۷ شاخص‌ موثر بر رشد گردشگری در آینده

ثروت و قدرت خرید، دسترسی، رویدادها، فرهنگ، جهانی شدن، رقابت و آب و هوا این شاخصها هستند. براساس گزارش اخیر کمیسیون گردشگری اتاق ایران، آینده گردشگری جهان و ایران میتواند تحتتاثیر این شاخصها قرار گیرد.

نقش ثروت در سفرهای فردا

طبق تحقیقات «بنیاد آینده»، مصرفکنندگان به تعطیلات به چشم یک محصول لوکس شماره یک مینگرند. آنها برای تعطیلات بیشتر از خانه، ماشینهای پرسرعت، عطرهای گرانقیمت و لباسهای طراحیشده آرزو دارند. اما این تمنا بسته به میزان ثروت و قدرت خرید مصرفکننده برانگیخته میشود. ثروت در نتیجه افزایش درآمد به دست میآید که در عمل نسبت به ۲۰ سال گذشته دو برابر شده است. همچنین قدرت خرید نیز متاثر از کاهش قیمتها است. این الگوی رفتار اقتصادی در تمام جهان رخ میدهد و طی دو دهه گذشته شمار زیادی از طبقه متوسط چین، هند و اروپای شرقی در این رده قرار میگیرند که گردشگران فردا را میسازند.

اهمیت دسترسی

در همین حال و براساس این گزارش، دنیای گردشگری امروز در نتیجه پیشرفتهای فناوری، کوچک و کوچکتر میشود. قدرت اینترنت در آگاهسازی و شکستن مرزها به مصرفکنندگان امکان انتخاب مقصد را در هر کجای دنیا میدهد. با بهبود مقیاسهای اقتصادی ناشی از اقتصاد آنلاین، سفر و گردشگری یک بازار پرخریدار محسوب میشود. در سالهای اخیر، خطوط هواپیمایی ارزان قمیت، به نقطه اوج بهکارگیری فناوری تبدیل شدهاند. امروزه سفر کردن با پروازهای مستقیم میان مقاصد و قمیتهای ارزان بسیار آسان است و محدودیتهای ویزا کمتر شده و هر نقطه دنیا به هر فرد نزدیک است. همین عامل در آینده به افزایش سفرها خواهد انجامید.

چرا رویداد مهم است؟

این گزارش اضافه کرده که با گسترش مقصدهای گردشگری قابل دسترسی، مردم بیشتر تحت تاثیر رویدادها قرار میگیرند؛ خواه این رویدادها ورزشی باشند یا بلایای طبیعی. اقدامات خشونتبار از سوی سازمانهای تروریستی، اتفاقات روزافزون آب و هوا در مقصدهای معروف گردشگری و نقش خطمشیهای دولتی در تمام بخشهای جامعه مشخصکننده این است که چطور یک گردشگر در یک موقعیت خاص احساس امنیت میکند.  نتایج یک بررسی نشان داده گردشگران آمریکایی بیشتر از هر چیز دیگری از «ترس آمریکایی» در عذابند و ترجیح میدهند یا در خانه بمانند یا به کشورهایی سفر کنند که بهعنوان هوادار آمریکا لقب گرفتهاند. روی دیگر سکه، رویدادهایی نظیر بازیهای المپیک و جام جهانی فوتبال، موجب افزایش شمار بازدیدکنندگان بینالمللی در کشورهای میزبان است. رویدادهای فرهنگی مانند فستیوال بینالمللی ادینبرو و مراسم حج در عربستان سعودی، از طریق استراتژیهای رویداد محور اصالت اجتماعی مقصد را شکل میدهند.

نقش سرمایه فرهنگی مقصد

طبق گزارش اتاق ایران، با افزایش دستاوردهای مالی و آموزشی یک مقصد، فرهنگ نیز به عنوان یکی از محرکهای آن مهم و مهمتر به چشم میآید. سرمایه فرهنگی یک مقصد معیاری برای کل موجودی دانش، نگرشها، درک، مهارتها و سلایقی است که در هنر، ورزش و میراث یک ملت تجلی مییابد. پژوهشگران، میراث و فرهنگ را به عنوان یکی از مولفهها برای برند یک کشور، ارزیابی گردشگری و کشش سفر به یک مقصد میداند.   

جهانی شدن و رقابت

در همین حال، جهانی شدن و رقابت نیز بر آینده گردشگری موثر خواهد بود. جهانی و محلی شدن دو همراه و همپای هم هستند. تمام کشورها به طور یکپارچه در اقتصاد جهانی گره خوردهاند و هیچ کشوری نمیتواند بدون ورود به بازارهای نوظهور و ریشهدار موفق شود.  افراد به جهانی شدن اقتصادها و فرهنگها با نگاه به هویتهای آنها واکنش نشان میدهند. گشایش اقتصاد دنیا به این معنا است که گردشگر انتخاب بیشتری پیش رو دارد و رقابت رو افزایش ارزش بیشتری را ایجاد میکند.
آب و هوا، محصول میسازد

گزارش مذکور همچنین با یادآوری اینکه آب و هوا محصول گردشگری یک مقصد را میسازد، تاکید کرده که این خود دلیلی بر آن است که چرا سوئیس را بهعنوان مقصدی بدون برف و اسکی و کشورهای حوزه دریای کارائیب را بدون ساحل و آفتاب نمیتوان تصور کرد. بدیهی است تغییرات آب و هوایی و گرم شدن زمین نوع محصولات و تمایلات بازار مقاصد گردشگری را تحت تاثیر قرار میدهد؛ به طوری که با روند رو به رشد کنونی در گرم شدن زمین، در سالهای نزدیک کشورهای اسکاندیناوی نیز بهعنوان مقاصد ماسه و آفتاب و دریا مورد توجه قرار خواهند گرفت و عرضهای مرکزیتر به ویژه منطقه آفریقای مرکزی و خاورمیانه بخش قابل توجهی از بازار خود را از دست خواهند داد. از طرف دیگر آب و هوا و تغییرات آن بر میزان دسترسی به منابع اساسی زندگی و فعالیتهای گردشگری نیز تاثیر خواهند داشت؛ به طوری که در شرایط محدودیت رقابت بر سر دسترسی به این منابع از جمله آب، منجر به افزایش قیمتها و مشکلات اجتماعی- اقتصادی خواهد شد.