افزایش درآمدهای مالیاتی/ اصلاح ساختار معافیت‌ها

سیدکامل تقوی نژاد در اختتامیه اجلاس آتاییک با تاکید بر همکاری مالیاتی کشورهای اسلامی در جهت هم افزایی و ارتقای توان اقتصادهای ملی، بر ضرورت همکاریهای مالیاتی کشورهای اسلامی در جهت همافزایی و ارتقای توان اقتصادهای ملی تاکید کرد.

رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور در جمع مقامات و هیات های مالیاتی کشورهای اسلامی، اساتید صندوق بین المللی پول و کارشناسان سازمان همکاری و توسعه اقتصادی سخن می گفت، اظهار امیدواری کرد که این گردهمایی برای همه شرکت کنندگان از کشورهای اسلامی، فرصت مناسبی باشد تا آخرین یافته ها، تجربیات و رویدادهای نظام های مالیاتی را به اشتراک گذاشته و ضمن هم افزایی، گام های موثری برای ارتقای توان اقتصادهای ملی خود بردارند.

وی در مراسم اختتامیه این اجلاس چهار روزه با تشکر از تلاشهای بی وقفه مقامات مالیاتی کشور مالزی که سیزدهمین کنفرانس فنی سالانه مجمع مقامات مالیاتی کشورهای اسلامی را به سرانجام رساند، اظهارداشت: بی تردید نقش سازمان مالیاتی کشور مالزی در تاسیس آتاییک و پیشبرد اهداف آن بسیار برجسته و پررنگ است و مقامات مالیاتی این کشور سهم مهمی در موفقیتهای این نهاد بین المللی داشته و خواهند داشت.

رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور، همچنین از تلاش های دبیر کل کنفرانس فنی مجمع مقامات مالیاتی کشورهای اسلامی از کشور سودان و همکاران ایشان در دبیرخانه آتاییک که بیشترین هماهنگی‎ها را برای برگزاری هر چه مطلوبتر و منظم تر اجلاس های سالانه این مجمع به عمل آوردند، صمیمانه تشکر کرد.

معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، همچنین با تبریک کسب میزبانی پانزدهمین اجلاس آتاییک به کشور موریتانی، برای رییس هیات مالیاتی موریتانی آرزوی موفقیت و اظهار امیدواری کرد از هم اکنون شاهد تعامل و تشریک مساعی دو کشور ایران و موریتانی برای بهره گیری حداکثری از ظرفیت‎های موجود باشیم.

رییس دوره ای چهاردهمین کنفرانس فنی سالانه مجمع مقامات مالیاتی کشورهای اسلامی(آتاییک)، در ادامه با تاکید بر اینکه امروزه انتظار از نظام مالیاتی بهینه، فراتر از تامین منابع مالی و بودجهای دولتها بوده و کارکردهای مهمتر دیگری برای پیگیری اهداف والایی همچون تحقق توزیع عادلانه درآمدها، سیاست گذاری و رفتارسازی فعالان اقتصادی، پیشبرد اهداف حفاظت از محیط زیست نیز برای آن متصور است، عنوان داشت: انتظار بر این است که همه این برنامه ریزیها با ظرافت و درایت خاص و در کنار حفظ رشد و تحرک اقتصاد صورت گیرد.

تقوی نژاد در خصوص چالش امروز نظامهای مالیاتی جهان مبنی بر اخذ مالیات از اقتصاد و خدمات دیجیتالی گفت: کسب و کارهای نوین این عرصه که در صحنه بینالمللی فعال هستند، با بهره گیری از مفرهای موجود در قوانین و مقررات مالیاتی کشورهای مختلف و موافقت نامههای اجتناب از اخذ مالیات مضاعف و با تکیه بر چالاکی و الگوهای ویژه کسب و کار خود، اقدام به برنامهریزیهای تهاجمی مالیاتی کرده و از پرداخت مبالغی هنگفت از مالیات حقه خود میگریزند؛ بنابراین برای رویارویی با این وضعیت، اتخاذ رویکردهای منسجم و هوشمندانه توسط نظام های مالیاتی مورد نیاز است.

وی با اشاره به کارگاههای تخصصی برگزار شده در این اجلاس با محوریت «تحول نظام مالیاتی و حرکت به سمت نظام مالیاتی مطلوب» و همچنین موضوع «اخذ مالیات از تجارت و خدمات دیجیتال» یادآور شد: برآورد ما از مجموعه مقالات ارایه شده در زمینه حرکت به سمت نظام مالیاتی مطلوب این است که ابتدا باید خودآزمایی را پیشه کرده و کارآیی دستگاه مالیاتی خود را براساس استانداردها و معیارهای موجود بسنجیم تا بلکه حوزه های نیازمند به تمرکز و تقویت را شناسایی کنیم. سپس فراتر از مدار مرسوم تامین بودجه سالانه، رهیافتی کلی نگر و راهبردی را برای توسعه و ارتقای نظام مالیاتی با هدف نیل به یکپارچگی و پرداختن به محورهای اصلی اتخاذ کنیم.

تقوی نژاد با تاکید بر اینکه، آتاییک یک سازمان بینالمللی جوان، اما رو به رشد و بالندگی است و حتی ظرفیت تبدیل شدن به یک نهاد قدرتمند اقتصادی در منطقه و جهان را دارد، اظهارداشت: آتاییک به عنوان اتاق فکر و کانون هم اندیشی کشورهای اسلامی در زمینه مسایل و رویدادهای مالیاتی، این قابلیت را دارد تا نقش یک موتور محرک رشد و پویایی نظام های مالیاتی کشورهای اسلامی را ایفا کرده و زمینه هم افزایی قابلیت ها و توانمندیهای نظام های مالیاتی و حل و فصل بحران ها و چالش های اقتصادی این کشورها را در زمینه مالیاتی فراهم کند.

وی در ادامه با بیان اینکه کشور ایران با درک واقعیت انکارناپذیر ضرورت توسعه نظام مالیاتی در راستای هدف ایجاد ساختار بودجه پایدار و متکی بر منابع داخلی، برنامه ها و اقدامات توسعه ای و اصلاحی متعددی را در ساختار نظام مالیاتی خود در دست دارد، تصریح کرد: ما در مسیر رسیدن به نظام مالیاتی کارآمد و چابک، راهی جز مکانیزه کردن فرایندهای شناسایی، تشخیص و وصول مالیات، تسهیل امور و کاهش مراجعات مودیان، تسهیل در پرداخت مالیات و همچنین کاهش ارتباط مستقیم مودیان و ماموران مالیاتی و ارایه مجموعه ای از خدمات الکترونیک به مودیان مالیاتی نداریم. همه این اقدامات در نظام مالیاتی ایران در حال انجام است و امیدواریم این رویکرد گامی موثر به سوی نظام مالیاتی مطلوب باشد.

رییس کل سازمان امور مالیاتی در ادامه سخنان خود به برخی از مهمترین اقدامات و برنامه های اصلاح نظام مالیاتی ایران اشاره کرد و گفت: اجرای طرح جامع اطلاعات مالیاتی، گام بزرگ این سازمان برای اجرای عدالت مالیاتی و شفاف سازی است. با اجرای این طرح، ضمن افزایش کارآیی نظام مالیاتی، هزینه های عملیات وصول مالیات کاهش یافته و رضایت مندی مودیان نیز ارتقا می یابد. علاوه بر اینها، عملکرد نظام مالیاتی برای شناسایی مودیان جدید و مبارزه با فرار مالیاتی به میزان قابل توجهی بهبود یافته است.

وی همچنین به ایجاد و توسعه بانک های اطلاعاتی مودیان اشاره کرد و گفت: مهمترین و ضروری ترین گام در مسیر حرکت به سمت نظام مالیاتی مدرن، بهره گیری از اطلاعات ارزشمند صاحبان درآمد است و در این راستا، همکاری و تفاهمات انجام شده با سایر دستگاه ها و مراجع دارنده اطلاعات از اهمیت بسزایی برخوردار است.

تقوی نژاد با اشاره به راهبرد ساده سازی نظام مالیاتی به عنوان یکی از محورهای مهم اصلاح نظام مالیاتی خاطرنشان کرد: این اقدام در قالب ساده سازی قوانین و مقررات و نیز ساده سازی فرایندهای اجرایی از دیگر رویکردهای سازمان مالیاتی ایران در سال های گذشته بوده است. اصلاح قانون مالیات های مستقیم، تهیه اصلاحیه قانون مالیات بر ارزش افزوده، تنقیح قوانین مالیاتی و اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده ساده شده برای بنگاه های کوچک و متوسط از جمله اقدامات مربوط به این حوزه می باشند.

وی، یکی از مهمترین وجوه کاهش هزینه های وصول سازمان و تمکین مودیان را توسعه خدمات مالیاتی الکترونیکی دانست و گفت: در این خصوص می توان به دریافت الکترونیکی کلیه اظهارنامه های مالیاتی و پرداخت آنلاین مالیات در اغلب منابع مالیاتی اشاره کرد.

معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد: برنامه ها و اقدامات سازمان برای کاهش فرار مالیاتی از طریق ابزارها و ساختارهای مبارزه با پولشویی و فساد مالی از دیگر اقداماتی است که منجر به وصول منابع قابل توجهی از مالیات ها طی سال گذشته و سال جاری شده است.

تقوی نژاد اضافه کرد: مجموعه اقدامات و اصلاحات صورت گرفته در نظام مالیاتی، در کنار تقویت ضمانت های اجرایی قوانین می تواند موفق باشد. بدین منظور در اصلاحیه قانون مالیات های مستقیم در ایران بر این موضوع و جرم‎انگاری فرار مالیاتی تاکید شد که این امر می تواند اطمینان بیشتر به عملکرد عادلانه و کارآمد نظام مالیاتی را تضمین کند.

وی در ادامه سخنان خود خطاب به مقامات مالیاتی کشورهای اسلامی گفت: اصلاح ساختار سازمانی و حرکت به سمت ساختار وظیفه محور، برنامه اصلاح اساسی در ساختار معافیت ها و مشوق های مالیاتی و حذف موارد غیرضروری و توسعه و تکمیل سامانه صندوق های مکانیزه فروش با هدف دسترسی کامل به اطلاعات مبادلات اقتصادی و صدور فاکتور الکترونیکی نیز از جمله اقداماتی است که در دستور کار سازمان امور مالیاتی ایران قرار دارد.

تقوی نژاد با بیان اینکه مجموعه اقدامات صورت گرفته در چارچوب برنامه تحول نظام مالیاتی، چشم انداز روشنی را فراروی نظام مالیاتی ایران قرار داده است، عنوان کرد: در این ارتباط می توان به رشد متوسط بیش از ۲۶ درصدی درآمدهای مالیاتی، افزایش سهم مالیات در هزینه های جاری دولت از ۴۱ درصد به ۴۹ درصد، و بهبود شاخص نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی از ۶ درصد به حدود ۹ درصد طی ۴ سال گذشته اشاره کرد. با این حال، همچنان آسیب شناسی نقاط ضعف و ارایه راهکارهای منطقی برای رفع چالش های موجود نظام مالیاتی ضروری به نظر می رسد. در این مسیر، بهره گیری از تجربیات، دیدگاه ها و روش های علمی سایر کشورها و تشریک مساعی و همفکری با کشورهای عضو آتاییک، زمینه بهبود مدیریت مالیاتی و ارتقای توان نظام های مالیاتی را تسهیل می نماید.