دولت همراه چیست؟

پروژههایی مانند شبکه ملی اطلاعات، دولت الکترونیکی و دولت همراه از پروژههایی هستند که افتتاح آنها تازه سرآغاز فعالیتهای لازم در این طرحها به شمار میرود و آغاز به کارشان، به این معنا نیست که کاملا به اتمام رسیدهاند؛ بلکه لازم است خدمات متنوع در بستر این امکانات قرار بگیرد تا آنچه از ابتدا درباره کاهش مراجعات و صرفهجویی در زمان و سهولت در بروکراسی اداری مدنظر بوده محقق شود.

کارکردها و مزایای دولت همراه چیست؟

صدور مجوز قانونی بهرهبرداری از خدمات پس از انجام ارزیابیهای استاندارد سامانههای همراه، استانداردسازی فضای تبادل اطلاعات و ارایه خدمات در بستر تلفن همراه، ایجاد دایرکتوری جامع نرمافزارها و خدمات تحت موبایل، دستهبندی نرمافزارها و سهولت دسترسی به نرمافزارهای خاص، رقابت نرمافزارها در فضایی سالم با ایجاد امکان رتبهبندی بر اساس معیارهای فنی و غیرفنی، امکان مقایسه نرمافزارها و اخذ نظر کاربران و بررسی ایمنی نرمافزارها و اطمینان خاطر کاربران از حیث مسایل امنیتی از کارکردهای دولت همراه است.

اپلیکیشن دولت همراه قرار است مرجعی معتبر برای دریافت اپلیکیشنها و سامانههای موبایلی باشد و مزایایی از قبیل دسترسی سریع به نرمافزارهای مشابه با امکان دستهبندی موضوعی، بهرهگیری از بازخوردهای کاربران با هدف افزایش سطح کیفی نرمافزارها و خدمات، ایجاد فرصت رشد برای محصولات جدید، برخورداری توسعهدهندگان از حمایتهای مادی و معنوی، ارزیابی دورهای و امتیازدهی مستمر به سطح خدمات ارایهشده توسط سازمانها و نهادهای دولتی و شرکتهای خصوصی دارد.

هر یک از کاربران جهت تعامل بیشتر با مرکز اعتبارسنجی همراه از کلیه ارگانها، سازمانهای دولتی و فعالان بخش خصوصی میتوانند نسبت به ثبتنام و ارائه مشخصات سامانههای همراه خود اقدام کنند. همچنین با مراجعه به وبسایت دولت همراه و یا کافه بازار میتوانید اپلیکیشن این سامانه را برای هر یک از سیستم عاملهای آیاواس و اندروید دریافت کنید. همچنین همه شهروندان میتوانند در اپلیکیشن دولت همراه و سامانه ۱۹۵ نقطه نظرات خود را به متولیان این سامانه منعکس کنند.

در این باره محمود واعظی - وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات - که مهمترین درخواست خود از دولت را اجرای طرح دولت الکترونیک اعلام کرده و گفته بود تمام زیرساختهای اجرای دولت الکترونیک فراهم است؛ اوایل مرداد سال گذشته، فاز اول پروژه دولت الکترونیکی را افتتاح کرد تا به وعده خود در قبال اجرای زیرساختهای تحقق دولت الکترونیکی عمل کرده باشد. بنابراین در راستای اجرای فاز اول این طرح دولت الکترونیکی، این طرح با ۱۴ خوشه در کشور شروع به فعالیت کرده و از روز (سوم مرداد ماه سال ۹۶) نسخه موبایلی دولت الکترونیکی نیز تحت عنوان «دولت همراه» به صورت آزمایشی آغاز به کار کرد.

همچنین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره برنامههای صورتگرفته در راستای منشور حقوق شهروندی در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، حمایت از توسعه سرویسهای بومی و توجه به توسعه سواد رسانه را از اقدامات موثر در این حوزه دانسته و گفته بود: نرمافزار موبایلمحور دولت همراه از برنامههایی است که در آینده در دستور کار این وزارتخانه قرار دارد و گروهی از حقوقدانان و صاحبنظران مامور شدهاند اقدامات لازم این کسبوکارها را فراهم کنند.

محمدجواد آذری جهرمی البته مانع جدی برای فراگیر شدن «دولت همراه» و «دولت الکترونیک» را فرآیندهای اداری موجود دانسته که قطعا باید دستخوش تغییرات قرار گیرند و گفته بود: برخی از فرآیندهای فعلی اداری ما قابلیت تبدیل به فرآیندهای الکترونیکی را ندارند و با اعمال مخالفتهای صنفی دستگاههای دولتی و نیز عدم هماهنگی بین دستگاهها به ویژه قوای مجریه و قضاییه، پیشرفت قابل ملاحظهای نخواهند داشت.

در نهایت پس از صرف مدت زمانی که برای راهاندازی دولت همراه در نظر گرفته شده بود، این سامانه همزمان با روز جهانی ارتباطات در اختیار کاربران قرار گرفت و از آنجایی که سرویسهای ارایهشده در دولت همراه بومی است، لذا هرچه کاربران و مردم با آن بیشتر کار کنند، ایرادهای آن گرفته خواهد شد.

اما؛ چرا دولت همراه؟

با بهرهگیری از سامانه دولت همراه، مردم میتوانند به جای مرجعهی حضوری برای دریافت خدمات دولتی، هر زمان و هر جا این خدمات را درخواست کنند. همچنین حل چالشهای آلودگی هوا، اشتغال، حفظ محیط زیست، حقوق شهروندی و ایجاد بهرهوری، مهمترین دستاوردهای دولت همراه است. دولت همراه یکی از ابزارهای این است که منابع موجود را محور قرار داده و میتوان اقتصاد را شکل داد.

در این باره رسول سراییان - رییس سازمان فناوری اطلاعات - درباره لزوم راهاندازی دولت همراه خاطرنشان کرده بود که رییس جمهوری، یکم اردیبهشت سال جاری در سالن اجلاس مدیران ارشد عنوان کردند که اگر در راستای تسریع راهاندازی دولت الکترونیک تلاش کنیم، فساد کاهش مییابد و مردم نباید برای دریافت خدمات به طبقات بالای یک ساختمان اداری بروند. با دولت همراه به جای اینکه نیاز باشد مردم برای دریافت خدمات مراجعه کنند، ما میتوانیم خدمات دولتی را همه وقت و همه جا به مردم ارائه دهیم. این ویژگی متمایز دولت همراه نسبت به گروههاست.

وی با اشاره به کانالهای ارتباطی دولت همراه اظهار کرده بود: سرویسهای ساده بر بستر USSD، سرویسهای پیچیده بر بستر اپلیکیشن و سرویسهای تعاملی به صورت پیامک ارائه میشود. در فاز اول نیز ۵۵ خدمت راهاندازی میشود. این خدمات از قبیل بیمه تامین اجتماعی، سازمان مالیات و اپراتورهای مخابراتی ارایه میشود که در اختیار مردم برای استفاده قرار گرفته است.

به گفتهی مسوولان، هدف دولت همراه ارائه خدمات به مردم از یک زنجیره واحد است و این خدمت قابل ارائه بر بستر گوشی تلفن همراه هستند. سامانهی دولت همراه به صورت شبانهروز در همه ایام سال قابل دسترسی است. میتوان با خدمات دولت همراه، در هفت روز هفته و ۲۴ ساعت شبانهروز خدمات را دریافت کرد و بدین ترتیب همه مردم با یک درگاه آشنا شده و تعداد درگاهها از بین میرود. در حال حاضر ۱۲ هزار نفر از این سیستم استفاده میکنند.

سراییان همچنین درباره میزان استفاده از خدمات دولت همراه گفته بود: تعداد درخواستها از این سامانه حدود دو میلیون تقاضا بوده و بیشترین تقاضای دریافت خدمات از سوی ثبت احوال بوده است. دستگاهی که بیشترین همکاری را با ما داشته، ثبت احوال بوده که با هماهنگی سیستم کد ملی و شماره موبایل در تسهیل بسیاری از امور به ما کمک کرده است. ما همچنین از بانک مرکزی، گمرک، آموزش و پرورش و حوزه سلامت نیز انتظار داریم در پیوستن این شبکه دولت همراه به ما کمک کنند.