جایگاه ایران در صنعت تفریح کجاست؟

ادعای این نوشتار این است که صنایع تفریحی یکی از این اولویتهاست. این صنایع دامنه فعالیتهای وسیعی را شامل میشود. لذا توجه ویژه به ارتقای صنعتی آن از سمت سازمانهای مربوط میتواند رشد شاخصهای مختلف اقتصادی را در پی داشته باشد. طبق گفتههای مدیر اجرایی نمایشگاه بینالمللی صنعت تفریحات، این صنعت ارزش افزوده بسیار بالایی دارد و میتواند بهطور مستقیم در زمینه توسعه صادرات تاثیر داشته باشد. این در حالی است که رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران معتقد است ایران بهلحاظ زیرساختهای صنعت گردشگری بسیار قوی است، ولی هنوز نحوه استفاده از این ظرفیتها را نمیدانیم و نمیتوانیم از آنها بهدرستی استفاده کنیم.

جاذبههای تفریحی و سرگرمی در دنیای مدرن امروزی نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها و شهرها دارد. توجه به سرگرمی و تفریحات که جذب توریسم را در پی دارد، بهعنوان یک صنعت پردرآمد و اشتغالزا در صحنه جهانی و بینالمللی اهمیت زیادی پیدا کرده است و این نیز در آینده دوچندان خواهد شد. معاونکل سازمان توسعه تجارت و مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت پیشتر با بیان اینکه صنعت تفریحات و سرگرمی میتواند بخشی از وابستگی کشورمان به نفت را کاهش دهد، اظهار کرده بود: درحالحاضر هیچنظام ساختارمندی برای پرکردن اوقات فراغت مردم کشورمان و تفریح و سرگرمی آنان تعریف نشده است. محمدرضا مودودی گفته بود: متاسفانه زمانی که از صنعت تفریح و سرگرمی یاد میشود، عموم گمان میکنند موضوع تنها مربوط به کودکان است، حال آنکه این صنعت فراتر از رده سنی کودکان است و تمام آحاد جامعه را در بر میگیرد و امروز این صنعت در جهان درآمدهای فراوانی برای کشورهای فعال در این بخش بههمراه دارد. او افزوده بود: در سال٢٠١١ در بخش تفریحات و سرگرمی در آمریکا ٢٣٠میلیارد دلار درآمدزایی شده است، در سایر کشورها نیز آمارها درخور توجه است، در آسیای پاسیفیک ٣٦٨میلیوننفر در این صنعت مشارکت داشتهاند. در آمریکای جنوبی ٣٠میلیون نفر، در اروپا، خاورمیانه و آفریقا ١٦١میلیون نفر و در آمریکای شمالی ٣٧٥میلیون نفر از شهرکهای تفریحی و سرگرمی بازدید داشتهاند. مودودی خاطرنشان کرده بود: متاسفانه این رقم در ایران بسیار پایین است و در نظرسنجی سال٢٠٠٨ ما در بین ١٧٠کشور رتبه٩٦ را کسب کردهایم؛ بهنظر میرسد حدود ١٠درصد از جامعه ما برای خود و خانواده برنامه مشخص اوقات فراغت دارند و نشان میدهد ظرفیتهای موجود در کشور در پایینترین سطح ممکن قرار دارد. او گفته بود: اقتصاد ما وابسته به نفت است و باوجود سالها تلاش برای مدیریت این بخش همچنان در دام درآمدهای نفتی قرار داریم. کشور ما ازجمله معدود کشورهای چهارفصل است و بهواسطه شرایط اقلیمی این ظرفیت را دارد که به یکی از مراکز تفریحی و سرگرمی دنیا تبدیل شود. معاونکل سازمان توسعه تجارت افزوده بود: با تمام محدودیتهای فرهنگی در کشورمان، توریسم در ایران جایگاه خوبی میتواند داشته باشد، چراکه بخشی از گردشگران بهدنبال آن هستند که اوقات فراغت خود را بهخوبی طی کنند؛ بنابراین به پارکهای موضوعی نیاز داریم که گردشگران بتوانند در این مراکز زمان خود را مدیریت کنند و گردشگری هدفمند داشته باشیم.

سرمایهگذاری بلندمدت برای صادرات

با وجود پیشرفتهای روزافزون تکنولوژی و صنعت و با توجه به افزایش رفاه اجتماعی، مردم سعی در خرج درآمدهای اضافی خود برای انجام تفریحات دارند. مدیر اجرایی نمایشگاه بینالمللی صنعت تفریحات در مورد مهمترین نیاز امروز ما در زمینه توسعه صنعت تفریحات گفته است: در صنعت تفریحات حوزههای بسیاری وجود دارد که برای اثرگذاری بیشتر این صنعت باید مورد توجه قرار بگیرد. بهگزارش ایلنا، سعید رسا افزود: در درجه نخست باید متوجه این امر باشیم که این عرصه ارزش افزوده بسیار بالایی دارد و میتواند بهطور مستقیم در زمینه توسعه صادرات تاثیر داشته باشد. بنابراین ایجاد شرایطی برای ارائه تسهیلات ویژه به فعالان صنعت تفریحات بهنوعی سرمایهگذاری بلندمدت در زمینه صادرات موفق است. او اظهار کرد: ما بازارهایی را در کشورهای همسایه داریم که هنوز بکر باقی ماندهاند و رقیبان به سراغ آنها نرفتهاند. اما این فضا همیشگی نخواهد بود و اگر تعلل کنیم، ممکن است بازار کشورهایی چون عراق و افغانستان را از دست بدهیم. یک فعال حوزه صنعت تفریحات نیز در مورد پیشرفت این صنعت در سالهای اخیر گفته است: با گذشت زمان و استقبال مردم از این صنعت سازندگان جدید با طرحهای نوپا به این عرصه گذاشتند و مشغول به کار شدند، ولی با ورود این تجهیزات از کشور چین و همچنین خلأ و نقص برخی از قوانین در زمینه استاندارد، این صنعت در حال حاضر حالوهوای خوبی ندارد و از همین روی تولیدکنندگان داخلی توانایی ارائه صددرصد توانایی خود را ندارند، به این معنا که طراحی و ساخت این تجهیزات مقرونبهصرفه نیست و لذا توجه و تقاضای کمتری گردیده است. امیدوارم با کمک سازمان استاندارد و دیگر ارگانهای مرتبط این صنعت سروسامان پیدا کند، تا بتوانیم حضوری پررنگتر در صادرات این محصولات داشته باشیم. مرتضی وفایی در مورد توانایی ایران برای صادرات محصولات خود در زمینه شهربازی اظهار کرد: در صورت نظارت و حمایت سازمانهای مربوطه به این صنعت و تشکیل کنسرسیوم متشکل از سازندگان میتوان محصولات را در بدبینانهترین حالت به کشورهای همجوار صادر کرد. او با بیان اینکه نقش نمایشگاه بینالمللی امتک در برگزاری نمایشگاهها و معرفی سازندگان و تولیدات آنها بسیار بااهمیت و موثر بوده است، افزود: باید توجه داشت چنانچه دولت از این صنعت حمایت نکند نمیتوان توقع پیشرفت خوبی را از آن داشت.

صنعت تفریحات، عاملی برای جذب گردشگر

رئیس کمیسیون گردشگری اتاق ایران در مورد صنعت تفریحات بهعنوان یکی از عوامل جذب توریسم به «آرمان» میگوید: کشور ایران بهلحاظ زیرساختهای صنعت گردشگری بسیار قوی است، ولی هنوز نحوه استفاده از این ظرفیتها را نمیدانیم و نمیتوانیم از آنها بهدرستی استفاده کنیم. احمد اصغری همچنین به آمار مربوط به میزان گردشگر در سال95 اشاره میکند و در اینباره میافزاید: ما با توجه به اینکه در سال1395 حدود ششمیلیون گردشگر در کشورمان داشتیم بالای هشتمیلیارد دلار درآمد داشتیم، ولی در مقابل کشورهای پیشرفته مانند اسپانیا که درآمد بخش گردشگری آن 70میلیارد یورو درآمد سال 2017 است، مبلغ بسیار ناچیزی به حساب میآید. او تصریح میکند: ما با توجه به ظرفیتهایی که در استانهای شمالی، کویری و مرکزی داریم، باید زیرساختهای صنعت گردشگری و تفریحی را فراهم کنیم. این عضو کمیسیون گردشگری خاطرنشان میکند: ما در حال حاضر در زمینه صنعت تفریحات تولیدات داخلی داریم و باید تلاش کنیم آنها در بازارهای منطقه جا باز کنند و صنایعی را که ساخت کشور است با حمایتهای دولت و وامهای صادراتی که میتوانند تجهیزات لازم در حوزه تفریحات را فراهم کنند، گسترش دهیم.