ارزانی کالاهای اساسی؛ شاید وقتی دیگر

حکایتی که حالا قیمت هر شانه تخممرغ را در سطح شهر تهران 20 هزار تومان روایت میکند و هر کیلو مرغ را هفت هزار و 800 تومان و هر کیلو برنج خارجی را بیش از 7 هزار تومان. در این میان برخی از فعالان بازار ریشه گرانیها را در تعدد قوانین میدانند و معتقدند دخالت دولت در بازار به سودجویی برخی از افراد منجر شده است.

افزایش 25 درصدی

حمایت از تولید داخل باز هم به ابزار سودجویی برخی از دلالان بازار تبدیل شد. در حالی همه ساله از از اول دی تا اول مرداد واردات برنجهای خارجی آزاد اعلام میشد که امسال بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی تولید داخلی جوابگوی نیاز داخل بوده و واردات برنج متوقف شده است. هر چند که قاسمعلی حسنی رئیس سابق اتحادیه بنکداران مواد غذایی به «پولنیوز» میگوید موجودی انبارهای برنج خارجی جوابگوی نیاز 6 ماه آینده هست و هیچ کمبودی ندارد، اما چند هفتهای است که قیمت این محصول روند افزایشی به خود گرفته است. حالا هر کیلو برنج ایرانی در جه یک در بازار خرده فروشی بیش از 14 هزار تومان و برنج خارجی 7 هزار تومان قیمت دارد. آقا طاهر رئیس فعلی اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به افزایش 25 درصدی قیمت برنج خارجی میگوید: در حال حاضر هر کیسه برنج 10 کیلویی برنج خارجی در بازار عمده فروشی 65 تومان به فروشی میرسد در حالی که قیمت این محصول 10 روز پیش حدود 50 هزار تومان قیمت داشت.

توقف فروش

حسنی دیگر فعال بازاری است که دل خوشی از تصمیمهای یکباره دولت در نظام تجاری ندارد. وی میگوید: وزیر جهاد کشاورزی تحت فشار نمایندگان مجلس 3 استان شمالی واردات برنج را متوقف میکند بیآنکه برآورد دقیقی در رابطه با نیاز بازار و تولیدات کشور صورت گیرد. آنگونه که این فعال بازار توضیح میدهد در حال حاضر فروش برنج خارجی در بازار متوقف و همه خریدار شده و سعی میکنند تا بر موجودی انبارهای خود بیفزایند. البته این رفتار از قبل هم قابل پیشبینی بود. وقتی این احتمال وجود دارد که در ماههای آینده قیمت برنج افزایش یابد، طبیعی است که عرضه آن محدود شود.

نوشدارو و سهراب!

تخممرغ دیگر محصولی است که گرانی آن از چند هفته قبل آغاز شد. نرخ این محصول از 11 هزار و 800 تومان مصوب در میادین میوه و ترهبار شهر تهران، ابتدا به 12 هزار و 500 تومان، هفته بعد به 15 هزارتومان و به فاصله کمی به 16 هزار تومان رسید. اما حالا گزارشها از افزایش بهای این محصول به شانهای 20 هزار تومان خبر میدهد. هرچند محسن بهرامی ارض اقدس دبیر ستاد تنظیم بازار و معاون وزیر جهاد کشاورزی از توزیع گسترده تخم مرغ و کاهش قیمت این محصول خبر داده بودند اما فعالان بازار میگویند فعلا خبری از ارزانی نیست. به گفته آقاطاهری قیمت هر کارتن (6 شانه30 تایی) تخم مرغ در بازار عمده فروشی از 42 هزار تومان به 90 هزار تومان رسیده است. او با اشاره به کمبود عرضه در بازار، برخلاف گفتههای مسئولان هنوز از کاهش قیمت خبری نیست. این فعال بازار که قیمت 700 تومانی برای هر عدد تخم مرغ را غیر قابل توجیه میداند، گفت: این افزایش قیمت از مدت ها قبل قابل پیشبینی بود و دولت میتوانست با صدور مجوز واردات جلوی آن را بگیرد. اما نوشداروهای دولت همیشه بعد از مرگ سهراب است.

لبنیات؛ در مسیر

داستان گرانی لبنیات، داستانی است که هر چند وقت یکبار از سوی تولیدکنندگان محصولات لبنی خوانده میشود. سازمان حمایت با آن مخالفت میکند اما پس از مدتی قیمتها در بازار از گرانی میگویند و مصرفکنندگان میبینند که حرف تولیدکنندگان لبنی به کرسی نشسته و قیمت ماست، شیر و پنیر افزایش یافته است. حالا بار دیگر خبرها از افزایش قیمت انواع محصولات لبنی حتی با وجود تعیین قیمت از سوی سازمان حمایت خبر میدهند و خردهفروشان میگویند که کمتر از دو هفته است که سه شرکت لبنی حدود ١٠ درصد قیمت محصولات خود را افزایش دادهاند.

شکر به جای پول!

آنگونه که قاسم علیحسنی رئیس سابق اتحادیه بنکداران مواد غذایی اعلام کرده قیمت شکر طی 10 روز گذشته کاهش 10 درصدی را تجربه کرده است. وی با اشاره به بحران ایجاد در میان صنایع تبدیل گفت: کارخانجات شکر به جای پول به چغندرکاران شکر دادهاند و کشاورزان این محصولات را به سرعت وارد بازار کردند. همین مساله میزان عرضه شکر را بیش از نیاز بازار کرده و قیمت آن از 2720 تومان به 2420 تومان کاهش داده است. حبوبات از دیگر محصولاتی است که این فعال بازار از کاهش 5 درصدی آن خبر داده و میگوید: در ماههای گذشته شاهد واردات گسترده این محصول و افزایش موجودی انبارها بودیم، اما گرانی کالاهای اساسی در شرایطی رخ میدهد که فعالان بازار از رکود حاکم بر اقتصاد گله میکند و معتقدند که افزایش قیمت روزهای اخیر ناشی از نبود برنامهریزی مناسب برای کنترل قیمت و برخورد دیرهنگام دولت در مواجه با کمبود کالا در بازار نشأت میگیرد. حالا باید دید که نوشداروی دولت میتواند قیمت کالاها را به گذشته بازگرداند یا نه. باید منتظر ماند تا وضعیت بازار کالاهای اساسی را رصد کرد تا قضاوت کنیم آیا دولت توانسته است در این مسیر گام جدی بردارد و با برنامهریزی دقیق مانع افزایش قیمتها شود.