تحلیل دستگاه دیپلماسی از نامه فرمانده سپاه به ترامپ/ دیدار احتمالی ترامپ و روحانی در نیویورک

بهرام قاسمی که این روزها از وی به عنوان یکی از گزینههای اصلی  وزیر امور خارجه برای اعزام به فرانسه برای پذیرش مسئولیت نمایندگی ایران در این کشور اروپای غربی یاد میشود و گفتوگو با خبرنگاران به برخی از سوالات مطرح در ارتباط  با نامه فرمانده سپاه به رییس جمهور آمریکا، اعلام آمادگی ترامپ جهت انجام مذاکره بدون شرط به ایران، امکان دیدار روحانی و ترامپ در نیویورک، روند مذاکرات ایران و اروپا برای حفظ برجام، اقدام اخیر آلمان در ایجاد ممانعتهایی برای انتقال پول نقد از این کشور به ایران، آخرین تحولات در روابط ایران و عربستان، آخرین وضعیت بازنشستگان در این وزارتخانه با توجه به قانون جدید مجلس شورای اسلامی و... پاسخ داد.

همچنان از ایران صدای واحد در مورد نحوه تعامل به آمریکا شنیده میشود

سخنگوی وزارت خارجه در جریان دومین بازدید خود از خبرگزاری دانشجویان ایران از زمان پذیرش این مسئولیت در دستگاه دیپلماسی کشورمان، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شما اخیرا در نشست مطبوعاتی خود اعلام کردید که از ایران در ارتباط با نوع تعامل با آمریکا صدای واحدی به جامعه جهانی منعکس میشود در حالیکه بعد از صحبت ترامپ مبنی بر آمادگیاش جهت مذاکره بدون شرط با ایران، وزارت خارجه در موضعگیریهای خود موضوع مذاکره با آمریکا را نفی نکرد ولی فرمانده سپاه در نامهای به ترامپ تاکید کرد که آمریکا این آرزو را به گور خواهد بود، با توجه به این موضوع آیا به نظر شما همچنان صدای واحدی از ایران در ارتباط با نوع تعامل با آمریکا به عرصه جهانی مخابره میشود؟ گفت: من هنوز بر این باورم که از ایران یک صدای واحدی در این زمینه شنیده میشود و مسئولان کشور بر اساس وظایف مشخصی که دارند نقش و وظیفه خود را در چارچوب مصالح و منافع کشور بصورت حسابشده و دقیق به انجام میرسانند.

در جریان نامه فرمانده سپاه به ترامپ نبودم

وی با بیان اینکه پیش از انتشار این نامه در جریان این نامه نبوده است، در پاسخ به این سوال که ارزیابیاش از این نامه چیست، تصریح کرد: در بخش دیپلماسی و دیپلماتیک کشور یک نگاه واحدی در مورد مسائل جهانی و منطقهای وجود دارد و سیاست خصمانه و تحریمی آمریکا تا حد بسیاری عامل وحدت نظر مقامات، نخبگان و آحاد جامعه شده است. این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: در تصمیمگیریها، نهایتا و قطعا بخشهای مختلف نظام در یک نقطه مشخص با هم به یک وحدت نظر و همفکری میرسند و این نقطه همان مصالح مردم  و منافع جمهوری اسلامی ایران میباشد.

 امروز بیش از همیشه وفاق بین بخشهای سیاست خارجی و دفاعی کشور وجود دارد

قاسمی در بخش دیگری از صحبتهای خود در این ارتباط ، با تاکید بر اینکه بخش سیاست خارجی و دفاعی کشور هماهنگ و در کنار یکدیگر از کیان کشور دفاع میکنند و کار دفاعی و سیاسی معمولا مکمل یکدیگر میباشند، تصریح کرد: درواقع در نوع مواجهه با مسائل در عرصه بینالملل و منطقهای و اصولا سیاست خارجی، قرار گرفتن این بخشها در کنار هم و ایجاد وحدت نظر در بین آنها، امری ضروری است و درواقع آنها لازم و ملزوم یکدیگر هستند و امروز بیش از همیشه این وفاق وجود دارد، آنانی که سعی دارند میان بخشهای مختلف و نیروهای حاکمیتی و حتی مردم با مردم و مردم با دولت و حاکمیت افتراق ایجاد  کنند بیشک ناآگاهانه و یاآگاهانه در میدان  و زمین  آقای ترامپ بازی میکنند.

آنانی که باید پیام نامه فرمانده سپاه به ترامپ را دریافت میکردند، احتمالا آن را دریافت کردهاند

وی در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند ادبیات استفاده شده در نامه فرمانده سپاه به ترامپ، ادبیاتی تکراری و شعاری بوده و در حقیقت نوعی بازگشت به عقب بوده است، گفت: شما باید توضیحات بیشتر و دقیق و فلسفه مفاد این پیام و نامه را از خود فرمانده محترم سپاه سوال کنید. بیشک من مفسر پیام فرمانده محترم سپاه نمیتوانم باشم و علاقهای به ورود به تفسیر مفاد آن ندارم. آنانی که باید پیام نامه را دریافت کنند  و میکردند احتمالا آن را دریافت  کردهاند.

قاسمی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به سابقه تمامی مذاکرات بین ایران و آمریکا در سالهای پس از انقلاب از جمله قرارداد الجزایر، قضایای مک فارلین، موضوع افغانستان، برجام و ... با واسطه یا بدون واسطه، تصریح کرد: در ارتباط با برجام هیاتهای ایرانی و آمریکایی بارها همانند دیگر اعضای برجام با یکدیگر گفتوگو کردند. البته هیات ایرانی در جریان این مذاکرات با آمریکاییها در مورد مسائل دیگر غیراز برجام گفتوگویی با طرف آمریکایی نداشته است.

از  گفتوگو واهمه نداریم

قاسمی در پاسخ به این پرسش که به نظر میرسد  نوع برخورد بعضی از  توده مردم و همچنین برخی از رسانهها و تحلیلگران نسبت به این موضوع متفاوت از آنچه مقامات رسمی مطرح میکنند، است و حتی برخی از تحلیلگران پیشنهاد دادند که در مورد انجام این مذاکرات رفراندوم برگزار شود، ادامه داد: من فکر میکنم با توجه به سیاستهای طرف آمریکایی علیه کشور، غیرقابل اتکاء و غیرقابل اعتماد بودن آن و جنگ روانی گستردهای که علیه ایران آغاز کرده است هیچ اعتماد و اطمینانی  به طرف آمریکایی و  آقای ترامپ وجود ندارد. البته در جامعه چندصدایی و مردمسالار ایران افراد دیدگاههای خود را در مورد مسائل مختلف مطرح میکنند. مهم نظر اکثریت آحاد مردم، جامعه  و منافع کشور است. ایران کشور توانمندی است و از  گفتوگو واهمه ندارد، برای همین هم وارد مذاکره در بحث هستهای شد، اروپاییها میز مذاکره را به خاطر برخی ملاحظات ترک کردند و بعد دوباره با آمریکای اوباما به مذاکره برگشتند.

ترامپ بیشتر اهل مزاح است تا مذاکره

سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: بعید است، ترامپ اهل مذاکره باشد، هر روز یک سیاست متضاد و متفاوت را دنبال می کند، بیشتر اهل مزاح است، کسی که خودسرانه و یک جانبه از تفاهمی مثل برجام خارج شده است و هیج حمایتی هم از شرکای سنتی خود نداشته است چگونه میتواند ادعای مذاکره  کند، اگر وی قابل اتکا و اعتماد بود که از تفاهم قبلی آمریکا خارج نمیشد. وی افزود: ترامپ اگر در این بیان خود خیلی جدی تلقی شود در حالت خوشبینانه، فقط میخواهد با این مانور، از رژیم  اشغالگر قدس و برخی کشورهای همسوی خود، پول بیشتری بگیرد و از اهرم ایران برای ترساندن آنان استفاده کند.

قاسمی با بیان اینکه وضعیت امروز همچون وضعیت گذشته نیست، ادامه داد: ترامپ دارای شخصیت مطمئنی نیست و از برجام یکجانبه و غیرقانونی خارج شده، توافقی که حاصل 12 سال مذاکره و پشتوانه آن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل بوده است. میبینیم که ترامپ همه این مسائل را نادیده میگیرد، نگرانیهای شرکا و متحدین خود را فراموش میکند و از برجام خارج میشود.

پیشنهاد ترامپ برای مذاکره بدون پیش شرط با ایران، موضوعی فی البداهه نبود

وی در پاسخ به این سوال که در ذهن افکار عمومی در حال حاضر این تصور وجود دارد که آمریکاییها در مورد انجام مذاکره بین مقامات دو کشور توپ را در زمین ایران انداختهاند و اکنون ایران است که باید در این مورد تصمیمگیری کند، گفت: بله، ترامپ تصور میکرد با این سخنان میتواند به برخی از اهداف خود در برابر تهران نایل آید. به نظرم صحبتهایی که او در این زمینه مطرح کرده موضوعی فی البداهه نبوده است. این سخنان در ادامه همان چارچوب جنگ روانی طراحی شده آمریکا علیه ایران ارزیابی میشود، او با برداشت کاملا غلط و اشتباه از وضعیت داخلی ایران، سیاست غلط خود را بنا نهاده است.

ظریف در سفر به عمان حامل پیامی برای آمریکاییها نبود / سفر وزیر خارجه کره شمالی به تهران از قبل برنامهریزی شده بود

وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با ارائه توضیحاتی در مورد سفر چندی پیش ظریف به عمان و با تاکید بر اینکه تا آنجا که من میدانم آقای ظریف در این سفر حامل پیامی برای آمریکاییها نبوده است، گفت: در مدت اخیر میبینیم که برخی این سفر را به سفر آقای علوی به آمریکا مرتبط دانسته و حتی پس از آن شایعه سفر وزیر خارجه عمان به تهران مطرح شد. اکنون نیز که قرار است وزیر خارجه کره شمالی به تهران بیاید. عدهای این موضوع را نیز به غلط به مسائل قبلی مرتبط میکنند. در این خصوص قصه سرایی و خیالپردازی وجود دارد و بین این موضوعات پیوند قائل میشوند در صورتی که پیوندی وجود ندارد و سفر وزیر خارجه کره شمالی به تهران نیز از مدتی پیش مطرح شده بود.

ترامپ با مطرح کردن پیشنهاد مذاکره بدون پیش شرط با ایران به برخی از کشورهای منطقه تلنگر زد

قاسمی با اعتقاد بر اینکه نوع موضعگیری اخیر ترامپ در مورد مذاکره بدون شرط با ایران یک نوع گیجی و سردرگمی در بین سران برخی از کشورهای معاند منطقه و رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است، افزود: ترامپ با سخنان خود این تلنگر جدی را به آنها زد که ممکن است هر آن سیاست آمریکا با چرخشی دیگر مواجه شود و بازی دیگری را شروع کند و از این طرق آنها را به دادن امتیازات بیشتر به آمریکا مجبور کند .

این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به این سوال که آیا این احتمال وجود دارد که روحانی در جریان سفر به نیویورک با مقامات آمریکایی رایزنی و گفتوگو داشته باشد، گفت: با این سیاستهای آمریکا و آقای ترامپ ظاهرا همه اینگونه راهها مسدود به نظر میرسد. قاسمی با بیان اینکه تحولات در عرصه بینالمللی سریع است، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران دقیقا عملکرد آمریکاییها را رصد و مورد پایش قرار داده است.

هیچ پولی از ایران در آلمان بلوکه نشده است

سخنگوی وزارت خارجه همچنین در مورد قانون اخیری که در آلمان به تصویب رسیده که به نوعی روند انتقال پول ایران از این کشور به داخل کشور را سخت میکند، اظهار کرد: لابی صهیونیستها در این مدت علیه منافع جمهوری اسلامی ایران و روابط دیرینه دو کشور در آلمان فعال بوده است، در این راستا فشارهایی بر روی بانک مرکزی آلمان وارد و سعی کردند مشکلاتی ایجاد کنند.

قاسمی با بیان اینکه البته هیچ پولی از ایران  در آلمان بلوکه نشده است و ما میتوانیم با استفاده از سپردههای خود در آلمان خریدهای کشور را انجام دهیم، ادامه داد: ما میخواستیم که با استفاده از این پول تسهیلاتی برای مردم فراهم کنیم، این موضوع به اجازه بانک مرکزی آلمان احتیاج داشت و لابی صهیونیستی  سعی کرد  در این فرایند  مشکل ایجاد کند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این اقدام آلمان بر روی مذاکرات ایران و اروپا تاثیر نخواهد گذاشت با توجه به اینکه آنها از انتقال 300 میلیون یورو به ایران جلوگیری کردهاند، گفت: ما رفتار همه کشورها در این برهه زمانی را مدنظر قرار میدهیم. رفتار دولتها در این برهه معیار و محک خوبی برای همکاریهای آتی خواهد بود.

این دیپلمات ارشد کشورمان با اشاره به مذاکرات ایران و اروپا در ارتباط با حفظ برجام، ادامه داد: برای ما مهم گرفتن تضمین از اروپا در ارتباط با موضوعاتی همچون امور بانکی، حمل و نقل، انرژی و همکاریهای صنعتی و غیره است. در واقع در این مذاکرات ما چند موضوع اساسی را پیگیری میکنیم و تاکنون به نتایج نسبتا خوبی دست پیدا کردهایم، آنها طراحیهایی را در این زمینه انجام دادند. البته در بخشهای اجرایی و فنی این همکاریها هنوز کارهایی باقی مانده است که در حال بررسی و تلاش برای رسیدن به تفاهمات لازم در این موارد هستیم .

وی با بیان اینکه در جریان این مذاکرات در حد نسبتا خوبی به جلو رفتهایم، اظهار کرد: هر چه جلوتر رفتیم احساس کردیم که اراده سیاسی اروپا برای حفظ برجام بیشتر شده و آنها بیشتر میخواهند که این توافق حفظ شود چرا که با یکجانبهگرایی آمریکا مخالف هستند و از طرف دیگر بحث برجام از نظر امنیتی برای آنها مهم است. تحویل چند فروند هواپیما در روز آغاز تحریم آمریکا را میتوان یک علامت و سیگنال سیاسی نیز تلقی  کرد که حکایت از علاقه مندی و اراده اروپاییها برای کار با ایران دارد.

 دیپلماتهای اعزامی ایرانی به عربستان، در سفارت سوییس در ریاض مستقر میشوند

سخنگوی وزارت خارجه با ارائه توضیحاتی در مورد وضعیت روابط کنونی ایران با کشورهای همسایه چون عربستان، بحرین و امارات به بحث صدور ویزا از سوی دولت ریاض برای اعضای دفتر حافظ منافع ایران در این کشور اشاره کرد و گفت: به تازگی این ویزاها صادر شده است و دیپلماتهای ایران برای انجام امور کنسولی در سفارت سوئیس در ریاض مستقر خواهند شد.

وی همچنین در مورد آخرین وضعیت بازنشستگان در این وزارتخانه با توجه به قانون جدید مجلس شورای اسلامی، افزود: ما سال گذشته در دو مرحله در وزارت خارجه شاهد بازنشستگی تعدادی از پرسنل بودهایم و اکنون در دوره جدید سه سفیر با توجه به این قانون جدید بازنشسته خواهند شد.