پاشنه آشیل صنعت نفت ایران کجاست؟

پیش از آنکه تحریمها سد راه توسعه بخش های مختلف کشور شود، صنعت نفت نیز از تعامل با خارجیها بینصیب نمانده  و در سالهای اخیر در قالب قراردادهای بیع متقابل یا از طرق دیگر از سرمایه و تکنولوژی غول های نفتی جهان بهرهمند شده بود.

میتوان گفت صنعت نفت یکی از قربانیان اصلی تحریمها بود و با اعمال تحریمها علیه ایران توسعه میادین نفتی از جمله میادین مشترک که به دلیل سهیم بودن کشور دیگر از منابع این میادین از اهمیت بیشتری برخوردار هستند به دلیل نبود سرمایه کافی و فناوری مناسب مغفول ماند.

پس از به سرانجام رسیدن برجام و گشایش درهای تعامل به روی کشور وزارت نفت با معرفی قراردادهای جدید نفتی جاذبه بیشتری را برای غول های نفتی جهان ایجاد کرده و توانست اطمینان این غول ها را برای سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران جلب کند.به طوریکه اخیرا شاهد حضور و مشارکت شرکت فرانسوی توتال در توسعه فاز یازده پارس جنوبی، میدان مشترک گازی با قطر، بودیم.

امضای یک قرارداد پاسخگوی کثرت و گستردگی مخازن نفتی و گازی کشور نیست اما میتواند قدم طلایی برای آغاز یک راه روشن برای مسیر طلای سیاه ایران باشد.با این حال بیژن زنگنه، ویر نفت کشورمان بر این باور است که مهمترین مشکلات کنونی صنعت نفت، کمبود سرمایه و ضعف تکنولوژیک است.

به گفته وی علم و دانایی قابل خریداری نیست؛ باید زمینه تولید علم را در کشور ایجاد کنیم و درعین حال از ایستادن در کنار صاحبان علم و فناوری در سطح جهان غافل نباشیم تا فناوری و مهم‎تر از آن، دانش مدیریت به داخل کشور منتقل شود.

وزیر نفت وجود سرمایه را برای توسعه میدان و ازدیاد برداشت مخازن ضروری دانست و گفت: طی سال‎های گذشته، تحریم‎ها، مشکلات موجود در تنظیم روابط مالی دولت با شرکت ملی نفت و کمبود منابع، سبب کاهش حجم سرمایه‎گذاری در صنعت نفت شده است و این چالش باید برطرف شود تا بتوانیم توسعه میدانهای مشترک و ازدیاد برداشت از مخازن را در دستور کار قرار دهیم.

صاحب نظران و نمایندگان مجلس نیز بر ای باورند که حضور شرکتها و سرمایهگذاران بزرگ بینالمللی در صنعت نفت ایران بدون تردید عاملی برای توسعه و پیشرفت این صنعت است و حضور سرمایه گذاران بزرگ خارجی راه توسعه صنعت نفت و گاز کشور را هموار میکند.

این نکته نیز هموراه مورد تاکید است که حضور سرمایه گذار خارجی به معنای کنار گذاشتن اقتدار و عزت داخلی نیست، بلکه استفاده از چنین سرمایه‎هایی میتواند توان اقتصادی ایران را افزایش دهد.صنعت نفت و گاز ایران برای جهانی شدن، توسعه و نوسازی هرچه بیشتر نیازمند استفاده از سرمایههای خارجی است.حضور شرکتها و سرمایه گذاران بزرگ بینالمللی در صنعت نفت ایران بدون تردید عاملی برای توسعه و پیشرفت این صنعت است.

از سوی دیگر جذب سرمایه خارجی در صنعت نفت، افزون بر حفظ منافع مادی و معنوی، فناوری و دانش فنی را وارد کشور کرده و انقلاب بزرگی در صنعت نفت ایجاد میکند. در شرایطی که کشورهای همسایه بیش از ایران از منابع مشترک نفت و گاز بهرهبرداری میکنند، ورود شرکتهای بزرگ خارجی به ایران، بدون تردید آثار مثبت اقتصادی و اشتغالزایی را به همراه خواهد داشت