خودکفایی دوباره پنبه غیر ممکن نیست/ واردات بی‌رویه طلای سفید عامل اصلی کاهش تولید

محمدحسین کاویانی مدیرعامل صندوق پنبه، با تکذیب واردات پنبه از پاکستان اظهار کرد: براساس آمار گمرگ در دوازده ماهه ساله گذشته 66 هزارتن و دو ماهه نخست سال 13 هزار و 800 تن پنبه وارد کشور شد که بیش از 90 درصد پنبه مورد نیاز از ازبکستان، 7 تا 8 درصد تاجیکستان و مابقی از ترکمنستان وارد میشود.

وی با بیان اینکه تاکنون یک کیلو پنبه از پاکستان وارد نشده است، افزود: با توجه به آنکه پاکستان به دلیل کمبود تولید خود واردکننده پنبه از هندوستان است و از طرفی به دلیل وجود بیماری ویروسی پیچیدگی برگ قرنطینه سازمان حفظ نباتات از ورود پنبه پاکستان به کشور جلوگیری میکند؛ بنابراین اظهار نظر برخی افراد مبنی بر آنکه عمده پنبه مورد نیاز از پاکستان تأمین میشود، شایعهای بیش نیست.

کاویانی با اشاره به اینکه هندوستان با تولید سالانه بیش از 50 میلیون تن پنبه تصفیه شده بزرگترین تولیدکننده پنبه در دنیا به شمار می رود، بیان کرد: کشورهای چین، آمریکا، برزیل و پاکستان در ردههای دیگر تولیدکنندگان برتر پنبه در دنیا هستند.

این مقام مسئول با بیان اینکه پیشبینی میشود، حدود 50 تا 55 هزارتن پنبه در کارخانههای مجاز پنبه پاک کنی تولید شود، تصریح کرد: امسال پیشبینی میشود که سطح زیر کشت پنبه به 70 هزار هکتار برسد و با احتساب میانگین 2.5 تن وش در هکتار، 175 هزار تن وش تولید خواهد شد که از این میزان 53 تا 54 هزارتن پنبه تصفیه شده استحصال خواهد شد.

وی با بیان اینکه سال گذشته 52 هزار و 253 تن پنبه تصفیه شده در کشور تولید شد، افزود: از این میزان 3 هزار و 820 تن پنبه به عنوان ذخیره در انبارها مانده است که با احتساب سالانه 120 هزارتن پنبه مورد نیاز صنایع نساجی پیشبینی میشود همانند سال گذشته 66 هزارتن پنبه وارد شود.

کاویانی درباره روند تولید پنبه در سالهای اخیر اظهار کرد: در سال 79، 47 هزارتن پنبه تصفیه شده مازاد بر نیاز صنایع نساجی داشتیم که صندوق پنبه در همان سال 25 هزارتن مازاد بر نیاز کشاورزان را خریداری و ذخیره کرد که در نهایت سال 82، 12 هزارتن از پنبه مازاد صادر شد.

واردات بیرویه پنبه، تولید را به خاک سیاه کشاند

این مقام مسئول با بیان اینکه نرخ جهانی پنبه در سال 82 کمتر از یک دلار بود،گفت: با توجه به کاهش نرخ جهانی پنبه در آن سالها، صنایع نساجی از وزارت جهاد کشاورزی وقت مجوز واردات پنبه را گرفتند و در شرایطی که 12 هزارتن پنبه مازاد بر نیاز داخل به بازارهای هدف صادر شد، اقدام به واردات پنبه کردند که در نهایت این امر دلسردی کشاورزان به کشت پنبه را به همراه داشت.

وی با اشاره به دلایل کاهش تولید پنبه در سالهای اخیر بیان کرد: واردات بیرویه پنبه در سال 82 و عدم افزایش مناسب قیمت پنبه نسبت به سایر محصولات کشاورزی موجب شد که کشاورزان استان گلستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده پنبه اقدام به تغییر الگوی کشت خود کنند و در نهایت بیرغبتی کشاورزان به تولید پنبه کار را به جایی رساند که هم اکنون وارد کننده 66 هزارتن پنبه در طول سال هستیم.

کاویانی ادامه داد: با توجه به آنکه اراضی زراعی از فروردین تا بهمن ماه در اختیار زراعت پنبه است و سایر کشتها در دوره زمانی کوتاه تر انجام میشود  از این رو به سبب دو نوبت کشت در طول سال عایدی بیشتری برای کشاورز در بردارد، به همین دلیل نبود صرفه اقتصادی کشت پنبه موجب شد تا سطح زیر کشت این محصول در بزرگترین استان تولیدکننده با کاهش بیش از 50 درصدی به 5 تا 10 هکتار  و 40 کارخانه پنبه پاک کنی فعال  به 4 کارخانه پنبه پاک کنی نیمه فعال در گلستان رسید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان خودکفایی مجدد در تولید پنبه وجود دارد، افزود: اگرچه خراب کردن یک ساختمان یک روز زمان نیاز دارد، اما ساخت مجدد آن سال ها طول میکشد، از این رو میتوان گفت که رسیدن به خودکفایی مجدد غیر ممکن نیست و تنها زمان بر است.

استفاده از بذور زودرس یک راه برای رسیدن به خوداتکایی پنبه

این مقام مسئول در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به راهکارهای رسیدن به خودکفایی پنبه گفت: یکی از عوامل مهم در توسعه کشت، بذرپنبه است که موسسه تحقیقات بذور مناسبی را در اختیار کشاورزان قرار داده است و به سبب زود رس بودن این بذرها امکان دوبار کشت در اراضی زراعی  و رقابت با سایر محصولات به سبب مدت زمان کوتاه کاشت و برداشت وجود دارد.

کاویانی در پایان تصریح کرد: با استفاده از بذرهای خارجی و بذرهای زودرس، آبیاری مناسب و ادوات مکانیزاسیون بهرهوری در هکتار افزایش خواهد یافت که بدین ترتیب نیاز سالانه 120 هزارتنی صنایع نساجی تامین خواهد شد و دیگر نیازی به واردات نخواهیم داشت.