احتمال مشروط درباره زلزله تهران

گزارش از آنچه مهدی زارع –زلزلهشناس- درباره رابطه بین «زمین لرزه چهارشنبه شب غرب استان تهران» و «آنچه سالهاست برای زلزله پایتخت گمانهزنی میشود»، به آن دست پیدا کرده است، حکایت از آن دارد که در حال حاضر برای موضوع «فرجام زلزله پایتخت»، یک گزاره نسبتا قطعی و به دنبال آن، یک احتمال مشروط مطرح است.

گزاره نسبتا قطعی آن است که بعد از رویداد زمینلرزه با بزرگای 5/2 ریشتری در ۳ کیلومتری ملارد، تغییرات تنش در دو سوی شرقی و غربی گسل ماهدشت-جنوب کرج، اتفاق افتاده و سطح آن افزایش یافته است. آنچه براساس یافتههای مهدی زارع، در ادامه این گزاره قطعی، مطرح است، به رفتار آتی دو گسل مجاور گسل ماهدشت-جنوب کرج، یعنی گسلهای شمال تهران و اشتهارد برمیگردد به این معنا که مطابق اعلام مکتوب این زلزلهشناس، «اگر گسل شمال تهران، در وضعیت گسیختگی و آماده جنبش باشند»، در این صورت، این رفتار میتواند زلزلهای با بزرگای حداکثر 7/5 ریشتر را در پایتخت رقم بزند. زارع در مطالعات خود، «احتمال مشروط» زلزله ۷ ریشتری در تهران (ناشی از فعالیت گسل شمال تهران) را ۵۵ تا ۶۵ درصد برای بازه زمانی ۲ هفته تا ۴ ماه آینده، تخمین زده است که این میزان احتمال، با لحاظ یک شرط، دو برابر احتمالات قبلی مربوط به این گسل برآورد میشود.

شرط مطرح در این مطالعه، جمعبندی علمی و فنی درباره «آماده حرکت بودن گسل شمال» است که دستیابی به چنین برداشتی، خود نیازمند مطالعات تکمیلی از جمله «اندازهگیری تغییرات پوسته زمین» است. بنابراین، اگر چه احتمال زلزله، نسبت به قبل افزایش یافته اما زارع تاکید دارد، چنین برآوردهایی، بهصورت مشروط، مطرح هستند.