ریزش قیمت نفت در پی آغازی بر پایان توافق اوپک

با بازگشت سطح ذخایر نفت به میانگین پنج ساله، احتمال محدود شدن تولید در ایران و کاهش سریع تولید نفت در ونزوئلا اوپک که مکررا وعده داده بود محدودیتهای تولید را تا پایان امسال حفظ خواهد کرد، ممکن است ناچار شود دست به اقدام بزند.

خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، در این باره اظهار کرد: ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که بازار در مسیر خود به سوی تعادل مجدد باقی میماند. این اظهارات بسیار متفاوت از اظهاراتی بود که وی چند هفته پیش داشت و نگرانیها نسبت به قیمتهای بالای نفت را کم اهمیت شمرده بود.

جزییات دقیق همچنان باید نهایی شود، اما تاکید بر تغییرات احتمالی کاملا عیان است. کاهش تولید ونزوئلا به معنای آن است که این کشور ۵۰۰ هزار بشکه در روز کمتر از سهمیهای که با اوپک توافق کرده بود، تولید میکند و انتظار میرود روند کاهش تولیدش با نرخ فاجعهباری ادامه پیدا کند. آنگولا نیز به دلیل فرسودگی میادین خود حدود ۱۵۰ هزار بشکه در روز کمتر از سهمیه مقرر نفت تولید میکند.

تسهیل محدودیتهای عرضه به معنای افزوده شدن ۸۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه در روز به میزان عرضه به بازار است که نرخ پایبندی به توافق اوپک را به ۱۰۰ درصد نزدیک میکند. از سوی دیگر افزایش تولید توافق شده ممکن است بسیار کمتر باشد. تغییرات اندک ممکن است کشورها را وادار کند طبق اهداف فعلی خود تولید کنند که به معنای آن خواهد بود که عربستان سعودی حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز را به بازار باز میگرداند. در هر حال عربستان سعودی و روسیه مشتاق هستند معماری توافق خود را حفظ کنند.

اما دوباره و همچنان جزییات توافق باید بررسی شود. طبق گزارش وال استریت ژورنال و بلومبرگT سعودیها گزینه ملایمتری میخواهند در حالی که روسها خواهان افزایش قابل توجه تولید هستند. افزایش تولید ممکن است در سه ماهه سوم امسال آغاز شود با این همه صحبت از یک توافق جدید از انجام آن راحتتر است.

عرضه فزاینده به معنای آن خواهد بود که بخشی از تولیدی که ونزوئلا استفاده نمیکند بین اعضای دیگر توزیع میشود با این همه توافق روی جزییات در دور نخست کار بسیار دشواری خواهد بود. مسائل معدودی وجود دارند که ممکن است فرآیند مذاکرات را پیچیده کنند.

به گفته یک منبع اوپک، شمار زیادی از اعضای اوپک هماکنون تا حد امکان تولید بالایی دارند و فضای چندانی برای افزایش تولید ندارند. تنها اعضای معدودی هستند که توانایی افزایش تولید دارند، بنابراین پیادهسازی این مساله پیچیده خواهد بود. همچنین اگر روسیه و عربستان سعودی تولیدشان را افزایش دهند احتمالا به ضرر کشورهایی مانند آنگولا، ونزوئلا و احتمالا ایران خواهد بود که  تولیدشان کاهش پیدا کرده است.

تولید ایران هنوز کاهش نیافته، اما انتظار میرود صادرات این کشور از تحریمهای آمریکا متاثر شود. به علاوه برخی از مقامات اوپک از این واهمه دارند که برخی تغییرات در جزییات توافق ممکن است آنچه را که نمایش همبستگی اوپک تاکنون دیده شده است، تضعیف کند.

یک مقام اوپک در منطقه خلیج فارس به وال استریت ژورنال گفت: قطعا یک واهمه در میان کشورهای خلیج فارس وجود دارد که این وضعیت ممکن است خارج از کنترل شود. ما باید به شکل واقعگرایانه درباره اینکه تا چه حد تغییرات جدید میتواند صورت داده شود فکر کنیم. از کاهش تولید حدود ۱۸ ماه میگذرد، اما نگرانیها نسبت به کمبود عرضه اوپک را تحت فشار قرار داده است.

محمد بارکیندو، دبیر کل اوپک، اظهار کرده که توییتر انتقادی دونالد ترامپ در آوریل صحبتها درباره تغییر محدودیت تولید را برانگیخت. چین نیز مکررا عربستان سعودی را به دلیل قیمتهای بالای نفت تحت فشار قرار داده است. برخی در داخل خود اوپک نگران افزایش بیش از حد قیمتها هستند.

بالارفتن قیمتها ممکن است باعث رشد بیش از حد عرضه شیل امریکا شود به علاوه قیمتهای نفت از مرز ۸۰ دلار در هر بشکه عبور کرده و ممکن است تا مرز ۱۰۰ دلار نیز پیش رود که در این صورت به رشد تقاضا ضربه میزند و برخی از کشورهای تولیدکننده احساس میکنند که چنین اتفاقی ضربه به خود خواهد بود. مذاکرات پشت درهای بسته در روزهای منتهی به نشست ۲۲ ژوئن اوپک و متحدانش در وین ادامه خواهد داشت.