از پرواز تاریخی دلار تا تک نرخی شدن نرخ ارز

در آخرین ماههای سال گذشته ناگهان قیمت ارز به شکل کم سابقهای سیر صعودی به خود گرفت. با این وجود رئیسجمهور و چهرههای اقتصادی دولت تاکید داشتند که این نوسانات زودگذر است و بازار ارز دوباره به حالت قبل باز میگردد.اما با شروع سال جدید نه تنها این اتفاق رخ نداد بلکه روند صعودی قیمت دلار ادامه پیدا کرد ودر روز یکشنبه ناگهان طی چند ساعت چنان از ارزش پول ملی کشورمان کاسته شد که دلار را به مهمترین موضوع شبکههای اجتماعی و فضای مجازی تبدیل کرد و از همین رو شوخی با دلار و کاهش ارزش ریال حسابی داغ شد. از طرفی پیامدهای افزایش قیمت دلار،گریبان سایر ارزها را هم گرفت و سکه طلا را هم، چنان همراه خود بالا کشید که در اتفاقی نادر قیمت هر سکه طلای تمام در مرز ۲ میلیون تومان قرار گرفت.حتی برخی کاربران به شوخی از تاثیرات افزایش قیمت سکه بر کاهش قیمت طلا نوشتند. در چنین شرایطی همزمان با نوسان تند دلار، بسیاری از صرافیها به حالت نیمهتعطیل درآمد و صفهای عریض و طویل و چند لایه در مقابل صرافیهای دولتی تشکیل شد. در کنار افزایش قیمت دلار، بازار خریدوفروش بسیاری از کالاهای وارداتی گرانقیمت طی روزهای گذشته تعطیل شد و بسیاری از کسبه تا آرام شدن وضعیت از فروش کالایشان خودداری کردند.در شرایطی که تنها در یک روز ۱۰ درصد از ارزش پول ملی کاهش یافت، در شبکههای اجتماعی توفانی از واکنشهای کاربران به راه افتاد. بسیاری از منتقدان و مخالفان دولت سوار بر موج نارضایتیها از افزایش قیمت دلار، عملکرد اقتصادی دولت را زیر سوال بردند و حتی برخی خواستار تغییر نام بانک مرکزی به بانک «کاهش ارزش ریال» شدند.عدهای از منتقدان، دلار ۵۷۰۰ تومانی را «نوبرانه عملکرد دولت در بهار» دانستند و برخی هم خدا را شاکر شدند که در لیست بیارزشترین ارزهای جهان در سال ۲۰۱۸، نام ایران در صدر جدول قرار دارد! در مقابل برخی از هواداران دولت از جمله هنرمندان و سلبریتیها هم از روحانی خواستند تا مردم را نا امید نکند و چارهای بیاندیشد.

در این شرایط کمکم سلسله مطالب و کامنتها در شبکههای اجتماعی از روند شوخی به جدی تبدیل شد و تاثیرات منفی افزایش قیمت دلار بر ابعاد مختلف زندگی مردم همچون خرید دارو بیشتر مورد توجه قرارگرفت. سرانجام عصر دوشنبه در حالی که سخنگوی دولت بابت عدم موفقیت در کنترل بازار از مردم عذرخواهی کرد، در عین حال از ایجاد تعادل در بازار خبر داد. پیرو اظهارات نوبخت، دوشنبه شب جلسه فوقالعاده ستاد اقتصادی دولت با حضور رئیسجمهوری برگزار شد و پس از آن اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی اعلام کرد که نرخ دلار برای تمامی افراد و فعالان ازاین پس ۴۲۰۰ تومان است و فروش دلار با بیش از این نرخ قاچاق به حساب میآید و به این ترتیب عملا با نرخ ۴۲۰۰ تومان دلار تکنرخی شده است. بلافاصله پس از اعلام این تصمیم، کاربران شبکههای اجتماعی به مقایسه اظهارات جهانگیری با اظهارات بهمنی، رئیس بانک مرکزی دوره احمدینژاد در بهمن ۹۰ پرداختند.در آن زمان نرخ دلار به ۱۹۰۰ تومان رسیده بود که بهمنی دستور تکنرخی شدن نرخ ارز در سطح ۱۲۲۶ تومان را داد. اما سال بعد دلار به ۳۷۰۰ تومان رسید. این تصمیمات در شرایطی اتخاذ شده است که در نخستین روزهای افزایش قیمت دلار حسامالدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیسجمهوری در رشته توییتهایی، به توطئه ارزی برخی علیه دولت اشاره کرد و در عین حال از تسلیم نشدن دولت و مردم در مقابل بحرانسازان اقتصادی،ارتباطی و اطلاعاتی خبر داد و در پایان به کسانی که میخواهند علیه تهران جنگ به راه بیندازند، هشدار داد که صبر فرزندان سلمان فارسی هم حد و حدودی دارد. به این ترتیب روز سهشنبه هم رئیس بانک مرکزی به مجلس رفت و درباره سیاستهای دولت درخصوص تکنرخی شدن دلار توضیحاتی به نمایندگان ارائه کرد.اما حضور ولیالله سیف در مجلس با تنشهایی همراه بود. بهگونهای که از اوایل صبح کلیپ تنش در جلسه سیف با نمایندگان که در آن برخی مجلسنشینان با حضور در تریبون محل سخنرانی سیف و سر دادن شعار استعفا - استعفا مانع از سخنرانی وی درخصوص وضعیت نوسان نرخ ارز شدند خیلی زود در فضای مجازی دست به دست شد.جلسه رئیس کل بانک مرکزی با اهالی بهارستان البته یک نکته خبری هم داشت. سیف گفت که پیشنهاد جایگزینی یورو با دلار را با رهبری مطرح کردم و ایشان نیز استقبال کردند. همزمان با حضور سیف در مجلس، بانک مرکزی در بخشنامهای اعلام کرد کسانی که بیش از ۱۰ هزار یورو یا معادل آن ارز در اختیار دارند، حداکثر تا پایان ماه جاری نسبت به سپردهگذاری ارز در بانکهای مزبور یا فروش آن به بانکها اقدام کنند.حالا و در شرایطی که تنها دو روز از سیاست دلار ۴۲۰۰ تومانی گذشته، همچنان آینده این ارز خارجی در هالهای از ابهام قرار دارد و هنوز مشخص نیست که دلار ۴۲۰۰ تومانی تا کی دوام خواهد آورد.