجم تقاضا متناسب با حجم عرضهها بوده و بازار با تعادل خوبی مواجه بوده است.

حجم معامله

حجم کل معاملات در سه ماهه اول سالجاری برابر با 605 هزار و 768 تن بوده است که در مقایسه با حجم 548 هزار تنی سال گذشته، 58 هزار تن افزایش را نشان میدهد.این در حالی است که در فروردین حجم معاملات سال گذشته 33 هزار تن بیشتر از سالجاری بود، این به آن معنی است که حجم معاملات سالجاری در اردیبهشت ماه 61 هزار تن بیشتر از سال گذشته بوده است، این صعودی بودن روند حجم معاملات در خرداد ماه هم ادامه یافته و حجم معاملات خرداد سالجاری حدودا 30 هزار تن بیشتر از خرداد سال گذشته بوده است تا بار دیگر اختلاف بین دو سال افزایش یافته و به 58 هزار تن برسد که آمار بسیار مناسبی است.با توجه به اختلاف 93 هزار تنی حجم عرضههای دو سال، این بیشتر بودن حجم معاملات در سالجاری منطقی است و شاید همه آن به افزایش رونق بازار مربوط نباشد.