راهکار معتبرترین دانشگاه آمریکا برای پیشرفت اقتصاد ایران در سال ۵۲ چه بود؟

مقام معظم رهبری روز 14 خرداد در سخنان خویش دستور دادند سازمان انرژی هستهای زمینه سازی برای تولید 190 هزار سو با استفاده از نیروی هستهای را آغاز  کند در این رابطه و جایگاه انرژی هستهای در رشد و توسعه اقتصادی کشور با داریوش وثوقی کارشناس انرژی هستهای و استاد دانشگاه اصفهان گفتوگو کردیم:

وی درباره چرایی احتیاج کشور به توانمندسازی در این محدوده گفت: توان 190 هزار سو با توجه به دو فاکتور نیاز کشور است. بخشی از اورانیوم غنی سازی شدهای که نیاز داریم برای نیروگاه بوشهر است چرا که بر اساس قراردادی که با روسیه بسته شد قرار بر این بود که تا سال 1400 تهیه سوخت آن بر عهده روسیه باشد و بعد از آن باید سوخت را خودمان تهیه کنیم که سالیانه حدود 3.5 تن قرص سوخت میخواهد که برای این مقدار سالیانه حدود 150  هزار سو نیاز است.

این کارشناس هسته ای افزود: حدود 30 الی 40 هزار تا سو هم برای نیازهای دیگر همچون  راکتور اراک را نیاز داریم که اگر چه  تا مراحلی به خوبی پیش رفت اما از مدار خارج شد و راکتور جدید نیز وضعیت مناسبی ندارد آن هم نیاز به سوخت دارد و علاوه بر آن راکتور تهران که آن هم مثل راکتور اراک راکتوری کوچک است برای آن نیز باید سوخت تهیه کنیم و برای کارهای تحقیقاتی و فنی نیز نیاز است که سوخت تهیه کنیم.

وثوقی با اشاره به اینکه 190000 هزار سو مقداری است که قبل از برجام نیز نداشتیم گفت: تولید سانتیفیوژ عقبهای میخواهد، به خصوص با توجه به اینکه در طول مدتی که برجام اجرایی شد و یک وقفه ای ایجاد شد زنجیره تأمین بخش قابل ملاحظه ای را از بین برد که خواسته رهبری معظم بر این اساس بازگرداندن این زنجیره تأمین در اشل 190 هزار سو بود که بایستی باسازی شود.

 انرژی؛ کالای اول مبادله در جهان

این استاد دانشگاه درباره اهمیت انرژی هستهای در اقتصاد کشور گفت: در دنیا اقصاد دانی نیست که بتواند منکر جایگاه انرژی و اهمیت آن در اقتصاد جهانی شود؛ زیرا حجم مبادلاتی که روزانه در دنیا صورت میگیرد انرژی را  کالای اول اقتصادی دنیا کرده است؛ حدود 13 درصد از کل تجارت جهانی بحث انرژی است و این خود نشاندهنده اهمیت آن است .

وثوقی با تصریح به  اینکه نکته دیگری که اهمیت انرژی را نشان می دهد سهم آن در راه اندازی صنایع دیگر است گفت: این مسائل باعث شده است که هیچ کس نتواند منکر جایگاه انرژی در توسعه کشورها بشود اما بحثی که وجود دارد روش تهیه انرژی است.

وی با یادآوری اینکه شیوه تهیه انرژی و موضعگیری بیگانگان بر علیه ملت ایران  در این زمینه از زمان بوش رئیس جمهور اسبق آمریکا نیز وجود داشت که میگفت ایران با توجه به منابع عظیم نفتی و گازی چه احتیاجی به انرژی هستهای دارد گفت: برای پاسخ به این سوال به یک رخدادی اشاره میکنم که جواب این سوال در آن نهفته است.

راهکار معتبرترین دانشگاه آمریکا پس از مدتها کار تحقیقاتی برای پیشرفت اقتصادی ایران

وثوقی افزود: نظام طاغوت در دهه 50 شمسی  یک درخواستی را به یکی از معتبرترین دانشگاههای آمریکایی سپرد و از آنها درخواست کرد در این زمینه تحقیق کنند که کشور ایران برای پیشرفت اقتصادی چه باید انجام دهد  تا در زمینه توسعه اقتصادی بلند پروازی کند. یک کار تحقیقاتی عمیقی انجام شد و یک کار دانشگاهی در سطح بهترین دانشگاههای دنیا (SIR)، نتیجه آن که امروزه نیز  در مرکز اسناد انقلاب اسلامی نیز موجود است که چه پیشنهاداتی را مطرح کردند.

وی با اشاره به نتایج این کار تحقیقاتی گفت: یکی از مواردی در آن اشاره شده است این است که ایران باید در  زمینه انرژی هستهای رشد چشمگیری داشته باشد. این گزارش در سال 52  انجام شد و تأکید داشت که ایران  بایستی تا سال 74 ،20  هزار مگاوات برق از انرژی هستهای داشته باشد.

وثوقی با یادآوری  اینکه در زمان طاغوت نفت ارزانتر از اکنون بود؛ یعنی استحصال انرژی  به صرفهتر از اکنون بود  و ایران 5 میلیون نفت تولید می کرده نه اکنون که تولید کننده پنجم دنیا است گفت: در آن زمان به ایران پیشنهاد دادهاند که به سراغ انرژی هسته ای برود و از طریق آن 20 هزار مگاوات برق هستهای تولید کند.

این کارشناس هستهای افزود: اکنون  راکتور بوشهر  1300 مگاوات اسمی است و 1000 مگاوات رسمی است یعنی کشورمان باید چیزی در حدود 20 تا راکتور بوشهر در کشور راه اندازی میکرد تا بتواند به مقداری که در آن گزارش توصیه شده بود برسد.

سوخت هستهای 8 برابر ارزانتر از سوخت فسیلی

این استاد  دانشگاه با بیان اینکه با یک  حساب سر انگشتی نیز میتوان به صرفه بودن انرژی هستهای رسید گفت: طی قراردادی که با روسیه برای تأمین سوخت نیروگاه بوشهر با روسیه بستیم مبلغی در حدود 180 میلیون دلار برای سه سال سوخت راکتور بوشهر  و چیزی حدود 90 تن سوخت بود بنابراین 60 میلیون دلار سوختی میشود که راکتور بوشهر در یکسال مصرف میکند و این مقدار در سال 1000 مگاوات برق در سال توانش است که و 7 هزار ساعت سالانه کارکردش است با این حساب قیمت هر کیلو وات ساعت برقی که در راکتور بوشهر تولید میشود حدود 8 هزارم دلار است یعنی 8 دهم سنت

وی با تذکر به اینکه در بین سوختهای فسیلی تولید برق از سوخت گازی جزء ارزانترین آنها است  گفت: 7 صدم دلار هزینه تولید برق به روش گازی است یعنی نزدیک 8 برابر گرانتر از نیروگاه بوشهر میشود گفت: برقی که در کشور تولید میشود 7 دهم به ازای هر کیلو وات است در حالی که نیروگاه بوشهر آن را 9 هزارم دلار به ازای هر کیلو وات تولید میکند یعنی 8 برابر ارزانتر از شیوههای دیگر تولید میکند.

840 میلیون دلار صرفه جویی سالیانه به وسیله راکتور بوشهر

وثوقی با بیان اینکه اگر مصرف سالانه خود را  محاسبه کنیم و تولیدی که راکتور بوشهر انجام میدهد محاسبه کنیم یعنی اگر میخواستیم برقی را که اکنون به وسیله نیروگاه بوشهر تولید می شود را با نیروگاه معمولی خود با سوخت فسیلی انجام دهیم سالی 900  میلیون دلار هزینه هزینه باید پرداخت میکردیم در حالی که اکنون سالی 60 میلیون دلار هزینه میکنیم. یعنی سالیانه حدود 840 میلیون دلار با یک نیروگاه بوشهر صرفه جویی شد.

این کارشناس هستهای در پاسخ به این شبهه که اگر چه هزینه سوخت برق هستهای پایئن تر است اما هزینه ساخت نیروگاه هستهای در ابتدا بسیار بالا است و صرفه اقتصادی ندارد گفت: این حرف که ساخت نیروگاه هستهای بالا است حرف درستی است مثلا اگر نیروگاه بوشهر را اگر اکنون میخواستیم راه اندازی کنیم به پول امروز باید 5 میلیارد لار هزینه میکردیم اما اگر دقت کنیم متوجه میشویم با راه اندازی یک نیروگاه بوشهر سالیانه 840 میلیون دلار صرفه جویی داریم اگر این مقدار را در 6  سال محاسبه کنیم کل آن 5 میلیاردی که برای بوشهر هزینه میکردیم به کشور خروجی خواهد داد یعنی بوشهر بعد از سال 6  کانه رایگان کار میکند.

وثوقی افزود: رفتن به سمت انرژی به دو جهت است یکی به جهت منافع اقتصادی آن است و دیگری به جهت اینکه انرژی یک کالای استراتژیک است به عنوان مثال در زمان ریاست جمهوری بوش وقتی آمریکا خواست از شدیدترین تحریمها علیه ملت ایران استفاده کند یکی از مواردی که به آن اشاره کردند ممنوعیت صادرات بنزین به ایران بود و این عمل معنی داری است چرا که در سبد هزینههای دولت عدد بنزین آنچنان قابل ملاحظه نیست اما این مورد اگر با مشکل روبه رو شود برای کشور مشکل ساز می شود.