ترکیه کانون انرژی جهان

اردوغان روز سه شنبه در آیین بهره برداری از خط انتقال گاز تاناپ در استان اسکی شهیر ترکیه افزود: در پرتو اجرای این پروژه، ترکیه از یک کشور ترانزیت گاز به کشوری تبدیل شده است که جایگاه و نقشی حساس و ویژه از مرحله تولید تا مصرف نهایی انرژی دارد.

وی بیان کرد: پروژه تاناپ باعث ایجاد امنیت در بازار عرضه گاز و موجب رفاه و ثبات در تمام کشورهای واقع در مسیر این پروژه از دریای خزر تا اروپا خواهد شد.

وی ادامه داد: با بهره برداری از این پروژه، انرژی به جای عامل تنش بودن، به موضوعی برای تقویت همکاری بیش از پیش تبدیل شده است.

رئیس جمهوری ترکیه اظهار کرد: تاناپ آخرین دستاورد چشمانداز مشترک ما و همچنین نویدبخش پروژههای جدیدی است که اجرا خواهیم کرد.

وی خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی(تاناپ) را جاده ابریشم انرژی خواند و گفت: ثبات اقتصادی و سیاسی 16 سال اخیر ترکیه نقش مهمی در اجرای این پروژه داشته است.

پروژه خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی(تاناپ) موسوم به 'جاده ابریشم انرژی' با هدف انتقال گاز جمهوری آذربایجان به ترکیه و اروپا امروز طی آیینی با حضور پنج رییس جمهوری در استان اسکی شهیر ترکیه به بهره برداری رسید.

این طرح با حضور رجب طیب اردوغان، الهام علی اوف و گیورگی مارگ ولاشویلی رئیسان جمهوری ترکیه، آذربایجان و گرجستان، وزرای انرژی برخی کشورها، مدیران شرکت های انرژی و مقامات بلندپایه کشورهای شریک این پروژه افتتاح شد.

در این مراسم همچنین علاوه بر حمیدرضا عراقی معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، الکساندر ووچیچ، پترو پروشنکو روسای جمهوری صربستان و اوکراین و نیز مصطفی آکینچی رییس بخش ترک نشین قبرس به عنوان مهمان حضور داشتند.

پروژه تاناپ از منطقه شاه دنیز 2 در نزدیکی سواحل خزر شهر باکو پایتخت جمهوری آذربایجان آغاز شده و در ادامه با گذر از خاک گرجستان در خاک ترکیه ادامه یافته و قرار است تا کشور ایتالیا ادامه یابد.

این کریدور جدید انرژی بین قفقاز ـ آناتولی ـ اروپا با مشارکت 12 شرکت و 6 کشور و با سرمایه گذاری 40 میلیارد دلاری احداث شده است.

پروژه انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا به ظرفیت 16 میلیارد متر مکعب شامل دو مرحله است که مرحله اول آن موسوم به خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی(تاناپ) به ظرفیت اولیه انتقال 6 میلیارد متر مکعب گاز به بهره برداری رسید.

مرحله دوم آن نیز که ترانس آدریاتیک(تاپ) نامیده می شود، به عنوان بخشی از دالان گازی جنوب، قرار است در اواخر سال 2019 میلادی افتتاح شده و نخستین محموله گاز آذربایجان در اوایل سال 2020 میلادی از طریق این خط لوله به اروپا صادر شود که ظرفیت سالانه آن در مرحله نخست 10 میلیارد متر مکعب خواهد بود.

این خط لوله در خاک ترکیه در دو نقطه اسکی شهیر(مرکز ترکیه) و تراکیا(غرب ترکیه) نقطه خروجی خواهد داشت که منطقه خروجی گاز در اسکی شهیر برای تامین گاز ترکیه در نظر گرفته شده و نقطه خروجی در منطقه تراکیا(استان ادیرنه شهر ایپسالا)، محل اتصال به ادامه طرح به سمت اروپا در خاک یونان خواهد بود.

طول این خط انتقال گاز در مجموع یک هزار و 850 کیلومتر بوده و برای انتقال گاز از طریق آن، هفت ایستگاه تقویت فشار، چهار ایستگاه سنجش و 49 مخزن بزرگ پیش بینی شده و 19 کیلومتر از این خط انتقال نیز از بستر دریای مرمره در غرب ترکیه احداث خواهد شد.

این خط انتقال گاز که 'راه ابریشم انرژی' خوانده شده، بنا به اعلام کارشناسان، بزرگترین پروژه انتقال انرژی قرن نیز محسوب می شود.

قرارداد طرح احداث خط لوله گاز ترانس آناتولی در سال 1391 امضا شد ولی عملیات اجرایی این طرح مهم با مشارکت 51 درصدی جمهوری آذربایجان(شرکت سوکار) 30 درصدی ترکیه(بوتاش)، 12 درصدی شرکت بریتیش پترولیوم و هفت درصدی شرکت های دیگر از شهریور ماه سال 92 آغاز شد.

شرکت دولتی سوکار جمهوری آذربایجان مجری این طرح است و شرکت دولتی خطوط لوله نفت و گاز ترکیه(بوتاش) و شرکت سهامی نفت ترکیه(تی.پی.آ.او) شرکای سوکار در اجرای این طرح هستند.

هدف از راه اندازی پروژه تاناپ، انتقال 6 میلیارد متر مکعب از گاز جمهوری آذربایجان به بازار داخلی ترکیه و در ادامه صادرات 10 میلیارد متر مکعب گاز باقی مانده از مسیر ترکیه، یونان، آلبانی و ایتالیا به بازار اروپاست.

پیش بینی می شود ظرفیت پروژه تاناپ در سال 2023 به 24 میلیارد متر مکعب و در سال 2026 نیز به 31 میلیارد مترمکعب افزایش یابد.

پس از توسعه فاز دوم میدان گازی شاه دنیز جمهوری آذربایجان، دو هفته پیش دالان گازی جنوب در جمهوری آذربایجان افتتاح شد و با تکمیل بازسازی خط لوله قفقاز جنوبی در خاک آذربایجان و گرجستان و افزایش ظرفیت انتقال آن، گاز صادراتی آذربایجان به خط لوله ترانس آناتولی(تاناپ) در خاک ترکیه تزریق شد.

در اجرای طرح انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا در قالب طرح بزرگ 'دالان گازی جنوب' دو مرحله پروژه تعریف شده که در مرحله اول آن موسوم به ترانس آناتولی(تاناپ)، شرکتهای ترکیه ای یکهزار و 520 کیلومتر از مجموع 1850 کیلومتر از این خط لوله را احداث کردند.

این خط لوله گاز منطقه شاه دنیز 2 جمهوری آذربایجان را به ترکیه منتقل کرده و در ادامه خط لوله تاناپ در مرز مشترک ترکیه و یونان به خط لوله ترانس آدریاتیک (تاپ) متصل شده و گاز جمهوری آذربایجان را به اروپا منتقل خواهد کرد.

توافقنامه بین دولتی درباره اجرای طرح خط لوله گازی ترانس آدریاتیک (تاپ) در سال 2013 میلادی میان آلبانی، ایتالیا و یونان امضا شده و با اجرای خط لوله ای به طول 878 کیلومتر قرار است در سال 2020 میلادی مورد بهره برداری قرار گیرد.

منطقه شاه دنیز در 70 کیلومتری باکو در دریای خزر، با 1.2 تریلیون متر مکعب ذخیره گاز اثبات شده، یکی از حوزه های بزرگ گازی جهان به شمار می رود و تامین گاز این خط لوله از این مخزن انجام خواهد شد.