قدرت‌های غربی متعهد به حفظ برجام شدند

این خبرگزاری سه شنبه (دیروز) در ادامه گزارش خود از گفت و گوهای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در بروکسل افزود: یک هفته بعد از خروج آمریکا از توافق هستهای و وعده «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری این کشور درباره اعمال دوباره تحریمهای ایران، وزیران امور خارجه انگلیس، فرانسه و آلمان در نشستی با حضور «فدریکا موگرینی» دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا با همتای ایرانی خود درباره گامهای بعدی در خصوص توافق مذاکره کردند.

قدرت های اروپایی وعده دادند توافق را بدون حضور آمریکا حفظ کنند اما تصدیق کردند که باید برای اعطای ضمانتهای مورد مطالبه تهران، تلاش کنند. موگرینی گفت، همه طرفها درباره یافتن راه حل های عملی در هفتههای آتی توافق کردند که شامل تداوم فروش محصولات نفت و گاز ایران، حفظ معاملات بانکی و محافظت از سرمایه گذاری اروپا در ایران است.

این دیپلمات اروپایی افزود: نمیتوانم درباره ضمانتهای قانونی یا اقتصادی حرف بزنم، اما میتوانم درباره تلاش فوری، مصمم و جدی طرف اروپایی صحبت کنم. وزارت خزانه داری (دارایی) آمریکا روز سه شنبه دقایقی قبل از آغاز نشست بروکسل تحریمهای بیشتری را علیه ایران اعلام کرد؛ موضوعی که نشان میدهد دادن ضمانت به ایران تا چه اندازه میتواند دشوار باشد.

«بوریس جانسون» وزیر امور خارجه انگلیس درباره امکان محافظت شرکتهای خارجی در برابر تحریمهای آمریکا لحن صریحتری داشت و گفت باید درباره نقش این تحریمها در جلوگیری از فعالیت شرکتهای خارجی واقع بین بود. توافق هستهای ایران و شش قدرت هستهای تحت نظارت دیده بان هستهای سازمان ملل، بیشتر تحریمها بین المللی را در سال 2016 حذف کرد.

ترامپ این توافق را که در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهوری سلفش امضا شده بود به بهانه پوشش ندادن برنامه موشکی ایران، نقش تهران در خاورمیانه و اتفاقات بعد از زمان انقضای توافق در سال 2025 محکوم کرد. مقامهای ایرانی تهدید کردهاند که غنی سازی را از سر خواهند گرفت.

یک مقام ارشد اروپایی گفت: مهم این است که ظریف تاکید کرد که اگر ما بتوانیم راهی را برای کمک پیدا کنیم ایران تعهداتش را حفظ خواهد کرد. برخی مقامهای ایرانی به رویترز گفته اند مادام که ایران بتواند نفت خود را بفروشد و از آن درامد داشته باشد توافق زنده است.
اروپاییها و ایرانیها اکنون کارشناسانی را برای نتیجه گیری فوری درباره برخی از اقدامات تعیین کردهاند و هفته دیگر بار دیگر در سطح معاون وزیر امور خارجه در وین دیدار میکنند. این اقدامات میتواند شامل تحریمهای تلافی جویانه باشد که به بانک سرمایه گذاری اروپا اجازه میدهد در ایران سرمایه گذاری کند و شامل هماهنگی درباره خطوط اعتباری عمدتا به یورو از سوی دولتهای اروپایی است.

رویترز با این حال با اشاره به نقش دلار در معاملات و دستیابی به نظام مالی آمریکا، حضور شرکتهای کارپرداز اروپایی در آمریکا را از موانع احتمالی اقدامات اتحادیه اروپا برشمرد و ادامه داد: کمیسیونهای اروپایی روز چهارشنبه درباره اقداماتی در جلوگیری از تحریمها گفت و گو میکنند که آغازگر مذاکرات رهبران اروپایی درباره این مساله در نشست صوفیه پایتخت بلغارستان خواهد بود.

رویترز به نقل از دیپلماتهای اتحادیه اروپا افزود: هرچند محور مذاکرات روز سه شنبه نجات توافق هستهای بود اما برای روشن شدن سیاست آمریکا درباره تحریمها به زمان نیاز هست. یک مقام ارشد فرانسوی با اشاره به نگرانی پاریس از تغییر دیدگاهها در واشنگتن از زمان انتصاب «جان بولتون» مشاور امنیت ملی جدید کاخ سفید به این خبرگزاری گفت: یکی از مسائلی که باید از آمریکاییها بپرسیم این است که هدف نهایی آنها چیست. رویترز به ادعاهای قبلی بولتون درباره تلاش دولت آمریکا برای تغییر حکومت در ایران اشاره کرد و نوشت این سیاستی است که به گفته بوریس جانسون انگلیس آن را دنبال نخواهد کرد.

دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا سهشنبه شب گذشته به وقت ایران، با تکرار اتهامهایی و نیز توهین به ایران اعلام کرد که دولتش دیگر در برجام نخواهد ماند و تحریمهای یکجانبه تعلیق شده کشورش را علیه ایران بازخواهد گرداند. این تصمیم در حالی گرفته شد که آژانس بین المللی انرژی اتمی 10 بار پس از اجرایی شدن برجام، پایبندی ایران را به این توافق بین المللی تایید کرده است در حالیکه رسانههای معتبر بارها از تلاش و حتی اعلام موضع دولت ترامپ برای جلوگیری از دستیابی تهران به منافع مصرح در برجام خبر دادهاند.

فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بلافاصله پس از اعلام تصمیم رئیسجمهوری آمریکا تأکید کرد که این اتحادیه به توافق هستهای با ایران پایبند است. سران انگلیس، آلمان و فرانسه نیز با انتشار بیانیه ای مشترک حمایت خود را از برجام اعلام کردند.