خباز: آزمودن آزموده خطاست/ رزاقی: در شرایط فعلی بهترین راه حل است

کمیسیون اقتصادی مجلس طرحی را در دست تدوین دارد که در صورت تصویب نهایی منجر به سهمیه بندی کالاهای مصرفی و عرضه آنها از طریق کارت الکترونیک می شود.
این برنامه که در قالب طرح 9 ماده ای رییس کمیسیون اقتصادی مجلس برای اقتصاد مقاومتی است، در حال حاضر در مرکز پژوهش های مجلس در دست بررسی و قرار است هفته آینده نیز با دو فوریت در صحن مجلس به را گیری گذاشته شود.

دی ماه پارسال بود که ماموریت ستاد بسیج اقتصادی، نهاد توزیع کننده کوپن در کشور، به دلیل آغاز قانون نقدی کردن یارانه ها و همچنین پایان بودجه ستاد پایان یافت. در آن زمان تصور می شد که کالابرگ با بازار ایران خداحافظی کرده است؛ اما باقی ماندن شاکله ستاد بسیج اقتصادی با وجود پایان یافتن مسوولیت آن راه را برای زنده کردن نظام توزیع کوپنی کالاها بازگذاشت.

ارسلان فتحی پور برای نخستین بار خبر از بازگشت کالابرگ به اقتصاد کشور داد و گفت که در شرایط فعلی جامعه، در راستای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی باید کالابرگ به اقتصاد بازگردد. به گفته او در عین حال که باید نظام توزیع ارز دولتی به نفع کالاهای اساسی ساماندهی شود توزیع کارت الکترونیک و اختصاص سهمیه ای مشخص به خانوارها برای دریافت کالاهای اساسی از ملزومات اقتصاد مقاومتی است.

به گفته او مجلس در طرح خود برای بازگرداندن کوپن به اقتصاد ایران آنقدر جدی است که با ارسال نامه ای به وزارتخانه های مربوطه و بانک مرکزی نظر این نهادهای مرتبط را نیز جویا شده است. بر اساس این طرح شورای عالی اقتصاد با حضور مسوولان قوای سه گانه تشکیل و در مورد جزئیات اقتصاد مقاومتی تصمیم گیری می شود.

سابقه ورود کوپن به اقتصاد ایران به ابتدای دهه 1360 برمی گردد که ستاد بسیج اقتصادی با توجه به شرایط خاص کشور تشکیل شد. کوپن های مرحله اول تا هشتم زیرنظر ستاد بسیج اقتصادی کشور مستقر در نخست وزیری چاپ و با همکاری بانک صادرات توزیع می شد.
کوپن های ارزاق عمومی 10 نوع بود و از آن زمان توزیع شد تا در صورت لزوم کالاهایی که ممکن بود به علل مختلف کم یا گران عرضه شود، سهمیه بندی شود.

با پایان یافتن جنگ و عادی شدن شرایط اقتصادی کشور، لزوم ادامه فعالیت ستاد بسیج اقتصادی به صورت گسترده منتفی شد و بر همین اساس، وظایف اجرایی این ستاد به وزارت بازرگانی انتقال یافت.
محمدرضا خباز که عضویت در کمیسیون اقتصادی مجلش پیشین را بر عهده داشت، به انتقاد از این طرح می پردازد و آن را محکوم به فنا قلمداد می کند.

وی  گفتگو می کرد، به ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و توزیع کالابرگ در بین مردم اشاره کرد و گفت: این اقدام در بحبوحه جنگ و جهت کاهش فشار به عموم مردم کار بسیار عاقلانه و جواب بدهی بود. اما متاسفانه امروز می شنویم که برخی از آقایان می خواهند که همان روش را بر اقتصاد امروز پیاده کنند، مگر نمی دانند که سه دهه از آن اقتصاد بحرانی گذشته و این کارها نتیجه ای جز صرف هزینه و وقت نخواهد داشت؟

خباز اقتصاد کوپنی را بازگشت به عقب 33 ساله از سوی مسئولان اقتصادی کشور عنوان کرد و گفت: باعث تاسف است که بهانه این عمل غیرکارشناسی و مبتدی خود هم حمایت از اقتصاد مقاومتی می دانند.

وی ادامه داد: توزیع کالابرگ و راه انداختن دوباره اقتصاد کوپنی در کشور با شعار حمایت از اقتصاد مقاومتی تنها به منظور منحرف کردن آن مطلب است. اینگونه استباط می شود که برخی ها قصد دارند با اجرای طرح های ارتجاعی برگشت به عقب، فرمایشات رهبری را مخدوش کنند.

این کارشناس مسائل اقتصادی راهکارهای اقتصادی مقاومتی را توجه به تولید و کارآفرینان، ایجاد احساس امنیت برای سرمایه داران، تامین ارز، ایجاد اطمینان برای عدم تغییر قوانین اقتصادی و... دانست و گفت: اینها تنها نمونه ای از الزامات اقتصاد مقاومتی است، ضمن اینکه اگر به همین موارد هم عمل شود سال ها از لحاظ اقتصادی جلو خواهیم افتاد.

وی گفت: کسانی که به فکر طرح هایی برای ارائه کارت الکترونیک به مردم و راه اندازی دوباره صف برای گوشت و مرغ مردم هستند، باید چاره ای برای حمایت بیشتر از تولید داخلی کشور کنند. طرحی که امروز مطرح می کنند، سی سال پیش در اجرا شد و جواب شد، خیلی وقت است که مردم دور کوپن و امثالهم را خط کشیده اند. همیشه هم گفته ام که آزموده را آزمودن خطاست.

خباز گفت: سهمیه ای کردن کالاهای مصرفی تنها راه برای مقابله با مشکلات و محدودیت های اقتصادی نیست، اگر هم تصویب شود، هیچ ضمات اجرایی موفق نخواهد داشت.

ابراهیم رزاقی استاد بازنشسته دانشگاه تهران به عنوان یکی از موافقان این طرح به «فردا» گفت: ایران سال هاست که سیاست تعدیل اقتصادی را انتخاب کرده است. ایرانی که سال 65 با 7 میلیارد دلار درآمد نفتی و ارزی اداره می شد، امروز با 100 میلیارد دلار اداره می شود. این در حالی است که جمعیت تنها 2 برابر شده است.

وی با اشاره به اختلاف طبقاتی شدید بین مردم و رها کردن اقتصاد از سوی دولت، گفت: نتیجه این اقدامات واردات 50 میلیون کالا به کشور و ایجاد فضای شکننده شده است. غرب هم در مقابل هم نفت و هم بانک مرکزی ما را تحریم کرد، دیگر نه می توانیم به راحتی نفت بفروشیم و نه کالا وارد کنیم.

رزاقی وضعیت این چنینی کشور را جنگ اقتصادی توصیف کرد که خطرات آن حتی بیشتر از تهاجم نظامی است. جنگ اقتصادی چه بسا مخرب تر است چراکه در کوتاه مدت دیده نمی شود.

مسئولان می گویند: ما فلان قدر ظرفیت ارزی داریم. این در حالی است که سالی 80 میلیارد دلار نفت می فروشند. اگر این تحریم 3 سال تداوم پیدا کرد چقدر ظرفیت ارزی دارید؟ پس اگر تدابیری نیندیشیم این ظرفیت ها در 1 سال تمام می شود.

این استاد دانشگاه گفت: مسئله دیگر این است که دولتمردان مردم را به مصرف کالای خارجی ارزان قیمت عادت داده اند؛ به همین سبب باید وضعیت کنونی را جنگ بی رحمانه تلقی کنیم، در این جنگ خون از کسی نمی آید ولی مردم از بی غذایی می میرند. بنابراین در این راه نمی توانیم با سیاست های پیشین اقتصاد را دنبال کنیم.

وی گفت: باید با دیدی دیگر کشور را اداره کرد. تنها راه هم همان است که هم در قانون اساسی و هم در سخنان امام و رهبری آمده است، "کاهش وابستگی به فروش مواد پتروشیمی و نفت خام به خارج و تبدیل به کالاهای مصرفی". ابتدای کار هم با شناخت نقاط ضعف کشور و برنامه ریزی برای تبدیل آنها به نقاط قوت آغاز می شود.

وی همچنین به انتقاد از آوردن دلار نفتی در بازار آزاد به قصد پایین نگه داشتن آن کرد و گفت: به تمام کسانی که دلار از دولت می خرند یارانه می دهند، به قاچاقچی مواد مخدر و تمام کسانی که می خواهند سرمایه از کشور خارج هم یارانه می دهند. این در حالی است که باید دلار را فقط به تولید کنندگان جهت تولید کالاهای اساسی دهند. دولت باید بداند که جنگ با سیاست های تعدیل همخوانی ندارد.سیاست های تعدیل می گوید سود را دنبال کن، در حالی که جنگ می گوید سود ملت را تامین کن.

رزاقی گفت: حالا در این فضا اگر کالابرگ نداشته باشیم امیدی به پیروزی است؟ واسطه گران و سوداگران چنان کردند که گوشت و مرغ و شیر و... گران و نایاب شد، باید وضعیت به گونه ای شود که مردم امکان دفاع اقتصادی را داشته باشند تا از هستی ساقط نشوند.

وی بیان کرد: اگر ما شکست بخوریم، فقط بحث ملت نیست، تاریخ خاورمیانه و دنیا یک فرصت را از دست داده اند. می گویند یک عده م باور حق طلبی حکومت تشکیل دادند و نتوانستند از پس اقتصاد برآیند. البته نباید از نظر دور داشت که بحث اقتصادی را نباید دست کم از جنگ نظامی گرفت. دشمنان با این رویه فضا برای تهاجم نظامی آماده می کنند.

رزاقی در پایان گفت: باید خانواده های نیازمند شناسایی شوند تا از طریق کالابرگ این فاصله طبقاتی کمی به هم نزدیک شود. در مقابل باید کالاهای داخلی به این مصرف کنندگان ارائه داد تا عدالت در کشور برقرار شود. آن وقت است که دیگر نه نیازی به خارج و نه بیکار خواهیم داشت. ضمن اینکه یاد می گیریم که تولیدات و مواد خام را به کالای صنعتی کنیم -همان کاری که با صنعت دفاع کردیم .