معوقات بانکی، پرداخت وام را در برخی بانک‌ها متوقف کرد

پرداخت تسهیلات در بانکها هر چند که از راههای اصلی کسب درآمد و تامین هزینههای آنها به شمار میرود، اما در هر صورت وجود شرایط برای پرداخت نیز بسیار قابل اهمیت است، بهطوری که در سالهای گذشته تنگنای مالی بانکها و نبود منابع کافی برای پرداخت تسهیلات اغلب آنها را با مشکلاتی مواجه کرده است. گذری بر شعب بانکها و درخواست تسهیلات در مواردی با پاسخ جالبی مواجه میشود، یکی از بانکهای بزرگ خصوصی میگوید فعلا پرداخت تسهیلات را متوقف کردیم و در مقابل پرس و جوی دلیل اینگونه پاسخ داده میشود؛ که در حال حاضر با توجه به اینکه معوقات بانک افزایش یافته، قدرت پرداخت تسهیلات چندان وجود ندارد و مدیران تصمیم گرفتند، تا برای مدتی تسهیلاتدهی را متوقف تا مطالبات معوق شده برگردد؛ چرا که منابع کافی برای پرداخت وجود ندارد. در حالی جریان معوقات بانکی به تسهیلاتدهی بانکها نیز ضربه زده که طی سالهای گذشته آمار اعلامی نشان از رقم بیش از 100هزارمیلیاردی معوقات داشته که با توجه به سود و استمهال برخی میزان آن را تا 200هزارمیلیارد تومان پیشبینی میکنند. در سالهای اخیر اقداماتی هم با ورود قوه قضائیه و مشارکتی که با بانک مرکزی انجام شد، برای دریافت معوقات صورت گرفت ولی تاکنون آمار نشان از کاهش معوقات و برگشت قابل توجه منابع ندارد؛ تنها در روزهای گذشته رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که نسبت مطالبات غیرجاری حدود سهدرصد کاهش داشته و این در حالی است که پیشتر اعلام شده بود نسبت معوقات از حدود 15 به 11درصد رسیده بود.اما اینکه چرا شرایط بانکها به سمتی پیش میرود که افزایش معوقات موجب توقف تسهیلاتدهی آنها میشود؛ موضوعی است که دبیر کانون بانکهای خصوصی توضیحاتی در این باره داد و گفت: بانکها زمانی میتوانند تسهیلات پرداخت کنند که منابع کافی در اختیار داشته باشند و این منابع از چند محل اصلی یعنی جذب سپرده، سرمایه آورده سهامداران و وصول تسهیلاتی که قبلا پرداخت شده تامین میشود، اما اگر سپردهگذار براساس پیشبینیها منابع را به بانک نیاورد یا وصولیها با مشکل مواجه شود، آنگاه واضح است که بانکها قدرت پرداخت تسهیلات را از دست میدهند. جمشیدی به برخی جریانهایی که موجب کاهش قدرت تسهیلاتدهی بانکها در مدت اخیر شده اشاره کرد و افزود: به هر صورت در سال گذشته با توجه به جریانهای بازارهایی همچون ارز تا حدی سپردهها به روال معمول به بانکها ورود پیدا نکرد و حتی در مواردی شاهد خروج منابع بودیم. در سویی دیگر وصول مطالبات با تاثیرپذیری از شرایط موجود با مشکلاتی مواجه شد، چرا که تولیدکنندگان یا صاحبان کارخانهها به هر دلیلی نتوانستند بازده کافی را داشته و در نهایت تولید آنها به مانع خورد و طبیعی است که نمیتواند تسهیلات دریافتی را به موقع پرداخت کنند. او یادآور شد که وقتی شرایط بهگونهای پیش میرود که بانکها در تنگنای اعتباری قرار میگیرند، ترجیح میدهند زمان را صرف وصول مطالبات خود کرده و منتظر جذب و بالارفتن منابع شود، چرا که اگر این اتفاق نیفتد ناچار به سمت برداشت از بانک مرکزی پیش میروند؛ که با جریمه 34درصدی مواجه میشوند، بنابراین در این شرایط طبیعی است که ترجیح میدهند تسهیلات 18درصدی نپردازند و جریمه 34درصدی هم ندهند.با این حال این مدیر بانکی خود بانکها را نیز در ایجاد شرایط موجود بیتقصیر نمیداند و تاکید دارد که باید در مقابل برخی سفارشهایی که در مورد پرداخت تسهیلات به بانکها میشود مقاومت کنند و نباید تحت فشار تن به پرداخت تسهیلاتی دهند که ممکن است بازپرداختی در آن وجود نداشته یا وصول به سختی انجام شود، هرچند که دراین بین گاهی تسهیلات تکلیفی قرار داده شده بانکها اجتنابناپذیر است و مجبور به انجام آن هستند. در کنار وجود معوقات بانکی، بدهی سنگین بیش از 200هزارمیلیاردی دولت به بانکها و همچنین وجود سرمایههای شبکه بانکی، بنگاهداری و شرکتداری از عواملی است که در مجموع و بهگفته رئیس کل بانک مرکزی تا 50درصد منابع بانکی را منجمد و غیرقابل بهرهبرداری کرده است، در این شرایط بانکها در تنگنای مالی مواجه شده و در مواردی دست به توقف پرداخت تسهیلات حتی برای دورهای کوتاه بزنند. همچنین به گزارش فارس، خرداد سال گذشته رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه نسبت رشد معوقات بانکی از 7/14درصد به 10درصد کاهش یافته است، گفت: میزان معوقات بانکی 100هزارمیلیارد تومان است. ولیا.. سیف در پاسخ به این سوال که بازار اوراق بدهی ارزی چه زمانی راهاندازی میشود، اظهار کرد: این سوال مقداری مبهم است چرا که یک زمانی است که ممکن است ایران تصمیم بگیرد منابعی را از بازارهای بینالمللی رِیز کند. آن زمان باید اوراقی را در بازارهای بینالمللی منتشر کند بنابراین ما باید در شرایطی به سمت این کار برویم که بتوانیم اولا اطمینان داشته باشیم که منابع مناسبی وجود داشته باشد که به سمت ما میآیند؛ ثانیا با توجه به رتبه بازارهای بینالمللی زمانی ابلاغ کنیم که رتبه ما از نظر ریسک پایین آمده باشد. رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که میزان معوقات بانکی در پایان سال 95 به چه عددی رسید، گفت: با توجه به اقداماتی که انجام شد و هماهنگیهایی که با دستگاه قضا ایجاد کردیم و کارگروه ویژه فرادستگاهی که در بانک مرکزی شکل گرفت دارای آثار مثبتی در این زمینه بود و نسبت افزایش معوقات بانکی از 7/14درصد در ابتدای این دولت به 10درصد در پایان سال 95 رسید.