نیازمند تعریف مساله واحد آب هستیم

«رضا اردکانیان» در جمع بندی نتایج نخستین اجلاس هماندیشی با متخصصان علوم آب و محیط زیست افزود: امروز در جهان بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک این باور وجود دارد که نوع مدلی که کشورها و حکومتها برای حکمرانی و حل و فصل مسائل آب انتخاب میکنند، به نوعی معرف سطح توسعه یافتگی آن دولتها بوده است.

اردکانیان خاطرنشان کرد: ما این فرصت را داریم که همچنان از همان موضع انگشت گذاشتن بر ضعفهای یکدیگر حرکت کنیم و ترجیح ما در این باشد که مساله واحد آب به بخشهای مختلف تقسیم شود و در بخشهای مختلف به زیر بخشهای متعدد و این تقسیم بندی به همین شکل ادامه پیدا کند.

وی ادامه داد: با انتخاب این روش در شرایط حاضر با جمعیت 80 میلیونی کشور، با تقاضاهای وسیع و بدمصرفیهای گسترده در کشور گرفتاریهای بزرگتری در پیش روی ما خواهد بود و این مشکلات تاثیر خود را بر سایر شئون اجرای امور و برنامههای توسعه و مدیریت کشور نشان خواهد داد.

وزیر نیرو گفت: اگر حرکتی را در سطح ملی به صورت نظامند و با برنامه شروع نکنیم و توجه جدی به کمبود فرصت و زمان نداشته باشیم، شیوههای دیگر همچون افزایش بارشها و منابع مالی نمیتوانند مسائل ما حل و فصل کند.

وی تاکید کرد: هر چه سریعتر بایسد با روشهای مختلف هم در مجموعه وزارت نیرو و هم در داخل سازمان دولت بین وزارت نیرو و سایر دستگاهها و هم در مجموعههای پژوهشی و تحقیقاتی و همچنین در ارتباط با سایر قوا و در صحنه افکار عمومی به سمت تعریف مساله واحد آب برویم و نباید ظرفیتهای ارزشمند خود را در شرایط حاضر بیش از این تقسیم کنیم.

اردکانیان به بایدهای این بخش اشاره کرد و گفت: ما هر چه سریعتر باید قادر باشیم و بتوانیم در مقیاسهای محلی منافع موجود در این بخش را تعریف کنیم که اگر این امر صورت نگیرد گفتوگوی ذینفعان به جلسات اصحاب دعوا تبدیل خواهد شد.

وی ادامه داد: اگر بنا باشد نفع مشترکی تعریف شود به یقین هر کدام از طرفین موضوع با دعوای خود در پی منافع خود وارد بحث خواهند شد و هیچ فضای امکان پذیر قابل ملاحضهای ایجاد نخواهد شد.

اردکانیان تاکید کرد: ما ناگریز از این هستیم که در عین اینکه در سطح کلان ملی تفکر و برنامهریزی میکنیم باید در حوزههای کوچکتر در مقیاس استانها، زیربخشها و دشتها قادر باشیم راهحلهای برای حل مسائل کوچک در سطح مناطق داشته باشیم که تحقق این امر نیز مستلزم توانمندی در تعریف نفع مشترک است؛ با نفع مشترک و بیان نفع مشترک است که میتوان مصرف کنندگان به ویژه در بخش کشاورزی را به پای میز همکاری کشاند.

وزیر نیرو از تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم آبی به عنوان تصمیم هیات وزیران سخن به میان آورد و افزود: باید توان خود را به کار بگیریم تا این سازوکار جواب دهد، براساس همین ساز وکار میتوانیم اختیاراتی را از سطوح ستادی به سطوح اجرا در استانها تنفیذ کنیم.

وی بیان داشت: اگر ظرفیت برنامهریزی، تولید راهکار و آینده نگری کافی وجود داشته باشد، در سطح استانها قادر خواهیم بود برخی از مسائل کهنه را هر چه سریعتر حل کنیم.

اردکانیان یادآور شد: طی مدت کوتاه آغاز به کار دولت دوازدهم چهار دستگاه اجرایی وزارت نیرو، جهادکشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و همچنین سازمان محیط زیست موفق شدند که قالبی را برای 14 طرح استانی به رئیس جمهور معرفی کنند و در یک توافق چهارجانبه خود را متعهد به همکاری مشترک در اجرای این طرحها کردهاند.

لزوم نزدیک شدن متخصصان علوم آب و محیط زیست به بخش کشاورزی کشور

وزیر نیرو خواستار نزدیک شدن متخصصان علوم آب و محیط زیست به بخش کشاورزی کشور شد و افزود: اینگونه اجلاس ها باید با مشارکت سایر بخشها ادامه پیدا کند؛ یکی از راهکارهای موثر و عرصههای که ما تجربه نکردهایم نزدیک تر شدن و همکاری نزدیکتر با بخش کشاروزی کشور چه در سطح سازمانی میان وزارت نیرو و جهادکشاورزی و چه در سطوح بخشهای مختلف مربوط به تحقیق و پژوهش است.

شبکه متخصصان آب و محیط زیست کشور تشکیل میشود

وی بر ضرورت ایجاد شبکه متخصصان آب و محیط زیست کشور در راستای تحقق اهداف این نشست تاکید کرد و گفت: هدف ما، نه اجرای یک کار روتین در برگزاری همایش و دریافت مقالات، بلکه اعلان آمادگی مدیریت ارشد وزارت نیرو است که در این شرایط حساس در ارتباط با آب کشور این فرصت فراهم شده تا همه کسانی که به نحوی دغدغه مسائل توسعه پایدار، امنیت روحی و روانی و حل و فصل مسائل آبی کشور را دارند در ارتباط با سایر بخشها به میدان بیایند و به شیوه های که مناسب و موثر است از این فرصت بهرهمند شوند.

اردکانیان خاطرنشان کرد: ما در عین حال اینکه به بحثهای تامین آب فکر میکنیم، طرحهای مختلفی را در دست مطالعه داریم و در پی منابع مختلف برای مطالعه این طرحها هستیم اما به هیچ وجه اعتقاد نداریم که قبل از حل و فصل مسائل چگونگی مصرف و مدیریت تقاضا رفتن سراغ طرحهای بزرگ تامین آبهای جدید میتواند مشکلات ما را حل کند.

وزیر نیرو عنوان کرد: ما به نیروهای وسیع با همه تجربهها و توانها در عرصههای مختلف نیاز داریم. ما نیازمند تشکیل گروه کارهای در جمعهای محدود هستیم که در یک زمان بندی معین برنامههای عملیاتی و اجرایی را برای پیاده کردن و تحقق هدفها و برنامههای کلانی که در برنامه وزارت نیرو و دولت دوازدهم است تدارک ببینیم.

تاسیس مرکز ملی مطالعات آب

وی در ادامه به پیشنهاد تاسیس مرکز ملی مطالعات آب اشاره کرد و افزود: در این زمینه نیازمند یک فعالیت متمرکز هستیم، بحثهای مرتبط با این موضوع نیز با سازمان برنامه و بودجه مطرح شده است اما برای اینکه فرصتی وجود ندارد که با سعی و خطا این امر بگذرد، نیازمند آن هستیم که این شکل جدید را با یک آسیب شناسی از وضعیت موجود شروع کنیم و در قالب یک کارگروه میتوانیم گامهای اجرایی رفتن به سمت مجهز شدن یک مرکز ملی برای آمار و اطلاعات پایه را به عنوان زیربنایی بسیاری از فعالیتها فراهم کنیم.

اقتصاد آب

وزیر نیرو به مسئله اقتصاد آب و نظام تخصیص این مایع حیاتی اشاره کرد و افزود: ما در عین حال اینکه اختیار و مسئولیت قانونی در این بخش داریم اما چگونگی پرداخت به این موضوع میتواند در یک سطح وسیعی تری به بحث گذاشته شود و پشتوانههای لازم برای تخصیصها و نظام تخصیص آب فراهم شود تا تصمیمیهای که گرفته میشود از اعتبار و پایداری بیشتری برخوردار باشد.

وی تحصیلات تکمیلی مورد نیاز برای مدیریت آب و منابع زیست محیطی کشور را مساله مهمی دانست و گفت: بخش آب کشور در عرصههای مختلف از جمله موضوع حوضههای آبریز مشترک نیازمند یک ظرفیتسازی جدی برای بحث منابع انسانی است.

ضرورت تدوین سند ملی آب و آمایشهای منطقهای آب محور

اردکانیان به تدوین سند ملی آب و آمایشهای منطقهای آب محور اشاره کرد و گفت: یکی از چالشهای ما در بین استانها، شهرستانها و دشتهای کشور موضوع توان اکولوژیک هر منطقه برای فعالیتها و برنامههای توسعه است.

وی خاطرنشان کرد: در این پیوند، تهیه طرحهای با کمک ظرفیتهای مطالعهای و مشاورهای کشور در محور آب برای مناطق و استانها میتواند یکی از فعالیتهای ضروری ما در ادامه کار باشد.