استراتژی آمریکا در برابر ایران

ژنرال متیس همچنین گفت که آمریکا قصد ندارد برای مقابله با ایران، حضور نظامی خود را در منطقه افزایش دهد. جیمز متیس افزود: «به همین دلیل بود که سفیر ما هیلی در آنجا حضور داشت و هیچیک از ژنرالهای ما حضور نداشتند.» او در ادامه مدعی شد: «این تلاشی دیپلماتیک در راستای افشای مقاصد ایران برای جهانیان است.» وزیر دفاع آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا چنین شواهدی احتمال استفاده از گزینه نظامی را افزایش میدهد، گفت: «نظامی، نه خیر.»

یک روز پیش از سخنان جیمز متیس، وزیر دفاع ایالاتمتحده، «هیلی» در یک کنفرانس خبری بقایای موشکی را به نمایش گذاشت که گفته میشود، حوثیها در یمن آن را ماه گذشته به سمت فرودگاه بینالمللی ریاض در عربستان سعودی شلیک کردند. هیلی همچنین ایران را به ارسال موشک و تسلیحات برای حوثیهای یمن متهم کرد و این اقدام را نقض قطعنامههای شورایامنیت دانست. جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا در سخنان روز جمعه خود در اظهاراتی بیپایه و اساس مدعی شد آنچه آنها (ایرانیها) در حال حاضر انجام میدهند غیر قانونی است، باعث مرگ افراد بیگناه میشود و افشای آنچه (ایرانیها) انجام میدهند به نفع سلامت جامعه بینالمللی است. جیمز متیس افزود که آمریکا تلاش خواهد کرد به متحدان خود در منطقه برای مقابله با نفوذ ایران کمک کند و توانایی نظامی آنها را در مقابله با ایران افزایش دهد. وزیر دفاع آمریکا همچنین مدعی شد هرکجا که آشوبی در منطقه وجود دارد، شما دست ایران را در آن میبینید. متیس با این حال هیچ اشارهای به بمباران وحشیانه مردم یمن از سوی رژیم آلسعود با استفاده از سلاحهای آمریکایی نکرد. هیلی هم روز پنجشنبه ۲۳ آذر تاکید کرده بود که ایران قطعنامه شورای امنیت و برجام را نقض کرده و مدعی شد، اکنون کشورهای دنیا مشاهده میکنند که برجام رفتار ایران را عوض نکرده است. هیلی افزود، دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا به همین سبب بود که از امضای برجام خودداری کرد و آن را به کنگره ارجاع داد. مهلت ۶۰ روزه تقاضای رئیسجمهوری آمریکا از کنگره برای تصمیمگیری درباره برجام در شرایطی روز سهشنبه گذشته پایان یافت که این نهاد قانونگذاری تصمیمی در اینباره نگرفت تا توافقنامه برجام تا اطلاع ثانوی به قوت خود باقی بماند.

دونالد ترامپ ۶۰ روزپیش (۱۳ اکتبر/ ۲۱ مهر) در سخنانی توافق هستهای با ایران را «بدترین» توافقی خواند که ایالاتمتحده آمریکا تاکنون به آن وارد شده و اعلام کرد نمیتواند پایبندی ایران به برجام را تایید کند. این تحول در حالی است که رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا تاکید کرده که واشنگتن فعلا به توافق هستهای پایبند میماند. در همین ارتباط مهدی محمدی، روزنامهنگار و تحلیلگر مسائل بینالملل به «دنیایاقتصاد» گفت: «اینکه کنگره دقیقا چه خواهد کرد هنوز روشن نیست. ایدههایی وجود دارد ولی جمهوریخواهان رای کافی برای آن ندارند. توافق دستهجمعی هم که اروپا و دموکراتها با آن موافق باشند هنوز وجود ندارد. من تصور میکنم بازی به احتمال زیاد به تعویق خواهد افتاد بدون آنکه منتفی شود.» محمدی با بیان اینکه آمریکا یک توافق پس پرده با اروپا درباره وادار کردن ایران به مذاکرات موشکی و منطقهای انجام داده است، افزود: «دولت ترامپ در پی خروج از برجام نیست، بلکه در پی استفاده از «اهرم خروج از برجام» برای سوق دادن ایران به سمت مذاکرات موشکی و منطقهای با اروپا است. کنگره عملا درحال نشان دادن مطلوبیت برجام برای آمریکا است. اما برگه تخریب برجام باید روی میز باشد تا بتوانند نیاز داخلی دولت آقای روحانی به برجام را گروگان بگیرند و بدون عمل به تعهدات برجامی (تعلیق تحریمها) در حوزههای غیر هستهای هم امتیاز بخواهند.»

واکنش ظریف به اتهامات

در واکنش به این تحولات؛ وزیر امور خارجه ایران گفت آمریکا برای سرپوش گذاشتن بر حضور خود در منطقه و اقداماتی که اکثرا میتواند جنایت جنگی محسوب شود اتهامات بیپایهای را با نشان دادن یک تکه آهن علیه جمهوری اسلامی ایران مطرح میکند. به گزارش «ایرنا» محمدجواد ظریف در حاشیه همایش تخصصی انعکاس موازین حقوق بشر در قوانین کیفری ایران افزود: «در اینکه صحبتهای خانم هیلی هیچ مستنداتی نداشت شکی نیست و حتی برای غربیها هم قانعکننده نبوده است.» رئیس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: «اهداف این صحبتها بیشتر برای به فراموشی سپردن حضور آمریکا در جنایاتی است که در منطقه ما بهخصوص در یمن صورت میگیرد و همین طور به فراموشی سپردن حرکت بسیار خطرناک آمریکا و ترامپ در رابطه با به رسمیت شناختن بیتالمقدس بهعنوان پایتخت رژیمصهیونیستی و پشت پا زدن به آن ادعاهایی بود که در زمینه حقوق مردم فلسطین داشتند.»

نمیتوان جهان را متقاعد کرد

همچنین یک مقام پیشین وزارت امور خارجه آمریکا گفت نمیتوان دیگر کشورها را به سادگی متقاعد کرد که اینکه جنگ یمن به مرحله کنونی رسیده بهطور کامل تقصیر ایران است. به گزارش «ایسنا» به نوشته روزنامه واشنگتن پست، ریچارد نفیو کارشناس امور تحریمها در وزارت امور خارجه آمریکا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما در اینباره، گفت: «دست کم در آمریکا گزینههای بسیار کمی برای وضع تحریمهای جدید یا اقدامات دیگر علیه ایران وجود دارد.» او ادامه داد: «ممکن است متقاعد کردن یک عضو کنگره (برای تحریمهای جدید) کار سهل و سادهای باشد اما متقاعد کردن یک اروپایی یا یک مقام ژاپنی برای این کار بسیار دشوارتر است.»

از برنامه موشکی ایران نگرانیم

از سوی دیگر و در ادامه تنشآفرینیها بر سر برنامه موشکی ایران، وزیر خارجه فرانسه روز دوشنبه، ۱۸ دسامبر (۲۷ آذرماه) برای گفتوگو درباره مسائل مختلف، از جمله ایران به واشنگتن سفر میکند. سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در بیانیهای اعلام کرد: «لودریان بر تعهد ما برای اجرای موشکافانه برجام که توسط همه طرفها مورد توافق قرار گرفته، فعالیتهای ایران در منطقه و نگرانیهای ما از اقدام ایران در پیگیری برنامه موشکهای بالستیک تاکید خواهد کرد.» سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در پاسخ به این سوال که آیا کشورش از پیشنهاد آمریکا برای تشکیل ائتلاف بینالمللی علیه ایران حمایت میکند، گفت: «رویکرد ما ثابت است؛ به اجرای موشکافانه برجام که توسط همه طرفها مورد توافق قرار گرفته پایبندیم و با نگرانی فعالیتهای ایران در منطقه و ادامه برنامه موشک بالستیک توسط این کشور را دنبال میکنیم.» او اضافه کرد: «این موضوعات باید در چارچوب یک گفتوگوی دقیق با مقامهای ایران حلوفصل شوند و ما امیدواریم که چنین گفتوگوهایی سازنده باشند.»