عامل تاثیرگذار برقیمت نفت

فایننشیال تایمز در گزارشی به بررسی پنج عامل کلیدی تاثیرگذار بر روند قیمت نفت پرداخته که عبارتند از:

عرضه و تقاضا

سادهترین دلیل برای افزایش قیمت نفت این است که بازارها طی ۱۸ ماه گذشته به میزان قابل توجهی محدودیت عرضه پیدا کردهاند. ذخایر نفت که در زمان اشباع عرضه در فاصله سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ انباشته شده بود، به دلیل تقاضای قوی که با رونق اقتصاد جهانی شکل گرفته و همچنین محدودیت عرضه از سوی اوپک و روسیه، به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

آژانس بینالمللی انرژی هفته گذشته اعلام کرد اوپک اگر کاهش سطح ذخایر جهانی به میانگین پنج ساله را هدف گرفته بود، میتواند به زودی کامل شدن ماموریت خود را اعلام کند. اما برخی معتقدند که میزان محدود شدن عرضه به بازار دست کم گرفته شده، زیرا طی سه سال گذشته، تقاضا بیش از پنج میلیون بشکه در روز یا بیش از پنج درصد افزایش یافته و انتظار میرود مصرف جهانی نفت امسال برای نخستین بار به بالای ۱۰۰ میلیون بشکه در روز برسد. این به معنای آن است که ذخایر بالاتری ضروری است تا برای همان مدت مشابه نفت مورد نیاز پالایشگاهها را پوشش دهد.

به گفته اولیویه جیکوب از شرکت پتروماتریکس، اشباع عرضه تا حد زیادی برطرف شده و بازار هنوز به طور کامل محدودیت عرضه پیدا نکرده، اما کاهش اشباع عرضه شرایط را برای بهبود قیمت مهیا ساخته است.

اوپک و روسیه

بنابراین اگر ذخایر نفت نزدیک سطح عادی خود بازگشتهاند، آیا اوپک و روسیه به توافق کاهش عرضه خود که حداقل ۱.۸ میلیون بشکه در روز نفت را از ابتدای سال ۲۰۱۷ از  بازار حذف کرده است، پایان خواهند داد؟ اکثر معاملهگران و تحلیلگران این طور فکر نمیکنند. در حالی که مسکو نسبت به تاثیر نفت بالای ۷۰ دلار به تشویق عرضه بیشتر رقیبان مانند شیل آمریکا ابراز نگرانی کرده است، به نظر میرسد فعلا از همراهی با اوپک راضی است. عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده این گروه است، اعلام کرده معتقد است هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن وجود دارد.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، از ضرورت تشویق سرمایهگذاری بیشتر در عرضه جدید صحبت کرده است. این کشور همچنین عرضه اولیه عمومی سهام شرکت نفتی دولتی آرامکو را آماده میکند که احتمالا از قیمت بالاتر نفت سود میبرد. همچنین اصلاحات اجتماعی و اقتصادی گستردهای را در محیط داخلی به شدت محافظهکار معرفی کرده است.

به گفته بیل فارن پرایس از شرکت « پترولیوم پالیسی اینتلیجنس »، هیچ نشانهای که نشان دهد اوپک مایل است روند صعودی قیمتها را محدود کند به چشم نمیخورد. عربستان سعودی به دلایل متعدد از جمله عرضه اولیه عمومی سهام آرامکو و طی دوره حساس اصلاحات، منافع کوتاه مدتی در قیمت بالاتر نفت دارد. داشتن درآمد بیشتر در چنین شرایطی بینهایت کمک میکند.

ریسکهای ژئوپلتیکی

بازار نفت همیشه به دقت ریسکهای اختلال عرضه را که ممکن است تعادل ظریف عرضه و تقاضا را برهم زند دنبال میکند، اما زمانی که عرضه نسبتا محدود شده این مساله اهمیت بینهایتی پیدا میکند. فوریترین ریسک این احتمال است که دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، تصمیم بگیرد از توافق هستهای ایران خارج شده و تحریمها علیه صادرات نفت این کشور را بازگرداند. وی تا ماه آینده در این باره تصمیم خواهد گرفت.

دومین ریسک ونزوئلا است که تولید نفتش به دلیل بحران اقتصادی و سیاسی حداقل ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و هیچ نشانهای از اینکه شرکت نفتی دولتی PDVSA قادر باشد این روند را معکوس کند وجود ندارد. همچنین ریسک تحریمهای بیشتر علیه دولت نیکولاس مادورو وجود دارد که ممکن است پس از انتخابات عمومی این کشور در ماه آینده صادرات نفت کاراکاس را هدف گیرد.

سومین منازعه میان عربستان سعودی و حوثیهای یمن است. حوثیها حملاتی که زیرساخت نفتی عربستان سعودی را هدف قرار میدهند افزایش دادهاند. با حملات موشکی حوثیها به ریاض، احتمال مختل شدن عرضه یا شعلهور شدن تنشهای بیشتر در خاورمیانه وجود دارد.

سرانجام لیبی که تولید نفتش به حدود یک میلیون بشکه در روز بهبود یافته، با گذشت هفت سال پس از آغاز جنگ داخلی این کشور همچنان بیثبات مانده است. همه این سناریوها کمک کردند قیمت نفت بالا بماند. یک تحلیلگر نفتی ارشد هشدار داده که ریسکهای ژئوپلتیکی در بازار نفت به بالاترین حد خود از زمانی که وی به یاد میآورد رسیده است.

سفته بازی در بازار نفت

صندوقهای پوشش ریسک و سفتهبازان امسال جذب نفت شدهاند، اما این علاقه به دلیل ریسکهای ژئوپلتیکی تا حدودی بوده است. سرمایهگذاران همچنان در بازار خریدار بوده و در ابتدای سال شمار بالایی قرارداد خرید جمع کردند. در حالی که سفتهبازی بالا معمولا یک نشانه هشداردهنده نسبت به عدم توازن بازار است، ریسک ریزش قیمت پس از سودگیری را افزایش میدهد که البته از ابتدای امسال تاکنون هنوز اتفاق نیافتاده است.

بانکداران میگویند دلیل این امر این است که بیشتر پولی که وارد نفت شده تلاش کرده است از سیکل اخیر داراییها مانند کالاها که پس از یک دوره طولانی توسعه اقتصادی عملکرد خوبی داشتهاند، بهرهبرداری کند. این استدلال وجود دارد که اگرچه ارزش معاملات سهام بیش از حد صعود کرده، کالاها در چرخه اقتصادی عملکرد خوبی داشتند.

شیل آمریکا

شیل آمریکا از انتظارات برای رشد فراتر رفته و انتظار میرود مجموع تولید آمریکا امسال حدود ۱۰ درصد یا ۱.۴ میلیون بشکه در روز صعود کند. تولید کنندگان در آمریکا همچنان به دلیل قیمتهای بالاتر، درآمد بیشتری را به دست میآورد، اما تاکنون افزایش تولید آنها به حدی نبوده که روند صعودی قیمتها را متوقف کند، زیرا تولید بالاتر با تقاضای رو به رشد جذب شده است. در این بین، محدودیتهای زیرساخت در منطقه شیل پرمیان انتقال نفت از غرب تگزاس به پالایشگاهها، مخازن انبارسازی یا ساحل برای صادرات را دشوار ساخته است.