چرخش ۱۸۰ درجه‌ای ریاض

حال در آستانه این نشست، عربستان سعودی بعد از سپری شدن 2 سال از محدودیت تولید قرار است سیاست نفتی خود را بازنگری کند و افزایش تولید را آغاز کرده است. به گزارش وال استریت ژورنال، تولید افزوده شده میزان قابل توجهی در مقایسه با مجموع تولید عربستان سعودی نیست، اما چرخش ۱۸۰ درجهای ریاض را نشان میدهد که در دو سال گذشته، ائتلافی از تولیدکنندگان بزرگ را برای محدود کردن عرضه هدایت کرده است. تولید افزوده شده ممکن است روند رشد قیمتها که ماه گذشته در بازار بینالمللی به بالای ۸۰ دلار در هر بشکه صعود کرده بودند و اخیرا ملایم شدهاند را مهار کند. وزیر نفت عربستان سعودیماه گذشته گفت سرگرم بررسی تسهیل محدودیتهای تولید است. عربستان سعودی، اعضای اوپک، روسیه و شمار دیگری از تولیدکنندگان غیراوپک اواخر سال ۲۰۱۶ موافقت کردند به منظور تقویت قیمتها، تولیدشان را به میزان 8/1میلیون بشکه در روز که در آن زمان معادل دودرصد از تولید جهانی بود کاهش دهند. به باور این تولیدکنندگان، این میزان کاهش کمک میکند از اشباع عرضه نفت کاسته شده و قیمتها را بالا میبرد. این توافق موثر واقع شد، اما اکنون قیمتها دوباره افزایش پیدا کردهاند و کشورهای مصرفکننده بزرگ مانند آمریکا با نگرانی نسبت به تاثیر منفی قیمتهای بالا بر رشد اقتصادهایشان، معترض شدهاند. اوپک در گذشته نیز میدانست زمانی که قیمتها بیش از حد بالا میرود تقاضا لطمه خورده و قیمتها و درآمد آنها آسیب میبیند. نگرانی نسبت به کمبود بیشتر عرضه در بحبوحه سقوط تولید ونزوئلا و همچنین تصمیم واشنگتن برای اعمال مجدد تحریمها علیه ایران تشدید شده است. این اقدام احتمالا دسترسی بسیاری از خریداران بینالمللی به نفت ایران را در چند ماه آینده محدودتر میکند. اوپک که گروهی متشکل از بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان است، اعلام کرده به این نگرانیها پاسخ خواهد داد. مقامات نفتی عربستان سعودی روز جمعه اعلام کردند این کشور تولیدش را ماه میلادی گذشته بیش از ۱۰۰هزار بشکه در روز افزایش داده است. این افزایش مجموع تولید عربستان سعودی را به حدود ۱۰میلیون بشکه در روز رساند. این مقامات اعلام کردند: عربستان سعودی قصد دارد تولیدش را ماه جاری حداقل ۱۰۰هزار بشکه در روز افزایش دهد، اما به زمان آن اشاره نکردند. یکی از این مقامات گفت: این اقدام به تخفیف نگرانیها در بازار کمک میکند. در این بین، شرکت مشاوره کپلر اعلام کرد: افزایش صادرات نفت خام از سوی عربستان سعودی را رویت کرده است. این شرکت که کشتیهایی از بنادر عربستان سعودی خارج میشوند را رهگیری میکند برآورد کرد عربستان سعودی صادراتش را در ماه مه به میزان ۳۰۰هزار بشکه در روز افزایش داده است. این افزایش در اواسط ماه گذشته روی داد. در ماههای اخیر کاهش تولید ونزوئلا که از اعضای اوپک است و پایبندی بیش از حد سایر اعضای این گروه به توافق کاهش تولید باعث شده اوپک حدود ۷۰۰هزار بشکه در روز کمتر از سقف هدف گذاری شده، نفت تولید کند.

سناریوهای پیش روی اوپک

در آستانه نشست اوپک این پرسش پیش میآید که تصمیم اوپک با توجه به اتفاقات پیش آمده چه خواهد بود. یک منبع نفتی آگاه در منطقه خلیج فارس به رویترز گفت: همه گزینهها روی میز است و تصمیم برای افزایش تولید ممکن است در ژوئن که نشست بعدی اوپک برای بازبینی سیاست تولید خود برگزار میشود گرفته شود، اما هنوز درباره اینکه این گروه چه میزان لازم است تا از محدودیت عرضه خود بکاهد تصمیمی گرفته نشده است. یک منبع دیگر گفت: اوپک و متحدانش ممکن است تصمیم بگیرند پایبندی بالای خود به توافق کاهش تولید را کمتر کنند. پایبندی اوپک به توافق کاهش تولید در آوریل به ۱۶۶درصد رسید که به معنای کاهش تولید بالاتر از سطح هدفگذاری شده بوده است. یک منبع دوم اظهار کرد: ما همچنان در حال بررسی سناریوهای مختلف هستیم و حتی اگر اوپک در ژوئن تصمیم بگیرد محدودیتهای تولید خود را تسهیل کند، ممکن است سه یا چهار ماه طول بکشد که این تصمیم اجرا شود. یک منبع آگاه در اوپک با اشاره به تصمیمگیری برای تولید بیشتر در نشست ژوئن، گفت: این یکی از گزینههاست. کاهش تولید ونزوئلا بهدلیل بحران اقتصادی کمک کرده است اوپک و متحدانش کاهش تولید بالاتر از حد پیشبینی شده را داشته باشند.

مخالفت اوپک با درخواست ایران

یک منبع آگاه در اوپک به رویترز گفت: اوپک احتمالا درخواست ایران برای گفتوگو درباره تحریمهای آمریکا علیه تهران را در دیدار ماه جاری این گروه رد میکند. حسین کاظمپور اردبیلی، نماینده ایران در اوپک از رئیس هیاتمدیره اوپک درخواست کرده است موضوع تحریمها را در برنامه گفتوگوهای این گروه در نشست ۲۲ ژوئن قرار دهد. به گزارش ایسنا، بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران نیز اخیرا خواستار حمایت اوپک در برابر تحریمهای جدید آمریکا  شد و اظهار کرد: تهران با نظر عربستان سعودی مبنی بر نیاز احتمالی برای افزایش تولید نفت جهانی موافق نیست. کاظمپور با اشاره به نامه زنگنه، از هیاتمدیره اوپک درخواست کرد موضوعی با عنوان حمایت کنفرانس وزیران اوپک از کشورهای عضوی که تحت تحریمهای غیرقانونی، یکجانبه و فراسرزمینی قرار دارند را در برنامه دیدار ژوئن بگنجاند. این منبع آگاه اظهار کرد: پس از دریافت درخواست کاظمپور، احمد الکعبی، نماینده امارات متحده عربی، در اوپک خواستار نظر شورای حقوقی شد. این شورا به درخواست ایران بر این مبنا که برنامه وزیران بهدلیل اینکه نهایی شده است نمیتواند تغییر پیدا کند، پاسخ منفی داد. کاظمپور روز جمعه اظهار کرد: درخواست آمریکا از عربستان سعودی برای تولید بیشتر نفت برای پوشش کاهش صادرات ایران و کنترل روند رشد قیمتهای نفت دیوانگی و متحیرکننده بوده و اوپک این درخواست را نخواهد پذیرفت.