نقاط کور طرح ترافیک جدید از زاویه دوربین کارشناسی

محمدعلی کرونی که به واسطه مسوولیت خود در ساختار شورای شهر تهران طی هفتههای اخیر مطالعه دقیقی درباره کیفیت طرح ترافیک تهران و آنچه بهعنوان طرح جایگزین از سوی شهرداری اعلام شده، انجام داده است، از مخالفان تغییر عجولانه مختصات طرح ترافیک بدون فراهم شدن کامل زیرساختهای آن است. وی با اشاره به وجود نقاط کور برجسته در محتوای طرح جدید، به «دنیای اقتصاد» گفت: اولین نقطه کور مربوط به مدل این بازنگری است. برای اصلاح طرح ترافیک باید سه متغیر زمان، مکان و هزینه به شکل همزمان مورد بازنگری و اصلاح قرار گیرد؛ به این معنا که ضمن واقعی شدن هزینه تردد در محدوده، مختصات مکانی آن نیز بازنگری و ساعت ورود و خروج به محدوده اصلاح شود. اما شهرداری هیچ تغییری در محدوده طرح اعمال نکرده و هزینه تردد در این محدوده را متناسب با عارضهای که به شهر تحمیل میشود، واقعی نکرده است. افزون بر این، هزینه پرداخت شده توسط خودرویی که از صبح زود تا پایان روز در محدوده طرح ترافیک پارک شده، با خودرویی که تقریبا تمام ساعات روز در معابر درحال تردد است و عوارض گوناگونی به شهر تحمیل میکند، یکسان است.

نقاط کور طرح ترافیک جدید از زاویه دوربین کارشناسی

به گفته وی، نقطه کور دوم طرح پیشنهادی شهرداری، تاثیرات اقتصادی طرح جدید ترافیک بر کاربریهای تجاری (خردهفروشیها و عمدهفروشیها) مستقر در این محدوده است که نامعلوم بوده و لازم است مورد بررسی قرار گیرد. کرونی با اشاره به اینکه سومین نقطه کور پیشنهاد شهرداری تهران مربوط به وضعیت زیرساختهای اجرای طرح جدید است، توضیح داد: درحال حاضر در میزان کارآیی سیستمهای نظارت تصویری که در سطح طرحهای محدودیت تردد شهر تهران استفاده میشود، تردید وجود دارد و همواره صحت آمار حجم ترافیک ورودی و خروجی به محدوده و همچنین پلاک وسایل نقلیهای که در ساعات مختلف از معابر گوناگون به محدوده وارد یا از آن خارج میشوند، با سوال مواجه است. از طرفی با اجرای طرح جدید هر روز ممکن است خودروهای جدید وارد طرح یا از آن خارج شوند، بنابراین نیاز به سیستمهای نظارت تصویری مناسب و کارآ وجود دارد. این درحالی است که تجهیزات موجود پاسخگوی نیاز فنی اجرای طرح جدید ترافیک نیست و حتی از شناسایی برخی از تخلفات در نسخه قدیمی طرح ترافیک ناتوان است.

طرح ترافیک فعلی مشکلات و نواقصی در اجرا دارد که برای رفع آنها در طرح جدید نیز چارهجویی نشده و این موضوع چهارمین نقطه کور نسخه پیشنهادی شهرداری است. دبیر کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران در این رابطه توضیح داد: مشکلات فنی و اجرایی همچون خطای نظارت و اعتبارسنجی مجوزها، خطا در جریمه شدن خودروهای واجد طرح ترافیک روزانه، سردرگمی کاربران آرم طرح ترافیک تحت تاثیر تاخیر در تعیین تکلیف این طرح، مشکلات مربوط به شیوه صدور برگه جریمه و نیز مشکلات ناشی از تخلفات کاربران همچون تردد پرحجم موتورسیکلتها در این محدوده و کمک راکبان موتورسیکلت به فرار خودروها از دوربینهای ثبت پلاک، پوشاندن پلاک خودرو با پارچه و برف شادی و نیز استخدام برخی افراد برای راه رفتن پشت خودرو یا سوار شدن در صندوق عقب برای جلوگیری از ثبت پلاک توسط دوربینهای مبادی ورودی و خروجی طرح ترافیک در شرایط فعلی وجود دارد که در طرح جدید نیز نقشهای برای رفع آنها پیشبینی نشده است.

این کارشناس ترافیک نقطه کور پنجم طرح جدید ترافیک را به ضعف در سیستمهای رهگیری تخلفات که موجب کاهش بازدارندگی از وقوع تخلف تردد در محدوده طرح ترافیک میشود، نسبت داد و افزود: این موضوع علاوه بر ارتقای تجهیزات موجود در محدوده طرح ترافیک به هماهنگی و همکاری بین دستگاههای سیاستگذار و همچنین نهادهای مجری نیاز دارد. اما در طرح پیشنهادی شهرداری تهران بهعنوان نسخه جایگزین طرح ترافیک آنگونه که باید به این مساله پرداخته نشده است. کرونی تاکید کرد: از آنجا که طراحی محدوده طرح ترافیک، زمانی موثر است که اعمال این محدودیت با موفقیت اجرا شود، لازم است ضمن تامین زیرساختهای کنترل هوشمند به میزان کافی در این محدوده، میان پلیس و مدیریت شهری تهران حداکثر هماهنگی برای اجرای هرگونه طرح ترافیکی جدید در سطح شهر برقرار شود، چراکه در غیر این صورت نسخه جدید شهرداری نیز به اهدافی که مدیریت شهری پیشبینی کرده، نخواهد رسید.

مطالعات دبیر کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران نشان میدهد ظرفیت و پتانسیل جذب ۵ برابری خودرو در هسته مرکزی شهر بهدنبال اجرای نسخه جدید طرح ترافیک وجود دارد و نسبت به بروز این پدیده هشدار میدهد. وی خاطرنشان کرد: برابر مطالعات طرح جامع حملونقل و ترافیک شهر تهران در سال ۱۳۹۰، محدوده طرح ترافیک بدون اعمال سیاستهای محدودکننده تردد، پتانسیل جذب یک میلیون و ۱۲۲ هزار و ۴۲۰ سفر با خودروی سواری شخصی و وانتبار را دارد. این درحالی است که برابر آمار دریافت شده از دوربینهای شرکت کنترل ترافیک شهرداری تهران، حجم ترافیک وارد شده به محدوده طرح اصلی طی ساعات ۶ تا ۱۷ در ششماه دوم سال گذشته، حدود ۲۲۵ هزار و ۴۹۶ خودرو بوده است. بر این اساس با حذف یا کاهش کنترل محدوده طرح ترافیک، حدود ۸۹۰ هزار خودروی سواری و وانتبار جدید متقاضی ورود به محدوده مذکور خواهند بود. وی تاکید کرد در این خصوص باید ضمن تدوین سناریوهای احتمالی، نسبت به شبیهسازی این سناریوها با استفاده از نرمافزارهای کلاننگر ترافیک اقدام شود.

وی در خاتمه یادآور شد: شهرداری به درستی معتقد است روند فعلی اعمال محدودیت برای ورود خودروها به محدوده مرکزی شهر تهران بازدارندگی لازم برای استفاده از خودروهای شخصی را ندارد و در نتیجه فاقد اثر قابل قبول از حیث کاهش ترافیک و آلودگی هوا است. اما تغییراتی که بنا دارد برای سال آینده در طرح ترافیک اعمال کند، بنیادی و پایهای نبوده و تنها تغییر در روش واگذاری مجوز ورود به محدوده مرکزی شهر را شامل میشود.