شعب بانک‌ها در بلاتکلیفی ارز مسافرتی

از حدود یک ماه پیش اخبار و شایعاتی درباره حذف ارز مسافرتی منتشر شد؛ بهطوری که خبرها از این حکایت داشت میزان ارزی که برای مسافران در نظر گرفته شده و با نرخ رسمی به آنها پرداخت میشود، قطع خواهد شد. هرچند این اخبار ضد و نقیض از سوی رئیس کل بانک مرکزی و سایر مسوولان مورد تائید قرار نگرفت، اما به هر حال نمیتوانست به طور کلی این موضوع که قرار است در روند و نحوه پرداخت ارز مسافرتی تغییراتی ایجاد شود را رد کند.

با این حال در چند روز گذشته بحث حذف ارز مسافرتی جدیتر شد و حتی در برخی بخشنامههای بانکها عدم پرداخت ارز از ۳۰ تیرماه نیز ابلاغ شده بود که در ادامه لغو شد. این در شرایطی است که روز گذشته (جمعه) بانک مرکزی طی واکنشی تایید کرد که قرار است ارز مسافرتی تعیین تکلیف شده و نحوه پرداخت آن مشخص شود. آن طور که مهدی کسرایی پور - مدیرکل سیاستها و مقررات ارزی بانک مرکزی - اعلام کرده، این بانک پیشنهادات جدیدی را برای اصلاح نحوه پرداخت ارز مسافرتی مطرح کرده که در ستاد اقتصادی دولت در حال بررسی است.

اما به دنبال جریان اخیر، سرکشی به شعب بانکهایی که مسئولیت پرداخت ارز مسافرتی را بر عهده دارند، از این حکایت دارد که در بین کارکنان شعب و مسافران در رابطه با زمان توقف پرداخت ارز تردید وجود دارد. این در حالی است که کارمندان شعب ارزی این بانکها میگویند هیچ زمان مشخصی در این رابطه به آنها اعلام نشده است و تا هنگامی که تایید نشود، ثبتنام و پرداخت ارز مسافرتی ادامه خواهد داشت. اما در یکی از شعب هم این گونه اظهار شد که ممکن است از اول مردادماه ارز مسافرتی در بانکها متوقف شود و به کانال دیگری منتقل شود.

این در شرایطی است که امروز (شنبه) مسافران با هیجان خاصی در شعب بانکهای پرداخت کننده ارز مسافرتی حضور یافتهاند و صفهای طولانی از کسانی که تا چند روز دیگر برای دریافت ارز مسافرتی فرصت دارند تشکیل شده است. این در حالی است که برخی از آنها چهار تا پنج روز دیگر برای ثبت نام فرصت دارند اما بیان میکنند که نگرانند در وضعیت نامشخص و بلاتکلیفی موجود، این فرصت برایشان از دست رفته و به طور غیرمنتظرهای پرداخت ارز متوقف شود.

به هر حال هیجان و نگرانی مسافران از توقف پرداخت ارز مسافرتی طبیعی است؛ چراکه اکنون برای سفرهای خود تا ۱۰۰۰ یورو با نرخ رسمی دریافت میکنند که در مجموع هزینهای حدود پنح میلیون تومان برای آنها دارد؛ در حالی که قیمت هر یورو در بازار تا ۹۶۰۰ تومان رسیده و درمجموع هزینه تامین ۱۰۰۰ یورو با ارز آزاد تا ۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان میرسد که اختلاف تا چهار میلیون و ۶۰۰ هزار تومانی را نشان میدهد. همین اختلاف البته موجب افزایش تقاضا برای سفر و البته برگرداندن ارز دریافتی و فروش آن در بازار آزاد و به نوعی دلالی در ارز مسافرتی شده است. این روزها منتقدان به دفعات خواستار تغییر در نحوه پرداخت ارز مسافرتی با توجه حجم بالای خروج ارز و ارزانی آن در مقایسه با نرخ بازار آزاد شده بودند.

در حالی تاکنون از سوی مسوولان پیشنهادات مطرح شده برای جایگزینی روش فعلی پرداخت ارز اعلام نشده که بعید نیست با قطع روند فعلی، ادامه پرداخت به بازار ثانویه ارز در سامانه نیما منتقل شود. در این سامانه گروه سوم کالایی که واردات غیرضروری هستند بر اساس نرخ رقابتی بین عرضهکننده و متقاضی معامله را انجام میدهند. خبرها از این حکایت دلار که نرخ دلار در این معاملات تا ۷۵۰۰ تومان رسیده است.