بازی خودروسازان با نرخ سود

تیرماه سال گذشته بود که مدیران ارشد بانک مرکزی از اینکه خودروسازان به دلیل پرداخت سودهای بالاتر از نظام بانکی، به مانعی در مسیر رعایت نرخ سود 15 درصدی در بانکها تبدیل شدهاند، گلایه کرد؛ اکبر کمیجانی قائم مقام بانکمرکزی همان زمان از توافق با خودروسازان در رعایت نرخهای سود خبر داد. بر اساس این توافق، درصورتی خودروسازان از محدودیتهای مربوط به دریافت تسهیلات کلان بانکی مستثنی میشدند که نرخ سود پرداختی آنها برای پیش فروش محصولات بیشتر از سه درصد نرخ سود سپرههای یکساله بانکها نباشد.

هرچند این نرخها در تابستان سال گذشته رعایت نشد و در طرح های پیش فروش، مشتریان با نرخ سود 24 درصدی با خودروسازان مشارکت کردند اما در زمستان پارسال این نرخها تعدیل شد و بسته به مدل خودرو و زمان تحویل، نرخ سود مشارکت بین 16 تا 18 درصد نوسان داشت. با این حال در طرح جدید پیش فروش خودرو که 2 خودروساز بزرگ کشور به مناسبت عید سعید فطر کلید زدهاند، نرخ سود مشتریان به 15 درصد کاهش یافته، یعنی اینکه نرخ سود خرید محصولات خودرویی با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار برابر شده است.

در شرایطی که بازارهای موازی برای جذب بیشتر نقدینگی رقابت دارند و سعی میکنند با تفاوتهای ناچیز، سرمایههای سرگردان را به سمت خود جلب کنند، کاهش سه درصدی نرخهای سود جای تامل دارد. محمدرضا جمشیدی سخنگوی کانون بانکهای خصوصی و موسسههای اعتباری درباره این کاهش نرخ سود میگوید: با توجه به خروج آمریکا از برجام، خودروسازان هنوز چشم انداز روشنی از آینده همکاری خود با شرکای خارجی خود ندارند. وی افزود: نگرانی خودروسازان از این است که شاید در تامین قطعات خودرو با مشکل رو به رو شوند و بنابراین اگر نتوانند به موقع محصول را به مشتری تحویل دهند، کمتر زیان ببینند.

جمشیدی در عین حال تاکید کرد، اغلب خودروهایی که در طرح پیش فروش خودرو قرار دارند، آنهایی هستند که یا قطعات آن به طور کامل در ایران تولید میشود و یا در همکاری با خودروسازان تامین میشود و از این رو مشکلی در تامین قطعه بوجود نمی آید. نگاهی به محصولات عرضه شده از سوی ایران خودرو در طرح فروش اعتباری این شرکت نشان میدهد که خانواده تندر 90 (رنو) در این طرح گنجانده نشدهاند و پارس خودرو که زیرمجموعه گروه خودروسازی سایپا به شمار میرود، خانواده رنو و بویژه ساندرو را از این پیش فروشها کنار گذاشته است؛ آن هم در حالی که این خودروساز فرانسوی اعلام کرده با وجود خروج آمریکا از برجام قصد خروج از بازار ایران را ندارد.