کاهش چراغ خاموش نرخ سود در بانک‌ها/ مؤسسات و بانک‌های کوچک هم‌چنان نرخ می‌شکنند

در هفتههای گذشته بحثهای زیادی برای کاهش نرخ سود بانکی مطرح شد و حتی غلامحسین تقی نتّاج مدیرعامل بانک قوامین از توافق اولیه بانکها برای کاهش نرخ سود بانکی و رعایت نرخهای مصوب خبر داد.

پیگیری ما از شعب بانکها نشان میدهد بانکهای دولتی و نیمه دولتی و برخی بانکهای خصوصی به سمت کاهش نرخ سود حرکت کردهاند اما تعدادی از بانکهای خصوصی همچنان نرخ سود بالای 20 درصد پرداخت میکنند.

جدول نرخ سود بانکها (با استعلام از شعب)

پیش از این نرخ سود در اغلب بانکها و موسسات 20 تا 24 درصد اعلام میشود که در این بین  این ارقام فوق بیانگر کاهش نسبی نرخهای سود سپرده است. هر چند که هنوز با نرخهای مصوب فاصله دارد و نرخ بانکهای کوچک فراتر از سایر بانکها است.

از نیمه دوم سال 95 تا ماه گذشته اغلب بانکها نرخهای سود بالای 20 درصد به سپردهگذاران پیشنهاد و پرداخت میکردند.

پرداخت سودهای بالا علاوه بر اثرات بسیار مخرب در ترازنامه بانکها، قانون بانکداری بدون ربا را که پرداخت سود به صورت علیالحساب و تعیین سود قطعی پس از اتمام سال مالی بود به طور کلی مخدوش و غیرقابل اجرا کرده بود.

البته نرخهای فعلی همچنان بالاست و با نرخ تورم فعلی و حتی دورنمای تورم و شرایط اقتصادی کشور سازگاری ندارد، اما با نرخهایی که به تازگی کاهش یافته، امید به ادامه کاهشها در آینده را تقویت میکند.

بر اساس این گزارش بدیهیترین اثر فرابانکی نرخ سود بالای سپرده، افزایش هزینه تامین مالی (افزایش سود تسهیلات) و کاهش سرمایهگذاری در اقتصاد است. بسیاری از فعالیتهای اقتصادی با توجه به نرخ تورم 10.3 درصدی، توجیه اقتصادی خود را از دست میدهد و فعالان اقتصادی دیگر تمایلی برای ورود به بخش تولید و سرمایهگذاری در این بخش نخواهند داشت.

تاثیر نرخ سود بالای بانکی در آمار بانک مرکزی از رشد منفی تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در سالهای 94 و 95 کاملا مشهود بوده است.