تراز تجاری منفی بیش از همه محصول نرخ ارز است

جمشید نفر اظهار کرد: چند سالی بود که تراز تجاری کشور به نقطه مثبت رسیده بود و حال اینکه مجددا این تراز به حالت منفی درآمده است، اتفاق و خبر خوبی نبوده و نمیتواند تبعات مثبتی داشته باشد.

وی در عین حال عنوان کرد: در رابطه با تراز تجاری میتوان دو بخش را در نظر گرفت که بخش اول مربوط به صنایع بزرگی مانند پتروشیمی، میعانات گازی و... میشود که در این حوزه نیاز به گفتوگوهای دیپلماتیک و اقتصادی متعدد وجود دارد تا کشور بتواند جایگاه خود را حفظ کرده و در عرصه صادرات رشد داشته باشد اما متأسفانه ما در این حوزه بخش قابل توجهی از صادرات غیرنفتی خود را از دست دادهایم که شاید این مسئله بیشتر ریشه در موضوعات سیاسی داشته باشد.

نایب رئیس کنوانسیون صادرات کالاهای سنتی را دسته دوم کالاهای نوع سه در تعیین تراز تجاری کشور دانست و گفت: اکنون قیمت تمام شده برای تولیدکنندگان ما هر روز بالاتر می رود و موضوع ثبات نرخ ارز دشواریهای متعددی در این عرصه ایجاد میکند، بر همین اساس توان رقابت صادرکنندگان ما در این بخش به طور دائم کاهش یافته و پیشبینی آن است که صادرات با این شرایط به طور مستمر با کاهش مواجه شود چرا که در چنین شرایطی امکان ندارد که ما بتوانیم خود را با رقبای خارجی هماهنگ کنیم.

نفر همچنین اظهار کرد: حوزه سوم صادرات نیز مربوط به صادرات فنی-مهندسی میشود که در این حوزه نیز روابط دیپلماتیک سیاسی نقش بسیاری دارد و اکنون به نظر میرسد این روابط آن گونه که باید قوی نیست.

او ادامه داد: از سوی دیگر بحثی که درخصوص گران تمام شدن کار در شرایط داخلی دارد، بر روی صادرات خدمات فنی-مهندسی نیز تأثیر گذاشته و رقابت در این بازار را کاهش میدهد. حال آنکه اگر دولت به این مسائل توجه نداشته و رویکردی مبنی بر حمایت از صادرات را در دستور کار خود قرار ندهد، این سیر نزولی ادامه خواهد داشت و بر این اساس مشکلات زیادی برای کشور ایجاد خواهد شد.

وی با تأکید بر اینکه در شرایط منفی بودن تراز تجاری نمیتوان وضعیت اقتصادی مطلوبی را متصور شد، گفت: دولت باید توجه داشته باشد که در صورت رشد مثبت تراز تجاری این امکان وجود دارد که قیمت ارز کنترل شود اما اکنون شرایط ثبات نرخ ارز کار را به جایی رسانده که در بلندمدت میتوان انتظار داشت تبعات منفی و جهش یک باره قیمت را شاهد باشیم.

او در ادامه یادآور شد: زمانی صادرات نفتی ما به گونهای بود که تراز تجاری را به شدت تحت تأثیر قرارداده و نگرانی دولت را از بین میبرد اما حال که سیاست، حفظ منابع نفتی است باید به تراز تجاری کالاهای سنتی توجه بیشتری صورت بگیرد و بر همین اساس علاوه بر تراز تجاری کلی تراز تجاری صادرات غیرنفتی در این سالها مورد توجه جدی قرار گرفته است.

نفر ادامه داد: در حال حاضر با توجه به شرایط موجود میتوان گفت بزرگترین علتی که منجر به منفی شدن تراز تجاری در بخش غیرنفتی شده ثبات نرخ ارز به شمار میرود، از سوی دیگر با توجه به هزینههای متعددی که موجب میشود قیمت تمام شده در ایران رقمی بالا باشد امکان رقابت در بازارهای تجاری کمتر میشود در حالی که برای صادرات این شعار وجود دارد که ما باید هر ساله بتوانیم محصولات خود را با کیفیت بهتر وقیمت مناسبتر به دست مصرفکنندگان برسانیم.

نفر در پایان صحبتهای خود با بیان اینکه به واسطه شرایط ایجاد شده صادرکنندگان این روزها حال و شرایط مناسبی ندارند، اظهار کرد: اکنون به عنوان مثال در حوزهای مانند صادرات فرش همکاران ما میگویند که بیش از یک سال است در شرایط بیکاری قرارداشته و صادرات آنها کاهش چشمگیر دارد. در چنین شرایطی که قیمت تمام شده در ایران تا این اندازه بالا میرود صنعت فرش با آن عظمت دچار مشکل شده است،حال وضع سایرصادرکنندگان دیگر معلوم است.