دیدار روحانی با سران 4 کشور

حسن روحانی که به دعوت 'شی جین پینگ' رییس جمهوری خلق چین وارد شهر 'چینگ دائو' در شرق این کشور شده است قرار است در کنار حضور در اجلاس سران، دیدارهای مهمی هم با رهبران کشورهای حاضر درباره مسایل مهم منطقه ای و بین المللی داشته باشد.

از جمله اینکه قرار شده است تا کشورهای عضو و ناظر اجلاس حمایت خود را با استفاده از فرصت برگزاری نشست در روزهای شنبه و یکشنبه از توافق هسته ای اعلام کنند.

برخی گزارش های رسانه ای حاکی است که حتی امکان دارد چین و روسیه و دیگر کشورها برای نشان دادن حمایت تمام و کمال از برجام، عضویت رسمی ایران در این سازمان را نیز در دستور کار قرار دهند.

یکی از مهمترین مباحثی که در روزهای گذشته در حاشیه اجلاس مطرح بوده مساله حمایت از توافق هسته ای بود به طوری که همزمان رهبران چین و روسیه در دیدار با یکدیگر از برجام پشتیبانی قاطع کرده اند.

مقام های ذی ربط و رهبران کشورها در دیدارهای خود با رییس جمهور کشورمان و همچنین در ملاقات با مقام های ارشد کشورهای عضو سازمان بر حراست از برجام تاکید ورزیده اند.

'شی جین پینگ' رییس جمهوری خلق چین و 'ولادیمیر پوتین' رییس جمهوری روسیه در دیدار عصر جمعه به وقت محلی در پکن، بر حمایت از توافق هسته ای ایران موسوم به برجام تاکید کردند.

روسای جمهوری روسیه و چین در بیانیه مشترکی که به دنبال دیدار خود در پکن منتشر شد اعلام کردند «مسکو و پکن تمام تلاش خود را برای محافظت از توافق هستهای ایران به کار خواهند بست».

در همین حال حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران که به منظور شرکت و سخنرانی در هجدهمین اجلاس سازمان همکاری شانگهای به چین سفر کرده است، روز شنبه با 'ولادیمیر پوتین' همتای روسی خود در 'چینگ دائو' دیدار کرد.

روسای جمهوری دو کشور در این دیدار بر توسعه و تقویت روابط سیاسی و اقتصادی تاکید و در مورد موضوعات مورد علاقه دو طرف بحث و گفت و گو کردند.

برخی از مسائل منطقه ای و همچنین آخرین وضعیت حول محور برجام در دیدار روحانی و پوتین بررسی شد.

از سوی دیگر روحانی روز شنبه در دیدار با 'ممنون حسین' رئیس جمهور پاکستان، تقویت همکاری های بانکی را برای توسعه روابط اقتصادی دو کشور مهم برشمرد و اظهار داشت: ایران آماده است در زمینه های مختلف با پاکستان سرمایه گذاری متقابل داشته باشد.

روحانی همچنین با اشاره به گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی، اظهارداشت: ایران در چارچوب برجام به تعهداتش پایبند بوده است و یکجانبه گرایی دولت آمریکا و خروج از برجام به عنوان یک توافق مهم بین المللی، خلاف مقررات و عرف روابط بین الملل و نیز مصوبات شورای امنیت است که لازم است اعضای جامعه جهانی در برابر آن واکنش نشان دهند.

'ممنون حسین' رئیس جمهوری پاکستان نیز در این دیدار با اشاره به اشتراکات عمیق فرهنگی و تاریخی دو ملت ایران و پاکستان تاکید کرد که پاکستان به عنوان یک کشور دوست و همسایه، همواره در کنار ایران خواهد ایستاد و ما مصمم به توسعه روابط در همه زمینه ها هستیم.

رئیس جمهوری پاکستان با بیان اینکه کشورش توسعه بندر چابهار را به نفع کل منطقه می داند، گفت: باید با هم همکاری یکدیگر و بهره گیری از تمامی ظرفیت ها، میزان مبادلات تجاری دو کشور را با رفع تمامی موانع از جمله موانع تعرفه ای، بیش از پیش افزایش دهیم.

وی همچنین با اعلام مجدد حمایت پاکستان از عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای افزود: نقش مثبت ایران به عنوان عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای را ستایش می کنیم و امیدواریم هر چه سریعتر ایران به جمع اعضای دائم این سازمان بپیوندد.

ممنون حسین، در ادامه برجام را الگویی برای حل و فصل مسالمت آمیز بحران ها از طریق مذاکره دانست و با اعلام حمایت قاطع کشورش از برجام گفت: پاکستان از برجام حمایت می کند و از همه طرفها می خواهد به آن پایبند بمانند.

رئیس جمهوری پاکستان همچنین همکاری های منطقه ای ایران و پاکستان را با اهمیت خواند و با بیان اینکه صلح و ثبات در افغانستان برای هر دو کشور همسایه مهم است، افزود: همکاری های مرزی دو کشور در سالهای اخیر ارتقاء یافته است و این روند همکاری ها همچنان باید تداوم یابد.

'حسن روحانی' رییس جمهوری ایران همچنین امروز شنبه با 'اشرف غنی' رییس جمهوری افغانستان دیدار کرد طرفین در ملاقات خود بر توسعه و تقویت روابط سیاسی و اقتصادی تاکید و در مورد موضوعات مورد علاقه دو طرف بحث و گفت و گو کردند.

رئیس جمهوری اسلامی ایران،در این دیدار افغانستان امن و باثبات را لازمه امنیت و توسعه منطقه دانست و با تاکید بر اینکه تهران همواره حامی صلح و ثبات در افغانستان است، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران برای کمک به استقرار و پایداری صلح و مبارزه با تروریسم در افغانستان آماده است واز هیچ تلاشی دریغ نخواهد کرد.

روحانی گفت: ملت ایران در طول 40 سال گذشته همواره در کنار ملت افغانستان بوده است و ما به عنوان دو کشور همسایه و برادر، دارای فرهنگ، امنیت و منافع تجاری مشترک هستیم.

رئیس جمهوری افغانستان نیز در این دیدار با تاکید بر اینکه 'افغانستان تداوم و توسعه همکاری با ایران را در راستای منافع ملی خود می داند'، پایان سریعتر کار تدوین سند جامع همکاری دو کشور را ضروری خواند و گفت: روابط اقتصادی دو ملت همسایه همچنان باید با شتاب ادامه یابد.

'اشرف غنی' با بیان اینکه با هندوستان در موضوع توسعه بندر چابهار همکاری می کنیم، اظهار داشت: توسعه بندر چابهار نه تنها برای ایران، افغانستان و هند بلکه برای توسعه مناسبات چین با آسیای میانه دارای اهمیت است.

حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران در ادامه دیدارهایش با مقامات و روسای جمهوری کشورهای مختلف در حاشیه هجدهمین اجلاس سازمان همکاری شانگهای در 'چینگ دائو' چین، امروز شنبه در محل اقامت خود پذیرایی 'الکساندر لوکاشنکو' رییس جمهوری بلاروس بود.

روسای جمهوری دو کشور در این دیدار، روابط دو کشور را در همه عرصه ها رو به گسترش خواندند و بر ضرورت و اهمیت بیش از پیش همکاری های دوجانبه و منطقه ای ایران - افغانستان تاکید کردند.

رئیس جمهوری اسلامی ایران روابط تهران - مینسک را رو به توسعه و پیشرفت خواند و تاکید کرد باید از همه ظرفیت ها و فرصت های فراوان موجود در دو کشور برای تعمیق مناسبات مشترک در همه زمینه ها استفاده کرد.

حسن روحانی گفت: بلاروس همواره کشوری دوست برای ایران بوده و تهران آماده توسعه و تقویت روابط اقتصادی و تجاری و بویژه در حوزه علمی و فناوری های نوین با این کشور دوست است.

رئیس جمهوری بلاروس نیز در این دیدار با تاکید بر اینکه کشورش مصمم به توسعه روابط خود با تهران است، گفت: ایران برای ما یک شریک کلیدی در منطقه است و ما مصمم هستیم در تمامی زمینه های سیاسی و اقتصادی روابط خود را با ایران بیش از پیش ارتقاء دهیم.

' الکساندر لوکاشنکو' موضع دولت ایران را در موضوع خروج یکجانبه آمریکا از توافق برجام خردمندانه توصیف کرد و گفت: اقدامات یکجانبه و زیرپا گذاشتن تعهدات بین المللی، حقوق بین الملل را به پرتگاه می کشاند و جامعه جهانی باید برای ایجاد توازن جدید در دنیا تلاش کند.

این دیدارها در حاشیه اجلاس سران سازمان انجام شد، سازمان همکاری شانگهای یک سازمان بینالمللی است که در 15 ژوئن سال 2001 میلادی در شهر «شانگهای» توسط قزاقستان، چین، قرقیزستان، روسیه، تاجیکستان و ازبکستان تاسیس شد.

در نشست این سازمان در سال 2016 میلادی در «تاشکند»، نمایندگان هند و پاکستان یادداشتهایی را برای عضویت ثابت در سازمان همکاری شانگهای امضا کردند و در هفدهمین نشست در آستانه قزاقستان این دو کشور به عضویت کامل این سازمان پذیرفته شدند.

اکنون جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس نیز از اعضای ناظر این سازمان هستند و ترکیه و پنج کشور دیگر شریک گفت و گوی آن به حساب می آیند.

این سازمان با افزایش جمعیت به سه میلیارد نفر و پهنه سرزمینی به 35 میلیون و 972 هزار کیلومتر مربع به یکی از بزرگ ترین قدرت های منطقه ای جهان تبدیل شده است که منافع دو جانبه و چندجانبه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای اعضا و شرکای اقتصادی غیر عضو دارد.

در میان این کشورها باید به چین پایه گذار و عضو اصلی اشاره کرد که علاوه بر اینکه اولین شریک تجاری ایران است و در یک دهه گذشته این سطح را در روابط حفظ کرده است، اولین و بزرگترین خریدار نفتی و بزرگترین مشتری صادرات غیر نفتی ایران به عنوان عضو اصلی گروه 1 + 5 به شمار می رود.

حجم مبادلات تجاری دو کشور ایران و چین در سال 2017 حدود 37 میلیارد و 300 میلیون دلار بود که به نسبت سال 2016 حدود 19.3 درصد رشد داشته است.

در سال 2017 ایران روزانه حدود 630 هزار بشکه نفت به چین صادر کرده است و در چهار ماهه اول 2018 نیز تقریبا سطح فروش نفت در همان سطح باقی مانده است اما حجم روابط حدود 10 درصد رشد داشته است.

شرکت در اجلاس سران سازمان شانگهای، دیدار با رییس جمهوری چین در قالب دیدار دوجانبه ایران و چین و دیدار با برخی از سران کشورهای عضو سازمان شانگهای از جمله برنامه های سفر روحانی به چین است.

شرکت در ضیافت شام رییس جمهوری چین به افتخار هیات ایرانی و مراسم امضای اسناد روابط دو جانبه شامل چند سند همکاری بین ایران و چین در زمینه مقابله با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته، افزایش نقش ایران در همکاری های دو کشور در چارچوب 'یک جاده - یک کمربند'، اسناد همکاری های بورس و اوراق بهادار و همکاری در حوزه دانشگاهی از دیگر برنامه های سفر رییس جمهوری به چین است.

به غیر از موارد فوق لازم است اشاره شود که مبارزه با تروریسم، مبارزه با جرایم مواد مخدر و فرامرزی، همکاری برای مقابله با انشعاب طلبی و افراط گرایی از محورهای مهم اجلاس است.

در کنار این مسایل موضوع تجارت چند جانبه در جهان، مقابله با یکجانبه گرایی تجاری جهانی، حراست از برجام به عنوان یک سند بین المللی، حاکمیت قانون در دنیا و همکاری در اجرای طرح های راه ابریشم در دستور کار نشست است.

قرار است در پایان اجلاس سران این کشورها یک بیانیه مشترک با نام بیانیه 'چینگ دائو' منتشر کنند.

همچنین در اجلاس، پیمان 5 ساله حسن همجواری و دوستی و همکاری کشورهای عضو این سازمان به همراه 10 توافق همکاری در قلمروهای اقتصادی، تجاری و امنیتی و تبادلات انسانی تصویب خواهد شد.

اعضای این سازمان اعلام کرده اند که رزمایش مشترک سازمان همکاری شانگهای در نیمه دوم سال 2018 میلادی در روسیه برگزار خواهد شد به همین دلیل کارشناسان معتقدند این سازمان در اینده به سازمانی در مقابل ناتو تبدیل خواهد شد.

انتظار می رود رزمایش در ماه اوت در منطقه کوهستانی اورال برگزار شود و رییسان ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای عضو سازمان در آن شرکت خواهند کرد.

اجلاس سران سازمان روز یکشنبه با صدور بیانیه مذکور پایان می یابد.