لزوم اصلاح نگاه غلط دولت‌ها به زلزله در ایران

نگاهی گذرا به فواصل زمانی و دورهای زلزلههای اخیر ایران، به سادگی نشان میدهد از زمین لرزههای مهم بوئین زهرا و طبس به بعد و با لحاظ زمین لرزههای خفیفتر بین آنها، یک تولرانس تعریف نشده 5 تا 10 ساله برای زلزلههای سنگین ایران وجود دارد که همین امر، آن را از شکل غیرمترقبه خارج و تبدیل به پدیدهای قابل انتظار و شاید هم منظم نموده است. رودبار و منجیل، بم، زرند، اردبیل، بروجرد، ورزقان و اهر و این آخری کرمانشاه مصادیق بارز آن هستند.

با این توصیف دیری نخواهد پائید که دیگر احساسی نشان دادن یک پدیده طبیعی و فریادهای وامصیبتای مسئولین امر، خریداری نداشته باشد. نشانههای این خدشه بر اعتماد عمومی در شکل اعتراضهای اخیر مردمی - که به واسطه گسترش شبکههای اجتماعی راحت تر امکان بروز پیاده کرده است - به وضوح قابل مشاهده میباشد.

خیلی شایسته نیست که با این همه ارگانهای مرتبط مستقیم و غیرمستقیم، هنوز مثل زمان جنگ، عواطف مردم را به چالش بکشیم و مقابل مساجد و سر چهارراه ها نسبت به جمع آوری اقلام و کمکهای مردمی اقدام کنیم.

دور از شان کشور ما است که در معابر عمومی، بساط بچینیم و تدبیر نداشته خود را از کاسه اعانه مردم جبران کنیم. صد البته که کمک های مردمی چه ما تدبیر بکنیم یا نکنیم در چنین مواردی در کشور ما وجود خواهد داشت.

پیشنهاد:

از زاویه دید صدرالاشاره، ضروری است مسئولین دولتی جمهوری اسلامی ابتدا به ساکن در نوع نگرش خود به این رخداد طبیعی و ترسیم آن بصورت بلا و رخدادی غیرمترقبه، تجدیدنظر نموده و سپس همواره آماده رودررویی و البته مقابله با اثرات آن باشند.
چه اشکالی دارد سازمانی مثل هلال احمر به عنوان متولی دائمی این رخداد طبیعی معرفی و با تخصیص سالانه و البته با پیش بینی مثلا پنج ساله، ضمن داشتن ردیف بودجه خاص مقابله با زلزله در بودجه تنظیمی مجلس شورای اسلامی، با تمرکز شاخههای مربوطه در مراکز استانها، در مواقع زلزله بیدرنگ وارد عمل شده و نسبت به کمکهای اولیه و حیاتی اقدام نماید.

مع الاسف آن اندازه هم تجربه زلزله داریم که تعریف و تشخیص و فهرست برداری و اولویتبندی اقلام ضروری و حیاتی موردنیاز، به سهولت ممکن است. ملزوماتی مثل چادر، پتو، زیرانداز، نایلون، وسایل گرمایشی، بهداشتی، آب آشامیدنی، غذای کنسرو شده و مشابه آن مواردی نیستند که تهیه و ذخیره سازی آن سخت باشد. برای تقریب به ذهن و بیان سهولت انجام پیشنهاد مزبور کمی به عقب برمیگردیم.

در سالهای نه چندان دور و در هنگام بروز حوادث و سوانح پزشکی غیر مترقبه مثل تصادفات رانندگی، اعمال جراحی، بمبارانهای زمان جنگ و مشابه آن، سازمان های درمانی از طریق پخش اطلاعیه درصدا و سیما و نشریات کثیر الانتشار نسبت به گروههای خونی مربوطه اعلام نیاز فوری میکردند. گاهی حتی موضوع به اطلاع رسانی از طریق بلندگوهای سیار خودروهای گردشی در سطح شهر هم میکشید.

سالها است این رخداد استرس زا، با پیشبینی و البته اقدام قابل تقدیر مسئولان بهداشت و درمان کشور، از لیست حوادث غیرمترقبه رخت بربسته و با درمانی بنام «بانک خون» حل شده است. زلزله را از این زوایه باید دید. باید حواسمان به دوست عصبانی و همزیست ناگزیری که هر از گاهی کشیده محکمی میزند و در می رود، باشد. استعانت از مردم را هم برای مواقع ارزشی مثل دفاع و جنگ و هر رخداد واقعاً غیرمترقبه دیگر، ذخیره کنیم. ما کشور متمولی هستیم که مردمش باور ندارند دولتش توان مقابله با زلزله و اسکان و تغذیه هر از گاه چند ده هزار زلزلهزده را نداشته باشد.