سناریوی جدید اوپک برای کنترل بازار چیست؟

بازار جهانی نفت بعد از توافق کاهش تولید بین اعضای اوپک و کشورهای غیر اوپک از جمله روسیه از حدود دو سال گذشته پس از سالها بینظمی سرانجام تعادل  را تجربه کرد. توافقی که به دلیل موفقیت نسبی مهر تمدید بر آن زده شد و آغاز سال ۲۰۱۸ میلادی سرآغاز توافق دوباره اوپکیها و غیراوپکیها برای کاهش تولید با هدف متعادل کردن بازار بود.

تعهد کشورهای مختلف به کاهش میزان تولید هرچند در مقاطعی با چالش رو به رو میشد و برخی کشورها از جمله عراق  از آن سرپیچی میکردند اما در یک نگاه کلی رضایتبخش بود و حتی به بیش از صد در صد هم رسید. در حال حاضر با گذشت حدود دو سال از نخستین گام تعهد کاهش تولید، زمزمههای طرح جدیدی برای توافق بین اوپک و غیراوپک به گوش میرسد.

در این راستا، امارات متحده عربی که چهارمین تولیدکننده بزرگ عضو اوپک است، امیدوار است همکاری با روسیه و سایر تولیدکنندگان پس از پایان توافق فعلی، همچنان ادامه پیدا کند.

ادامه همکاری برای همیشه

سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی به تلویزیون بلومبرگ گفت: امید من این است که این همکاری برای همیشه ادامه پیدا کند. ما با همکاری یکدیگر میتوانیم برای هر گونه رویداد غیرمنتظره در بازار آماده باشیم تا از هر گونه اشباع یا کمبود عرضه اجتناب کنیم.

بازار جهانی نفت سرانجام پس از سالها اشباع عرضه، در حال متعادل شدن است که تا حدود زیادی به دلیل کاهش تولید داوطلبانه از سوی اوپک و شماری از تولیدکنندگان خارج از این سازمان شامل روسیه است. اگرچه اشباع عرضه ممکن است تا سه ماهه دوم سال میلادی جاری به طور کامل رفع شود اما کشورهایی مانند عربستان سعودی اعلام کردهاند خواهان ادامه این همکاری تا پایان سال ۲۰۱۸ و در صورت امکان به مدت طولانیتری هستند.

همچنین طبق گزارش یک نشریه اماراتی، اوپک و روسیه به همراه سایر کشورهای مشارکت کننده در توافق کاهش تولید نفت که با هدف متعادل کردن بازار به اجرا درآمده، بدنبال ایجاد یک ابرگروه کشورهای تولیدکننده نفت هستند.

این اقدام چارچوب همکاری که از اواخر سال ۲۰۱۶ با امضای توافق میان کشورهای اوپک و غیراوپک برای کاهش مجموعا ۱.۸ میلیون بشکه در روز از میزان عرضه شکل گرفت را نهادینه خواهد کرد. این توافق با چندین بار تمدید، همه تولیدکنندگان را برای مدت طولانی با محدودیت عرضه همراه کرده است در حالی که این تولیدکنندگان تلاش میکنند حرکت بعدی خود پس از به تعادل رسیدن عرضه و تقاضا در بازار را طراحی کنند.

واهمه افزایش میزان تولید

این واهمه وجود دارد که همه مشارکت کنندگان پس از پایان توافق، تولیدشان را در مدت کوتاهی افزایش دهند و قیمتهای نفت را دوباره در معرض خطر ریزش قرار دهند. تاکنون اوپک به شکل بیسابقه سطح پایبندی بالایی را از خود نشان داده و البته کاهش تولید غیرمنتظره ونزوئلا نیز به این هدف کمک کرده است. با اینهمه اوپک و متحدانش درباره آنچه قصد دارند در پایان امسال انجام دهند، محتاط بودهاند و اظهارات آرامشبخش اما مبهمی درباره خروج تدریجی داشتهاند.

اما طبق گزارش روزنامه "نشنال"، این ابرگروه تحت هدایت عربستان سعودی و روسیه چارچوب نهادی را برای مدیریت بازار پس از سال ۲۰۱۸ ارایه خواهد کرد. آنها امیدوارند پیش از پایان سال پیشنهادی را طراحی کنند. به گفته سهیل المزروعی، که ریاست دورهای اوپک را برعهده دارد هدف، تدوین توافقی برای این گروه ۲۴ تولیدکننده برای همکاری به مدت طولانیتری است.

به گفته المزروعی، در یک سناریوی خوشبینانه، این توافق تا پایان سال ۲۰۱۸ از سوی همه ۲۴ کشور مشارکت کننده در قرارداد فعلی امضا میشود. این گزارش تنها چند روز بعد از این منتشر شد که محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک به زمینه سازی برای یک توافق دائمی میان تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک اشاره کرد.

بازگشت به مدیریت در اواخر سال ۲۰۱۶، ثبات را به میزان زیادی به بازار بازگرداند و همزمان قیمتها را افزایش داد. و این کاهش تولید که با مشارکت روسیه و سایر تولیدکنندگان غیراوپک تقویت شد، از نظر روانی و همچنین میزان عرضه بازار را تحت تاثیر قرار داد.

گسترش سطح ثبات

یک توافق دائمی، سطح ثبات را گسترش خواهد کرد. البته این به معنای آن نیست که نوسان اتفاق نخواهد افتاد اما احتمالا نوسان کمتری نسبت به وضعیتی که در آن تولیدکنندگان از همکاری دست بکشند، وجود خواهد داشت. وزیر انرژی امارات اظهار کرده دلیلی نمیبیند که همکاری تولیدکنندگان در آینده ادامه پیدا نکند و این امر به چارچوبی منوط است که به همراه دبیرکل اوپک ارایه داده میشود تا توافق معقولی را برای همه تضمین کند. خالد الفالح، وزیر نفت عربستان سعودی اظهار کرده که گروه اوپک و غیراوپک به ادامه محدودیت تولید ادامه میدهند حتی اگر به معنای محدودتر شدن عرضه در بازار باشد.