بسته ویژه اشتغال به دولت رفت/ راهکارهای جلوگیری از ریزش شغل

عیسی منصوری، با بیان اینکه «برنامه اشتغال فراگیر» به عنوان یک برنامه انعطاف پذیر منطبق با دوران رشد یا رکود از سال گذشته در دستور کار قرار گرفت، اظهار داشت: این برنامه، الگوی کلی و رویکرد مشخص مبتنی بر رشد اشتغالزای ضدفقر تدوین و اجرا شد. پوی افزود: آنچه که در حال حاضر نسبت به سال گذشته روند را تغییر میدهد تحریمهایی است که موضوع کشور شده و احتمالا رشد اقتصادی بالایی را کشور تجربه نکند؛ به این معنا که مسیرهای کلاسیکی نمیتواند ظرفیتهای جدید شغلی را ایجاد کنند، بنابراین بسته جدید اشتغال برای سالهای ۹۷ و ۹۸ با محوریت تاثیر تحریم و رکود آماده و با اشتراک با سازمان برنامه و بودجه برای بررسی به دولت پیشنهاد شده است.

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار با تاکید بر اتخاذ سیاستهای انتخابی در حوزه کسب و کار، گفت: ما باید بنا به اقتضائات سیاسی و اقتصادی توان انتخاب فعالیت در بخش و رستههای مشخص را داشته باشیم، به این معنا که نمیتوانیم در هر شرایطی تمرکز بر رسته فعالیتهای موجود داشته باشیم بلکه باید بین عمده فعالیتهای اقتصادی کشاورزی، صنعت و خدمات سیاست انتخابی را در پیش بگیریم و کشور نیازمند ورود به این نوع از مواجهه است.

محاسبه دقیق زمان تاثیرپذیری صنایع از تحریمهای جدید

منصوری تاکید کرد: بنابراین کشور نیازمند یک بسته منعطف از سیاستهای اشتغال و کسب وکار است تا به محض ایجاد یک نوسان بتواند از بین سبدی از سیاستها، سیاست مورد نیاز همان دوره را در پی بگیرد. در همین راستا در بسته ویژه اشتغالی جدید یکی از پیشنهادات ما استفاده از منابع بیمه بیکاری و منابعی از این نوع برای تثبیت اشتغال و ایجاد اشتغال است تا از این نوع منابع برای تثبیت اشتغال واحدهایی که در بحران هستند استفاده شود چراکه اگر اشتغال این صنایع ریزش کند هزنیه برگرداندن اشتغال مجدد این افراد بسیار بالاتر است.

وی ادامه داد: بنابراین با توجه به شرایط فعلی اقتصادی در این بسته جدید تاکید ما این است که کشور در حوزه اشتغال نسبت به شوکهایی که تحریم وارد میکند انعطاف پذیر و مقاوم عمل کند که دقیقا محاسبه کردیم در چه فاصله زمانی به چه صنایعی ممکن است شوک وارد شود. از همین جهت برنامههای ویژه برای صنایع مختلف پیش بینی شده است و روشهای مواجهه با مسئله نیز پیشنهاد شده است.

بسته پیشنهادی اشتغال برای سه دسته از صنایع

وی با تقسیم بندی صنایع و میزان تاثیرپذیری آنها از تحریمها در طرف تقاضای بازار کار گفت: در دوران رکود برخی از رشته فعالیتها از جمله صنایع کارخانهای بزرگ، خودرو و لوازم خانگی دچار افول می شوند. این صنایع در بخشهایی که برای تامین مواد اولیه به کشورهای غربی وابسته هستند طبیعتا ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند؛ در عین حال در این دوره یکسری از رشته ها مانند صنعت پوشاک، صنعت پایین دستی پتروشیمی، مبلمان، کفش و پوشاک، فناوری اطلاعات و گردشگری مشروط به رفع اشکالات میتوانند رشد کنند. اما برخی از رشته فعالیتها از جمله زعفران و فرش به دلیل اینکه از محصولات انحصاری هستند، متاثر از تحریمهای جدید دچار تغییر و تحول جدی نمی شوند. البته ممکن است هزینه مبادلات تجاری این کالاها افزایش یابد اما به هر حال وارد بازارهای جهانی خواهند شد.

تجربه آلمان برای جلوگیری از ریزش اشتغال در بحران اروپا

منصوری گفت: در صنایعی که پیش بینی میکنیم دچار افول شوند، در دوران پیش رو نمیتوانیم ظرفیتهای جدید اشتغال ایجاد کنیم بنابراین در بسته جدید تلاش ما تثبیت اشتغال در این صنایع است تا با حمایت از کارفرمایان با تعدیل نیروی کار مواجه نشوند و وضع موجود خود را حفظ کنند. پیشنهاد مشخص ما استفاده از منابع صندوق بیمه بیکاری و سایر منابع برای جلوگیری از ریزش اشتغال این واحدها است. این روش در دوران بحران اروپا در کشور آلمان تجربه شد و یکی از دلایلی که آلمان در قیاس با سایر کشورهای اروپایی در بحران اقتصادی اروپا کمتر با مشکل مواجه شد استفاده از منابع بیمه بیکاری و منابعی از این نوع برای تثبیت شغل افراد در معرض بیکاری است.

پرداخت بخشی از دستمزد از محل صندوق بیمه بیکاری

معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزیر کار افزود: راهکار مشخص ما این است که در واحدهای در معرض ریزش اشتغال، بخشی از دستمزد «فرد در معرض بیکاری» از محل منابع بیمه بیکاری و بخشی از آن نیز توسط کارفرما تامین شود. در کشور آلمان ۶۰ درصد از دستمزد شاغلان این واحدها از محل منابع بیمه بیکاری و ۴۰ درصد مابقی از طرف کارفرما در یک بازه زمانی پرداخت شد تا دوران افول و بحران به پایان رسید که این تجربه در کشور ما نیز می تواند اجرا شود.

قاچاق را غیر اقتصادی میکنیم

وی به گروه دیگری از رشته فعالیتها و میزان تاثیر پذیری آنها از تحریمهای پیش رو اشاره کرد و افزود: برخی رشته فعالیتها با افول مواجه نمی شوند بلکه میتوانند در این دوران رشد داشته باشند. اما این رشته فعالیتها با دو مسئله مواجه میشوند؛ نخست اینکه ظرفیت تولید داخل در آنها میتواند تقویت شود بنابراین در پی آن فرصت شغلی جدید ایجاد خواهد شد. به عنوان مثال در بخش پوشاک که به میزان قابل توجهی وارد کشور میشود اگر تولید داخل را تقویت کنیم امکان ایجاد ظرفیتهای جدید شغلی حتی در دوران تحریم وجود دارد. اما مسئله دوم در مورد رشته فعالیتهای «دارای ظرفیت رشد» در دوران تحریم، ایجاد فرصت قاچاق است؛ بنابراین یکی از مباحثی که در حال پیگیری هستیم این است که قاچاق را در مورد این رشتهها غیراقتصادی کنیم.

معاون وزیر کار ادامه داد: اما گروه سوم از صنایع در جریان تحریمها با نوسانات قابل توجهی مواجه نمیشوند که در بسته جدید کاهش هزینههای مبادلاتی آنها را در دستور کار قرار دادیم. منصوری در ادامه با بیان اینکه به صورت مشخص در شرایط فعلی اقتصادی باید به بخش خدمات توجه شود، گفت: رشتههایی که در این دوره میتوانند منبع ایجاد اشتغال باشند خدمات مولد مانند گردشگری و حوزه فناوری اطلاعات است که حمایت از آنها در دستور کار داریم.