ارز تک‌نرخی؛ سم مهلک یا راه نجات؟

بهدنبال نوسانات ارز در ماههای اخیر تمهیداتی برای کنترل بازار اندیشیده شد که این تمهیدات منجر به کاهش قیمت دلار شد، اما بهنظر میرسد بار دیگر دلار خیز برداشته است تا قله پنجهزار تومان را فتح کند. در همین حال اظهارات درباره چرایی گرانی دلار ادامه دارد، همانطور که مباحث مختلفی درباره ارز تکنرخی مطرح میشود.

جیره بندی عطش مردم را بیشتر کرد

دبیرکل سابق کانون نهادهای سرمایهگذاری گفت: جیرهبندی ارز در آستانه سفرهای نوروزی عطش مردم را زیاد کرده است. به گزارش ایلنا، بهروز خدارحمی افزود: اختلاف بین قیمتی که بهصورت جیرهبندی وجود دارد و از طریق صرافیها و بانکها به مردم داده میشود و قیمتی که همراه با تخلف و غیرقانونی و زیر پلهای معامله میشود مردم را تشویق میکند که حتی اگر هم نیاز ندارند از این مابهالتفاوت استفاده کنند. او ادامه داد: با سیاستهای جدید بانک مرکزی وضع نسبت به قبل برای فعالیت آن دسته از صرافیهایی که رقمهای درشت را بهصورت دلالی و چرخشی معامله میکردند سختتر شده و البته به یک بخشی مهار شدهاند و یک بخشی دیگر را هم شناسایی خواهند کرد اما در کل این موضوع به اقتصاد آسیب میزند. خدارحمی تصریح کرد: هرچند عدد و رقمی وجود ندارد که مجموعه ارز مورد نیاز چقدر بوده و الان با شرایط موجود چقدر است، اما تقاضای سنتی برای خرید ارز بهدلیل سفرهای خارجی در ایام نزدیک به عید بیشتر میشود.

2 نظر متفاوت درباره ارز تکنرخی

وعده تک نرخی کردن ارز مدتهاست که مطرح میشود و ظاهرا اکثر کارشناسان اقتصادی با این کار موافقاند. روز گذشته در حالی که رئیس اسبق کانون صرافان گفت:«اگر ارز تکنرخی شود و رانت و فساد از بازار ارز برچیده شود،اتفاقی بسیار مبارک خواهد بود.» یک تحلیلگر مسائل اقتصادی ارز تکنرخی را سم مهلک اقتصاد ایران دانست. به گزارش خبرآنلاین رئیس اسبق کانون صرافان درباره رانت حاصل از فاصله نرخ ارز در بازار و نرخ آن در صرافیهای بانکها، اظهار داشت: روز سهشنبه یورو حدود ۲۰۰ تومان و دلار حداقل ۱۰۰ تومان در بازار و در صرافیهای بانکها اختلاف قیمت داشت. اصغر سمیعی افزود: روز دوشنبه دیدیم قیمت مداخلهای را بالا بردند و به قیمت بازار نزدیک کردند.این کارشناس بازار ارز تصریح کرد: ما گفتیم بیدار شدهاند و دارند صحیح عمل میکنند،ولی امروز باز مداخلهای ارزان تر و بازار گران تر و اختلاف بیشتر شد و این یعنی رانت بیشتر. سمیعی عنوان کرد:من اطمینان دارم اگر ارز تکنرخی شود و رانت و فساد از بازار ارز برچیده شود،اتفاقی بسیار مبارک خواهد بود. همزمان یک استاد اقتصاد با بیان اینکه یکی از عوامل ناکامی در تولید ، روند فعلی نرخ ارز است، گفت: ما باید به کاهش هزینههای تولید فکر کنیم. این موضوع باید برای اقتصاد کشور یک هدف استراتژیک باشد. یکی از ابزارهایی که هزینه تولید را افزایش میدهد نرخ ارز است. دولت در مفاهیم نوسانهای ارز و مدیریت آن یکی از عقب افتادهترین فهمها را دارد. به گزارش ایلنا، حسن سبحانی عنوان کرد: آقایان برای کنترل نوسان نرخ ارز به جای راهکار اصولی، نگاه زودگذر را انتخاب میکنند.البته همین افرادی که در قدرت هستند قبلا نیز با این سیاستها موافق بودند. او در پاسخ به این سوال که اگر دولت بخواهد شیوه خود را تغییر دهد، چه اقدامی را باید در دستور کار خود قرار دهد؟ گفت: دولت باید نرخی را برای یک دوره زمانی به طور مثال یک یا یک و نیم سال انتخاب کند. باید محاسبات نشان دهد که این نرخ مشوق تولید در آن مرحله است. نباید دولت به این فکر کند که عدهای در قبال وضع تعیین شده رانتخوار میشوند و برخی دیگر از این رانت میخورند. چون اگر نرخ ارزی به واردات کالای سرمایهای و تولید دامن بزند این رانت، رانت کار مولد است و دارای ارزش است. بعدها میتوان براساس یک محاسبات مالیاتی، مالیات آن را دریافت کرد. سبحانی اظهار داشت: در صورتی که دولت تحت عنوان تکنرخی اقدام کند، اقتصاد به همین وضع موجود همچنان گرفتار خواهد بود، چرا که وضع موجود محصول اقتصاد سیاسی ایران است. بنابراین بهصراحت معتقدم مشکلات اجتماعی و سیاسی کشور بر اقتصاد تاثیرگذار است. او ادامه داد: نباید دولت برای مدتها از ضرورت یکسانسازی نرخ ارز حرف بزند که این موضوع کاملا اشتباه هست، چرا که با شرایط ایران همخوانی ندارد. این استاد اقتصاد خاطرنشان کرد: دولت باید نرخی را تعیین کند که تولید تشویق شود و بعد هر چند مدت یکبار این نرخ را از نظر کشش آن اصلاح کند. او با تاکید بر اینکه یکسان‎سازی نرخ ارز را برای شرایط فعلی اقتصادی ایران ضروری نمیبینم، گفت: من این اقدام را حتی سم مهلک میدانم، چرا که اقتصاد کشور به اندازه کافی ارز ندارد. بیکاری فراوان وجود دارد که برخی در این میان به خرید و فروش کاذب ارز روی میآورند. اگر وضع مالیشان بد باشد نان میخورند. اگر پولدار باشند رانت میبرند. به اعتقاد سبحانی، مشکل اصلی در رونق تولید است که دولتیها مدام درباره آن حرف میزنند، اما در اجرا برای آن کاری نمیکنند. او ادامه داد: سیاستهای ریسکی بانکی مدام از ضرورت یکسانسازی نرخ ارز حرف میزنند. در حالی که اجرای این نوع سیاست به معنای گران شدن نرخ ارز است.صاحبان ارز هم یکی دولت بوده و دیگری تجار. گران شدن ارز، به ضرر واردکننده ماشینآلات،کالاهای سرمایهای و مواد اولیه است. سبحانی گفت: باید هزینههای تولید را پایین آورد تا رکود بهطور مستمر از بین برود. برای این موضوع هزینههای اجتماعی را نیز باید انتظار داشت.