خطر مرد بیمار اوپک برای بازار نفت

تولید نفت این کشور عضو اوپک با روند وحشتناکی رو به کاهش است و در دسامبر به حدود ۱.۶ تا ۱.۷ میلیون بشکه در روز کاهش یافت. طبق پیشبینی بانک بارکلیز، بر مبنای سالانه، تولید ونزوئلا از ۲.۱۸ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۷ به ۱.۴۳ میلیون بشکه در روز در سال میلادی جاری کاهش خواهد یافت که حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد بود.

این افت شدید با توجه به رشد سریع تقاضا و ادامه محدودیت عرضه ۱.۸ میلیون بشکه در روز از سوی اوپک و متحدانش به بازار، به میزان فزایندهای در سراسر جهان ملموس خواهد شد. ذخایر جهانی به اندازهای کاهش پیدا کردهاند که رویدادهای ژئوپولیتیکی غیرمنتظره نسبت به سابق، تاثیر بیشتری بر قیمتها میگذارند.

هلیما کرافت، مدیر استراتژی تحقیقات کالای جهانی در شرکت "آر بی سی کپیتال مارکتس" در یادداشتی نوشت: با توجه به محدود شدن سریع عرضه به بازار در سال ۲۰۱۸ هرگونه رویداد ژئوپولیتیکی مرتبط با عرضه، تاثیر فراتر از آنچه در سالهای اخیر داشت، بر بازار خواهد گذاشت. خطر واضح و روشنی که باید مراقب آن باشیم، ونزوئلا است که با توجه به سقوط آزاد تولید، از مرحله بحران عبور کرده و به آستانه فروپاشی رسیده است. دیدگاه تحلیلگران "آر بی سی کپیتال مارکتس" منعکس کننده نظر تحلیلگران بارکلیز است که پیشبینی کردهاند تولید نفت این کشور ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

اگرچه این سناریو واقعا بد است اما تولید نفت این کشور احتمالا به سوی کاهش بیشتر میرود زیرا بحران اقتصادی، سیاسی و انسانی ونزوئلا وخامت بیشتری پیدا میکند. دولت این کشور زیر بار بدهی سنگین است و مشاهده این که چگونه دیون خود را در سال جاری پرداخت خواهد کرد، دشوار است. صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده که نرخ تورم سالانه ونزوئلا به ۱۳ هزار درصد خواهد رسید و تولید ناخالص داخلی این کشور امسال ۱۵ درصد کوچک میشود.

در این بین، دولت آمریکا سرگرم بررسی اقداماتی است که مخمصه ونزوئلا را تشدید خواهد کرد. رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا به کشورهای آمریکای لاتین سفر کرده و تلاش کرده حمایت آنها را برای تحریمهای شدیدتر علیه کاراکاس جلب کند. وی احتمال ممنوعیت واردات نفت ونزوئلا به آمریکا را مطرح کرده است. این ایده هنوز نهایی نشده و ممکن است شکلهای متعددی پیدا کند از جمله استفاده از تحریمهای مالی برای هدف قرار دادن صادرات ونزوئلا، ممنوع کردن صادرات ونزوئلا به آمریکا یا قدغن کردن صادرات مواد رقیق کننده به ونزوئلا که با نفت سنگین مخلوط میشود. همه این تدابیر تاثیر جدی بر توانایی ونزوئلا برای تولید و صادرات نفت خواهد داشت.

تیلرسون تلاش میکند با کانادا و مکزیک یک گروه کاری ایجاد کند تا زیانهای ناشی از تحریم نفت ونزوئلا برای منطقهای کارائیب را خنثی کند. مشخص نیست تیلرسون چطور  انتظار دارد کشوری مانند مکزیک که تولید آن همچنان رو به کاهش است، کمبود عرضه در منطقه به دلیل تحریمها علیه ونزوئلا را جبران کند. چنین اقدامی احتمالا اقتصاد ونزوئلا را از بحران به مرز فروپاشی میکشاند. با اینهمه به نظر میرسد وزیر خارجه آمریکا قصد دارد تحریم و حتی بایکوت نفت ونزوئلا را پیشنهاد کند.

در این بین، دولت ونزوئلا اعلام کرده ۲۲ آوریل یک انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد کرد. عده معدودی انتظار دارند این انتخابات آزاد و منصفانه باشد. بسیاری از کشورها شامل کشور همسایه کلمبیا اعلام کردهاند که نتایج انتخابات را به رسمیت نخواهند شناخت. در برابر این پیش زمینه، پیشبینیها از سوی تحلیلگران بازار نفت درباره کاهش چند صد هزار بشکهای تولید روزانه ونزوئلا خوش بینانه به نظر میرسد.

مشکلات متعددی وجود دارد که ممکن است موجب شود تولید این کشور بسیار بیشتر از آنچه پیشبینی شده است در سال جاری کاهش پیدا کند. با کاهش سطح ذخایر جهانی و بازگشت آنها به متوسط روزانه، فضای چندانی برای خطا وجود ندارد. آمریتا سان، تحلیلگر نفت شرکت "انرژی اسپکتس" در این باره به تلویزیون بلومبرگ گفت: اگر هرگونه اختلال ژئوپولیتیکی ایجاد شود، قیمتها در معرض افزایش بیشتر قرار خواهند گرفت زیرا دیگر ذخایر اضافی وجود ندارد.