احتمال حذف ایران از چرخه انرژی منطقه

حمید رضا صالحی (دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی) در مورد فرصت برجام برای جذب شرکتهای خارجی به بازار ایران گفت: مسله برجام فرصت مناسبی برای ایجاد ارتباط با شرکتهای خارجی را فراهم کرد تا با ارایه جذابیتهای اقتصادی کشور از این فرصت طلایی برای پیشرفت کشور استفاده کنیم. حتی در برخی بخشها موفق عمل کرده و برای نمونه موفق به انعقاد قرارداد با پژو و رنو شدیم به طوری که همکاری با رنو علاوه بر پوشش نیازهای داخلی بستر صادرات به دیگر کشورهای منطقه را فراهم میکرد.

وی اضافه کرد: همچنین با استفاده از توان و پتانسیل  توتال میتوانستیم بخشهای پایین دست  نفت و گاز را تقویت کنیم و خود صاحب برند و شرکتهای نفتی نیرومند در این زمینه باشیم مانند پتروناس مالزی یا CNPC چین و این شایسته کشور نیست که با وجود داشتن منابع نفت و گاز فراوان فاقد شرکت  نفتی تاثیر گذار باشد و در کل برجام فرصت مناسبی بود تا با افزایش تبادلات اقتصادی عقب ماندگیهای اقتصادی کشور را جبران کنیم.

وی متذکر شد: از سویی برای گسترش زیر ساختهای کشور  مانند جاده و فرودگاه  که تقریبا 200 تا 300 میلیارد دلار هزینه برآورد میشود، میتوانستیم از پتانسل شرکتهای علاقمند اروپایی و شرقی در این راستا استفاده کنیم، هرچند اقداماتی  انجام شد که متاسفانه خروج امریکا از برجام در این روند اختلال ایجاد کرد.

دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی با تاکید بر نقش بخش خصوصی برای کاهش مشکلات گفت: حتی در این شرایط هم با نشان دادن جذابیتهای اقتصادی کشور، تقویت بخش خصوصی،  زیر ساختهای کسب و کار  و استفاده از اختلافات تجاری امریکا و اروپا میتوان در جذب شرکتهای خارجی موفق عمل کرد.

صالحی ادامه داد: در سالیان گذشته شاهد بودیم، بخشهایی که سابقه همکاری با دولت را دارند در قبال اقدامات خود از دولت طلبهای سنگینی دارند حتی وزارتخانههایی مانند نفت و نیرو هم نمیتوانند پول خود را به موقع از دولت دریافت کنند. همچنین مجموعهای از عوامل در سالهای اخیر باعث شد تا بخش خصوصی کشور با وجود داشتن توان فنی بالا نحیفتر شود.

وی تصریح کرد: پس با تقویت و رشد بخش خصوصی میتوان خلاءهای موجود را از بین برد، برای نمونه در حوزه انرژیهای نو در صورت اخذ معافیتهای لازم برای ادامه همکاری از توان این بخش میتوان در راستای برند سازی در بازارهای ایران و منطقه استفاده کرد که در راستای تحکیم پایههای برجام است. دبیر کل فدراسیون صادرات انرژی با انتقاد از نبود دیپلماسی انرژی کشور گفت: با توجه به رتبه اول ایران در ذخایر گازی، هنوز نتوانستهایم به عنوان بازیگر گازی مطرح شویم و این ریشه در خود سانسوری ما دارد و  سعی کردیم؛ البته سعی در تعریف  این نقش برای روسیه بودیم  و هیچ گامی برای تقویت سیاست گازی بر نداشته و به همین دلیل شاهد متضرر شدن در این حوزه هستیم.

وی یادآور شد:  باید توجه داشت که با توسعه فازهای پارس جنوبی و تولید تقریبا 800 میلیون مترمکعب گاز، دیگر نمیتوان آن را ذخیرهسازی کرد و باید به دنبال مقاصد صادراتی بود و البته میتوانستیم در این فرصت دو ساله ارتباطات گازی را گسترش دهیم تا با افزایش وابستگی دیگر کشورهای منطقه، آرای این کشور ها را در مجامع بین المللی به نفع خود سوق دهیم.

صالحی افزود: علاوه بر این استفاده از گاز ایران همیشه مورد تاکید اتحادیه اروپا بوده است که متاسفانه هیچ وقت بر روی آن تمرکز و توجه نداشتیم و به نوعی دیپلماسی انرژی در اولویت دستگاه دیپلماسی و سیاسی کشور نبوده است که اگر اینگونه میبود اکنون دست بالاتر با ایران بود. عضو هیات مدیره سندیکای برق متذکر شد: صادرات برق کشور شامل چند کشور منطقه است که بیشترین میزان آن به عراق است و در این سالها نتوانستیم از ظرفیت کشور در این حوزه بهرهمند شویم.

وی افزود: در حالیکه  کشور پاکستان نیاز به برق صادراتی ما دارد، سرمایه گذاریهای چین در قالب پروژه «یک کمربند، یک جاده» جایگزین برق صادراتی ایران شده است. مجموعه این اقدامات نشان میدهد اگر ایران اقدامات مقتضی را انجام ندهد از چرخه انرژی منطقه حذف خواهد شد.