غیبت محرک‌های بنیادی برای سنگ‌آهن

به گفته فعالان و کارشناسان بازار این روند کاهشی قیمت خیلی ماندگار نخواهد بود و احتمال دارد ظرف یک هفته آینده قیمتها روند بهبود و رشد را درپیش بگیرد. روند بهبود قیمتها تا ۳ ماه آینده ماندگار خواهد بود، ولی برای سال ۲۰۱۸ شرایط خوبی پیشبینی نمیشود. در این رابطه براساس اخباری که از استرالیا و برزیل بهعنوان تولیدکنندگانی که درصدد افزایش صادرات محصولات سنگآهنی هستند و از طرف دیگر یکسری قوانین سختگیرانهای هم که در سطح جهانی برای سنگآهن رخ داده، انتظارات زیادی را برای سال جدید نباید داشت.این در حالی است که کارشناسان با گمانهزنیهای جدی بر این باورند در کوتاهمدت و ظرف یکی دو ماه آینده شرایط قیمتها بهتر از حالحاضر خواهد شد.

 پیشبینی ثبات قیمتی در ۲۰۱۸

مهرداد اکبریان، رئیس هیاتمدیره انجمن سنگآهن درخصوص روند فعلی بازار جهانی سنگآهن و پیشبینیهای حول این ماده اولیه میگوید: پیشبینیها و گمانهزنیهایی طی مدت اخیر حول روند ثبات قیمت در بازار جهانی سنگآهن بوده است. در این رابطه باید گفت ثبات قیمت بر پایه «دو مولفه» استوار است؛ عرضه و تقاضا، در ارتباط با بحث عرضه کشورهای تولیدکننده بزرگ اقدام به برنامهریزی برای افزایش ظرفیت تولید و صادراتشان کردهاند.

این اقدام موجب خواهد شد عرصه برای کشورهای دیگری که تولیدکنندگان کوچکتر و کمتری هستند و صادرکنندگانی با ظرفیت و اندازهای کمتر هستند، تنگتر شود.اما از سوی دیگر قوانین سختگیرانه زیستمحیطی که در چین وضع شده و از سوی دیگر سختگیریهایی که برای صدور مجوز برای واردات سنگآهن در نظر گرفته میشود و قیمتگذاریهای نامتعادل موجب خواهد شد که سال آینده سنگآهنهای با عیار پایین و سنگآهنهایی که ناخالصیهایی غیرمتعارف و بالا دارند در فروش و قیمتگذاریشان به مشکل برخورد کنند.اکبریان در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه «قیمت نفت و هزینههای حملونقل در سال آینده بهعنوان بخشی از هزینههای تولید سنگآهن افزایشی است؛ آیا این موضوع بازار سنگآهن را تحریک میکند؟» گفت: قیمت حملونقل همیشه در ارتباط با موضوع سنگآهن و بهخصوص در رده بندی حملونقل دریایی، تعیینکننده است. در این رابطه وقتی بحث رقابت با کشوری مانند استرالیا و برزیل را مدنظر داریم بیشتر از اینکه قیمت تمامشده معدنی با قیمت تمامشده استرالیا و برزیل اختلاف داشته باشد، با قیمت «حملها» تفاوت دارد.

در این رابطه قیمت حملونقل در مقایسه با این کشورها و نسبت به این کشورها خیلی بالا است. در واقع موضوع مهم حملونقل موجب میشود که قیمت نهایی برای ایران قدرت رقابت ایجاد نکند؛ به همین منظور اگر در سال آینده انتظار این باشد که حملونقل دریایی با افزایش قیمت مواجه شود، اولین تاثیر از بابت این افزایش متوجه ایران خواهد بود، چراکه ایران در حالت عادی و در مقوله حملونقل رقمی بالاتر از بقیه کشورها پرداخت میکند به این دلیل که کشتیهای کوچکتری در بنادر ایران پهلو میگیرند.اکبریان در ادامه با اشاره به موضوع بنادر و پتانسیل زیرساختی که بنادر ایران دارند گفت: بنادر ایران قدرت بارگیری زودهنگام را ندارند، این موضوع باعث پرداخت «دموراژ» میشود یا موجب میشود طرف مقابل چند دلاری را به دلیل نداشتن سرعت حملونقل و بارگیری از طرف ایرانی بیشتر بگیرد؛ از سویی داخل مرزهای ایران و در بحث ترانسفر زمینی هم مقولهای که در این موضوع نقش اساسی داشته آن است که بعضی مواقع افزایش قیمتهایی که بهصورت موردی اتفاق میافتد بهجای اینکه به نفع صادرکننده و معدندار باشد و آنها را منتفع کند، به نفع گردانندگان و صاحبان حملونقل تمام میشود.بهطور کل حملونقل در مواد معدنی کشور نقش اساسی دارد و از همینرو تغییرات در این مقوله هم تاثیرات عمده خواهد داشت، به همین دلیل هم تغییرات حملونقل اگر به سمت افزایش هزینهها در سال جدید میلادی باشد، رقابت را برای ایران سختتر خواهد کرد.

 افت قیمت بیلت

اکبریان با اشاره به افت قیمت بیلت و توضیح روند تاثیرگذاری که این ماده روی سنگآهن دارد، میگوید: افت قیمت بیلت مستقیما و سریع روی قیمت سنگآهن تاثیر نمیگذارد، درست است که نسبتی که قیمت بیلت با قیمت سنگآهن دارد یک نسبت مستقیم است ولی «آنی» نیست، در این رابطه مولفههای تاثیرگذار دیگری در مقایسه با بیلت هم وجود دارد.در ارتباط با آنی نبودن تاثیر نوسانات قیمت بیلت، اگر کاهش قیمت در روزهای آینده جبران شود، قیمت بیلت در روند قیمتی سنگآهن تاثیر نخواهد داشت ولی اگر ماندگاری افت قیمت بیلت بیش از یک ماه باشد، روی قیمت سنگآهن تاثیر خواهد گذاشت.

 بودجه۹۷ و انتظارات بخش خصوصی

اکبریان با اشاره به بررسی بودجه ۹۷ در مجلس که در ماه آینده احتمالا آغاز خواهد شد، ادامه داد: بخش سنگآهن هنوز جای خالی برای سرمایهگذاریهای اولیه زیرساختی دارد، به این معنا که «بنادر» یکی از مهمترین فضاهایی هستند که از نظر زیرساختی مشکلات عمده و زیادی در جهت ارائه خدمات استاندارد حملونقلی در سطح جهانی دارند.در این رابطه در «ترانسفر» و «حملونقل ریلی» با مشکلات عمده و قابلتاملی مواجه هستیم، از سوی دیگر بحث اکتشافات در زمین است؛ قسمت عمدهای از کارهای اکتشافات اولیه مسوولیت حاکمیتی دارند و ارتباطی به بخش خصوصی ندارند، تمام این موارد از فعالیتهایی است که باید از سوی دولت انجام بگیرد به این معنا که جزو «بودجههای ردیفدار مجلس» باشند و اینگونه نیست که بخش خصوصی در این رابطه بتواند به راحتی فعالیت و دخالت کند، درخصوص موارد ذکرشده بخش خصوصی از مجلس میخواهد که زیرساختهای مربوط به توسعه معدنی را حتما مدنظر و بودجه لازم را تخصیص دهند.