نرخ جدید ارز مرجع و چند سوال درباره قیمت کالاها

با افزایش قیمت ارز در اواخر سال گذشته در حالی که مسوولان اقتصادی مرتب اعلام میکردند این اتفاق نمیتواند بر قیمت کالاهای اساسی تاثیرگذار باشد، اما در نهایت این تاثیر نمایان شد.

در حالی که برخی کالاها با ارز مرجع وارد میشدند، اما بسیاری از کالاها نمیتوانند به دلایل مختلف از این ارز استفاده کنند و برای واردات آنها از ارز آزاد استفاده میشود.

همزمان با تعیین نرخ 1226 تومان برای ارز مرجع، نرخ ارز در بازار آزاد در حدود 1800 تومان تثبیت شده بود که این روزها به بیش از 2000 تومان رسیده است.

طبیعی است که واردات کالا با ارز در این نرخ به افزایش قیمت آنها میانجامد؛ اما برخی فعالان بخش خصوصی معتقدند که قیمت کالاها را بازار و نظام عرضه وتقاضا تعیین میکند.

به اعتقاد آنان حتی اگر نرخ ارز خیلی بیشتر از این هم افزایش پیدا کند، اما همزمان با افزایش آن کیفیت کالاها هم ثابت بماند، مردم نسبت به خرید کالای گرانتر رغبتی نشان نمیدهند و بنابراین به صورت خودکار قیمت کالاها کاهش مییابد.

در این زمینه تغییر قیمت کالاهای اساسی که با ارز مرجع وارد میشوند، دوباره به یک دغدغه تبدیل شده است. افزایش نرخ ارز مرجع در واقع به معنی افزایش هزینه برای خرید و واردات برخی کالاهای اساسی از جمله گندم، گوشت و مرغ است.

گرچه در حالی که نرخ ارز مرجع 1226 تومان بود، به عنوان مثال نهادههای دامی با متوسط نرخ 900 تا 950 تومان به دامداران ارائه میشد و دولت و بخشی از رقم کالا را به عنوان یارانه پرداخت می کرد، اما مشخص نیست با افزایش نرخ ارز مرجع نیز همین روند ادامه خواهد یافت یا خیر.

به عنوان مثال آیا دولت در صورت تعیین نرخ ارز مرجع روی 1600 تومان میتواند مابه التفاوت این رقم تا 900 تومان را به عنوان یارانه به واردکننده یا مصرف کننده نهاده دامی بپردازد یا خیر.

بنابراین نگرانی در مورد تاثیر افزایش نرخ ارز مرجع بر کالاهای مصرفی در بازار دوباره شکل گرفته و نگرانی بیشتر از آن جهت است که این نرخ که کمتر از شش ماه از تعیین آن می گذرد، پس از افزایش دوباره در مقطع کوتاهی با تغییر مواجه شود.

از سوی دیگر رییس کل بانک مرکزی اعلام کرده که فعلا کالاهای اساسی در حال ذخیره سازی است، اما مشخص نکرده که پس از اتمام ذخیرهسازی آیا تخصیص ارز مرجع به این کالاها نیز حذف خواهد شد و قرار است کالاهای اساسی پس ازمدتی با ارز آزاد وارد شود یا اینکه روند کنونی ادامه خواهد یافت.