توجیه ضعیف اوپک برای ادامه کاهش تولید نفت

به نقل از بلومبرگ، ۱۶ ماه محدودیت تولید از سوی گروهی از کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، تقریبا مازاد ذخایر نفت را از میان برده است و قیمتها نزدیک به بالاترین سطح سه سال گذشته قرار دارند. اما عربستان سعودی میگوید این ماموریت هنوز کامل نشده و از همپیمانان خود خواسته به محدودیت عرضه برای رسیدن به یک اولویت جدید یعنی تشویق شرکتهای سراسر دنیا برای سرمایهگذاری بیشتر در عرضه آینده ادامه دهند.

اوپک تنها صدایی نیست که نسبت به عدم هزینه برای پروژههای جدید هشدار داده است. چهرههای سرشناس از آژانس بین المللی انرژی تا مدیر غول نفتی توتال نسبت به کمبود عرضه که ممکن است تا اوایل دهه آینده به دنبال یک دوره افت شدید در مخارج تولیدکنندگان روی دهد، هشدار دادهاند. پییر آندوران، مدیر یک صندوق پوشش ریسک شاخص هفته جاری اعلام کرد سرمایهگذاری اندک ممکن است باعث شود قیمتها تا چند سال آینده به بالای ۳۰۰ دلار در هر بشکه صعود کنند.

با این حال کم نیستند کسانی که نگرانی اوپک نسبت به سرمایهگذاری را بهانهای برای ادامه استراتژی میبینند که قیمتهای نفت را تا حد امکان بالا نگه میدارد. گزارش درآمدهای سه ماهه نخست امسال نشان داد شرکتهای بزرگ از جمله رویال داچ شل، انی ایتالیا و شورون مخارج کمتری داشتهاند اما همچنان تولیدشان را به مدد کاهش هزینه، توسعه میدهند. شرکتهای حفاری نفت آمریکایی نیز دکلهای بیشتری را راهاندازی میکنند.

طبق گزارش شرکت "ریستاد انرژی"، با قیمتهای فعلی نفت، صنعت در مسیر تولید بیشتری که دنیا به آن نیاز دارد گام برمیدارد. به گفته اسپین ارلینگسن، تحلیلگر شرکت "ریستاد انرژی"، طی یک دهه آینده ما شاهد آن خواهیم بود که عرضه با رشد تقاضا برابری میکند. افزایش فعالیت شیل آمریکای شمالی و فعالیت میادین جدید عامل اصلی این رشد هستند.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، ماه گذشته در دیدار وزیران اوپک گفته بود دنیا هر سال به سرمایهگذاری کافی برای افزودن ۴ تا ۵ میلیون بشکه در روز به ظرفیت تولید نفت نیاز دارد. این میزان ظرفیت که معادل تولید عراق است، برای تامین تقاضای رو به رشد و جبران عرضهای که به دلیل افت طبیعی تولید از دست میرود، ضروری است.

فالح عنوان کرده بود سرمایهگذاری مهمترین معیار برای ارزیابی مدت زمانی است که اوپک و روسیه لازم است به کاهش تولید ادامه دهند. وی گفته بود این گروه این پیشنهاد را به همراه فهرستی از اهداف احتمالی در نشست آینده خود در ژوئن بررسی خواهد کرد.

تردیدی وجود ندارد که شرکتهای انرژی از زمانی که قیمتهای نفت حدود چهار سال قبل ریزش کرد، سرمایهگذاری در پروژه های جدید را محدود کردند. طبق اعلام آژانس بینالمللی انرژی، مخارج در فاصله سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ حدود ۳۳۸ میلیارد دلار یا معادل ۴۴ درصد کاهش پیدا کرد.

همچنین این درست است که تولید از میادین فعلی سال به طور طبیعی دچار افت میشود. بر مبنای برآورد آژانس بینالمللی انرژی، عرضهای معادل عرضه دریای شمال به دلیل افت طبیعی در سال ۲۰۱۷ از دست رفت.

بشکههای ارزانتر

طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، با این حال به نظر میرسد بهبود ملایم هزینه با افزایش قیمتهای نفت در جریان است. رکود باعث شده شرکتها به شکل کارآمدتری فعالیت کنند. در چند سال گذشته روند افت تولید در میادین قدیمی بهخصوص در دریای شمال و روسیه به شکل قابل توجهی آهسته شده است.

پس از اینکه شرکتها عرضهکنندگان را تحت فشار گذاشتند و طراحیهای خود را سادهتر کردند، پروژههای جدید ارزانتر شدند. شرکت BP هزینههای میدان نفتی "مد داگ" خود را ۶۰ درصد کاهش داد. میدان "یوهان کاستبرگ" شرکت "استات اویل" در نروژ اکنون با قیمت ۳۵ دلار در هر بشکه در مقایسه با ۸۰ دلار در چند سال قبل سودآوری دارد.

نتیجه این است که هزینههای برای گسترش تولید نفت جهان نسبت به سال ۲۰۱۴ کمتر شده است.  شرکت "ریستاد انرژی" اعلام کرده هزینهای که صنعت نفت در چند سال اخیر داشته است، رشد ۷ درصدی ضروری در تولید نفت به میزان بیش از ۱۰۳ میلیون بشکه در روز تا پایان دهه جاری را تامین میکند.

این روند طی ۱۰ سال آینده در صورتی که نفت بین ۶۰ تا ۷۰ دلار بماند، ادامه خواهد یافت. اگر پیشبینیهای "ریستاد انرژی" که برای آژانس بینالمللی انرژی اطلاعات فراهم میکند صحیح باشد، اوپک به دلیل مهمتری نیاز دارد تا تصمیم خود درباره ادامه یا توقف کاهش تولید را بر مبنای آن قرار دهد.