دوئل ترامپ با نفت

 بهدنبال این خبر، رئیسجمهور آمریکا در توئیتی به این موضوع واکنش نشان داد و اوپک را عامل افزایش غیرواقعی قیمتهای نفت خواند. این توئیت ترامپ بیپاسخ نماند و اعضای اوپک بهسرعت به آن واکنش نشان دادند. تحلیلگران نیز ابراز داشتند که برخلاف اظهارات ترامپ، رشد قیمت نفت تاکنون به سود صنعت انرژی آمریکا تمام شده و موجب رشد سریعتر صنعت نفت شیل آمریکا شده است.

سهشنبه 23 فرودین بود که خبرگزاری رویترز از سر به فلککشیدن قیمت نفت و شکستهشدن رکورد سهساله قیمت آن خبر داد. بر اساس این گزارش، قیمت نفت برنت با جهش فوقالعاده 39/2دلاری یا 5/3درصدی، در 04/71 دلار برای هر بشکه بسته شد. این بزرگترین رشد درصدی یکروزه قیمت نفت برنت، از ماه سپتامبر (شهریور) تا این تاریخ بود. در معاملات بعد از بستهشدن بازارهای اصلی، قیمت نفت برنت به 34/71 دلار برای هر بشکه رسید که بالاترین رکورد آن از دسامبر ۲۰۱۴ تاکنون است. در این روز، قیمت هر بشکه نفت خام نیمهسنگین تگزاس غرب آمریکا، دابلیو.تی.آی، 3/3درصد یا 09/2 دلار جهش کرد و در 51/65 دلار برای هر بشکه، به کار خود پایان داد. در همین رابطه، فیلیپ استریبل، تحلیلگر آر.جی.او.فیوچرز در شیکاگو، گفت: «تنشهای خاورمیانه هم از قیمتها حمایت کرد. بازارهای نفت با افزایش گمانهزنیها در مورد ترامپ و سوریه، رشد کردند.» همچنین افت ارزش دلار نیز از قیمتهای نفت خام حمایت کرد. از سوی دیگر، وزارت انرژی عربستان سعودی هم اعلام کرد، صادرات خود را پایینتر از هفتمیلیون بشکه در روز نگاه خواهد داشت تا سطح ذخایر انبارهای خود را به سطح نرمال برگرداند.

جریان توئیت ترامپ چه بود؟

بهدنبال جهش فوقالعاده قیمت نفت، رئیسجمهور آمریکا در توئیتر خود نسبت به این امر واکنش نشان داد و اوپک را عامل افزایش غیرواقعی قیمتهای نفت خواند. به گزارش تسنیم از رویترز، دونالد ترامپ در توئیتی نوشت: «بهنظر می رسد که دوباره دست اوپک در کار است... در حالی که مقدار بیسابقهای نفت در همهجای جهان موجود است و کشتیهای پر از نفت روی دریا هستند، قیمت نفت بهصورت تصنعی بسیار بالا رفته! این خوب نیست و مورد قبول قرار نخواهد گرفت.» در ادامه این گزارش آمده است که توئیت ترامپ مدت کوتاهی پس از آن منتشر شد که عربستان اعلام کرد تمایل دارد شاهد افزایش بیشتر قیمت جهانی نفت باشد و اینکه آنها هنوز فاصله زیادی تا رسیدن به هدف خود یعنی پایاندادن به مازاد عرضه در بازار نفت دارند. شواهد و قرائن حکایت از آن دارد که اوپک قصد دارد کاهش تولید را تا پایان امسال و احتمالا در سال 2019 نیز ادامه دهد. در این رابطه، سه مقام سعودی گفتهاند، از رسیدن قیمت نفت به 80 یا 100 دلار در هر بشکه خشنود خواهند شد. هرچند رشد قیمت نفت به افزایش هزینه سوخت خودروها و رشد نرخ تورم جهانی منجر میشود، اما رشد قیمت نفت تاکنون به سود صنعت انرژی آمریکا تمام شده و موجب رشد سریعتر صنعت نفت شیل آمریکا شده است. پیشبینی آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که آمریکا حداکثر تا سال 2019 میلادی با پشت سر گذاشتن روسیه به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل میشود. چند کشور عضو اوپک به این توئیت ترامپ واکنش نشان داده و گفتهاند قیمتها بهصورت تصنعی افزایش نیافته است. همچنین، هیاتهای نمایندگی کشورهای عضو کمیته نظارت بر توافق کاهش تولید که در جده حضور دارند، گفتند، بخشی از رشد قیمت نفت به تنشهای سیاسی همچون تحریمهای آمریکا علیه ونزوئلا، تهدید آمریکا به خروج از توافق برجام، حملات آمریکا و متحدانش به سوریه و تنشها در جزیره کره مربوط میشود. در این رابطه، میشائیل تران، استراتژیست موسسه آربیسیکپیتالمارکتس گفت: «در این اواخر، ترامپ خود یک عامل افزایشی در بازار نفت بوده است.»

واکنشها به توئیت ترامپ

توئیت ترامپ بیپاسخ نماند و اعضای اوپک بهسرعت نسبت به آن واکنش نشان دادند. خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان در این رابطه، گفت: «چیزی به اسم قیمتهای غیرواقعی وجود ندارد.» همچنین روز شنبه اول اردیبشهت این خبر منتشر شد که نفت روز جمعه (31 فروردین) با اندکی افزایش قیمت بسته شده و ضعفی که اوایل معاملات بهدنبال توئیت جنجالی رئیسجمهور آمریکا متحمل شده بود را جبران کرد تا هفته را در سطح بالاتری به پایان برساند. به گزارش ایسنا، جیمز ویلیامز، اقتصاددان انرژی در شرکت «WTRG» در اینباره، گفت: «بعید است پیام رئیسجمهور آمریکا رفتار اوپک را تغییر دهد. در واقع همه کشورهای عضو اوپک برای متوازنکردن بودجه خود به قیمت بالا یا قیمت بالاتر از این نیاز دارند.» براساس این گزارش، بهای معاملات وستتگزاساینترمدیت آمریکا برای تحویل در ماه مه در بازار نیویورک با ۹سنت یا 1/0درصد افزایش، در 38/68 دلار در هر بشکه بسته شد. تغییرات اخیر قیمت نفت در حالی روی داد که کمیته وزیران مشترک اوپک و غیراوپک روز جمعه (31 فروردین) در جده عربستان دیدار کردند. عده معدودی انتظار داشتند اوپک در دیدار روز جمعه، زمان دقیقی را برای تمدید بیشتر محدودیت تولید اعلام کند. اوپک و ۱۰ تولیدکننده خارج از این سازمان از ابتدای سال ۲۰۱۷ تولیدشان را حدود 8/1میلیون بشکه در روز کاهش دادهاند. این توافق قرار است در پایان سال ۲۰۱۸ منقضی شود، اما عربستان سعودی اعلام کرده که مشارکتکنندگان ممکن است محدودیت تولیدشان را تا سال آینده حفظ کنند.

افزایش قیمت بهنفع آمریکاست

یک عضو کمیسیون انرژی مجلس در رابطه با توئیت ترامپ در گفتوگو با «آرمان» میگوید: رئیسجمهور آمریکا اظهاراتی را مطرح کرد و شاهد افزایش قیمت بودیم، گرچه قیمت نفت در مسیر صعودی قرار داشت و ظرف چند ماه گذشته، روند صعودی را طی میکرد. صحبتهای ترامپ با تناقض همراه بود و شاید مثل تمام حرفهایی که گاها مطرح میکند، مطالعه نشده بود، چون افزایش قیمت نفت بهنفع خود آمریکا نیز است. هدایتا... خادمی میافزاید: وقتی افزایش قیمت داشته باشیم، برای تولید نفت شیل آمریکا و کانادا نیز فرصت به وجود میآید و بنابراین این موضوع بهنفعشان است. او ادامه میدهد: از طرف دیگر، مقامات معمولا در این سطح، در رابطه با قیمت نفت اظهارنظر نمیکنند، بلکه کمیته و سازمانی برای کشورهای صادرکننده نفت وجود دارد که مذاکراتی را با همدیگر انجام میدهند، بازار را رصد میکنند، فضا را میسنجند، ذخایر را مطالعه و منافع خودشان را لحاظ میکنند و درنهایت قیمتی را براساس این پارامترها انتخاب میکنند. خادمی میگوید: البته اظهارنظر ترامپ هم شاید بیتاثیر نبوده است، یعنی وقتی چنین حرفی زده میشود، آمریکا یک عدم امنیت را در بازار ایجاد میکند که مطمئنا منظوری پشت آن است، چراکه بازار متلاطم میشود و آنهایی که نیاز دارند نگران میشود و در نتیجه تقاضایشان افزایش پیدا میکند و همین افزایش تقاضا برای خرید و نگهداری باعث افزایش قیمت هم میشود، چون سقفی که اوپک تولید میکند، سطح ثابتی است و هرگونه افزایش تقاضایی میتواند باعث افزایش قیمت شود. این نماینده مجلس در پاسخ به این پرسش که فکر میکنید بهدنبال این اظهارات، اوپک تغییری در سیاستهایش اعمال کند یا خیر، میگوید: خیر. اوپک اهمیتی به صحبتهای آقای ترامپ نمیدهد. پیش از این اظهارات، بازار روال عادی خودش را طی میکرد. درواقع این توئیت یک دخالت بسیار بد در بازاری محسوب میشود که از ثبات برخوردار بود و کشورهای عضو اوپک هم جز گلایه و ناراحتی توجه دیگری به صحبتهای ایشان نشان نمیدهند. او درمورد دلیل عمده گرانی نفت قبل از توئیت ترامپ هم میگوید: قیمت نفت تابعی از عرضه و تقاضاست. عرضه اوپک ثابت است، با توجه به سهمیهبندیهایی که برای هر کشوری انجام شده است، مصرف در دنیا متفاوت است و وقتی کسبوکار رونق دارد درنتیجه تقاضا بالا میرود و بهنظر من، افزایش تقاضا بوده که باعث افزایش قیمت نفت شده است، ضمن اینکه نفت میتواند به میزان بیشتری هم افزایش پیدا کند.