پیشنهاد ۲ اقدام فوری به بانک مرکزی جهت بی‌اثر کردن تحریم‌ها

شبکه تحلیل گران اقتصاد مقاومتی در نامهای به همتی رئیس جدید بانک مرکزی، ۲ اقدام فوری و عملیاتی جهت بیاثر کردن تحریمها پیشنهاد کرد. به عقیده این نهاد، بانک مرکزی طی ۵ سال اخیر، اقدام قابل توجهی در این راستا انجام نداده و همین مسئله باعث تشدید نوسانات ارزی، تاثیرپذیری اقتصاد از خروج آمریکا از برجام و اثرگذاری تحریمهای جدید شده است. انعقاد و عملیاتی نمودن پیمان پولی دوجانبه با کشورهای طرف تجاری از قبیل روسیه، چین، هند، عراق، ترکیه، پاکستان و سایر کشورهای مستعد و شرکای اصلی تجاری و راه اندازی و استفاده از پیام رسان مالی جایگزین سوئیفت در مبادلات مالی ۲ پیشنهاد این شبکه تحلیل گر است.

به عقیده این شبکه، بانک مرکزی طی ۵ سال اخیر، اقدام قابل توجهی در این راستا انجام نداده و همین مسئله باعث تشدید نوسانات ارزی، تاثیرپذیری اقتصاد از خروج آمریکا از برجام و اثرگذاری تحریمهای جدید شده است. در بخشی از نامه آمده است که در خصوص اهمیت دو پیشنهاد ارائه شده، لازم به ذکر است که اخیرا جیمز ریکاردز مشاور سازمان CIA آمریکا و از طراحان اصلی تحریمها علیه ایران، بیان کرده است که آمریکا از طریق دلار و سیستمهای پرداختی آن به تمامی مبادلات کشورها اشراف کامل دارد و تحریمهای آمریکا بدون دلار و نظاماتی مانند سوئیفت مؤثر نخواهد بود.

متن نامه مذکور به شرح زیر است:

جناب آقای دکتر همتی

ریاست محترم بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

سلام علیکم

همانطور که مستحضر هستید؛ در شرایطی که یکی از لازمههای مهم مقاوم سازی اقتصاد ایران افزایش مبادلات و تجارت خارجی با کشورهای هدف است، اعمال تحریمهای گوناگون و ظالمانه با هدف ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران و خارج کردن این نظام از مسیر پیشرفت، موجب ایجاد محدودیتهای جدی در بازرگانی خارجی کشور شده است. رفع این محدودیتها و موانع، اقدام عملیاتی و سریع دستگاههای اثرگذار کشور به ویژه بانک مرکزی را میطلبد؛ آن هم در شرایطی که فرصت واکنش بسیار اندک است.

همزمان با خروج آمریکا از برجام مقرر شده است که تحریمهای دلاری و پیام رسانی مبادلات مالی در عرصه بین المللی علیه ایران طی دو دوره ۹۰ و ۱۸۰ روزه مجددا بازگردانده شود؛ زمان دوره اول طی روزهای آتی فرا میرسد. بنابراین بانک مرکزی به عنوان خط مقدم مقابله با تحریمها، نقشی حیاتی در این زمینه بر عهده دارد و اقدامات کلیدی از آن انتظار میرود. با این وجود این نهاد حاکمیتی طی ۵ سال اخیر، اقدام قابل توجهی در این راستا انجام نداده و همین مسئله باعث تشدید نوسانات ارزی، تاثیرپذیری اقتصاد از خروج آمریکا از برجام و اثرگذاری تحریمهای جدید شده است. این درحالیست که طی این مدت، کارشناسان و نهادهای سیاستگذاری از جمله شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی، بارها اقداماتی که ضروری است در دستور کار بانک مرکزی قرار گیرد را گوشزد نمودند.

بیاثر کردن تحریمها راهبردی عملیاتی و امکانپذیر است که باید در مقابله با تحریمهای جدید در دستور کار قرار گیرد و دستگاههای مختلف کشور از جمله بانک مرکزی، در این راستا اقدام نمایند. بر این اساس با توجه به حضور جنابعالی در مسند ریاست بانک مرکزی، ضروری است هرچه سریعتر ۲ اقدام زیر در دستور کار قرار گیرد:

یک- انعقاد و عملیاتی نمودن پیمان پولی دوجانبه با کشورهای طرف تجاری از قبیل روسیه، چین، هند، عراق، ترکیه، پاکستان و سایر کشورهای مستعد و شرکای اصلی تجاری: بررسیها نشان میدهد در صورتی که بانک مرکزی پیمان پولی دوجانبه تنها با ۳ کشور چین، هند و ترکیه را منعقد و عملیاتی نماید، بیش از ۴۰ درصد حجم تجارت کشور بدون نیاز به دلار انجام خواهد شد. همانطور که مستحضر هستید، در این زمینه سایر کشورها نیز اقدامات متعددی انجام دادهاند و جهت کاهش وابستگی به دلار، بیش از ۵۰ پیمان پولی بین کشورهای مختلف تاکنون منعقد شده است.

دو- راه اندازی و استفاده از پیام رسان مالی جایگزین سوئیفت در مبادلات مالی: از آنجا که آمریکا از اطلاعات مبادلات مالی و تراکنشهای تمامی کشورها در سوئیفت، در راستای اهداف خود استفاده نموده و در مواقع لزوم نیز با رصد و پیگیری تراکنشها، این پیام رسان مالی را به عنوان یک ابزار تحریمی مورد استفاده قرار میدهد، ضروری است مسیر پیام رسانی مالی کشور تغییر نماید تا امکان رصد مبادلات مالی کشور برای دیگر کشورها فراهم نشود. به عنوان نمونه در پیمان پولی دوجانبه که میان ایران و ترکیه منعقد شده است، ضروری است از یک پیام رسان مالی غیر از سوئیفت استفاده شود تا مبادلات مالی از این مسیر به صورت امن انجام شده و توسعه یابد و امکان رصد آن برای کشوری چون آمریکا وجود نداشته باشد. چین و روسیه از جمله کشورهایی هستند که جهت انجام مبادلات میان خود با استفاده از یوآن و روبل، اقدام به راه اندازی یک سیستم پیام رسان مالی دوجانبه جایگزین سوئیفت با استفاده از تکنولوژی بلاک چین نمودهاند. دیگر بانکهای مطرح جهانی در کشورهای مختلف نیز برای کاهش هزینههای مبادلات و کاهش آسیب پذیری، این مسیر را در دستور کار خود دارند.

در خصوص اهمیت دو پیشنهاد ارائه شده، لازم به ذکر است که اخیرا جیمز ریکاردز مشاور سازمان CIA آمریکا و از طراحان اصلی تحریمها علیه ایران، بیان کرده است که آمریکا از طریق دلار و سیستمهای پرداختی آن به تمامی مبادلات کشورها اشراف کامل دارد و تحریمهای آمریکا بدون دلار و نظاماتی مانند سوئیفت مؤثر نخواهد بود.

لذا با توجه به مسیرهایی که پیش روی کشور در شرایط فعلی وجود دارد، امید است که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران از فرصت موجود بهترین استفاده را نموده و در جهت مقاوم سازی اقتصاد و بیاثر کردن تحریمها گام بردارد؛ در غیر اینصورت، این نهاد باید نسبت به آثار عدم اقدام به موقع و آسیبهایی که ممکن است در این صورت گریبانگیر اقتصاد ایران شود، پاسخگو باشد. شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی آماده است در این زمینه پیشنهادهای عملیاتی خود را با جزئیات کامل در جلسهای به جنابعالی ارائه نماید.