از قطع امید به مذاکرات برجامی و اقتصادی با اروپا تا فورس ماژور توتال

با توجه به اینکه کشور درگیر یک جنگ اقتصادی تمام عیار شده است و نظام سلطه جهانی زمین جنگ جدید علیه منافع مردم ایران را حوزه اقتصاد تعریف کرده است، برای اطلاع تصمیمسازان، کارشناسان و عموم مردم از اخبار مرتبط با این جنگ، در ابتدای هر هفته بسته خبری جنگ اقتصادی را تقدیم مخاطبان میکند.

دومین بسته خبری هفتگی جنگ اقتصادی پیش روی شما قرار دارد:

تحریم، برجام و مذاکرات

۱. رهبر معظم انقلاب: در مذاکره با اروپا، درباره مسائلی نظیر برجام و یا اقتصاد قطع امید کنید

مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای هیئت دولت در رابطه با مذاکرات برجامی با اروپا گفتند: «ارتباط و ادامهی مذاکره با اروپا ایراد ندارد اما باید ضمن ادامهی این کار، از آنها دربارهی مسائلی نظیر برجام و یا اقتصاد، قطع امید کنید. باید با نگاه شکآلود به وعدههای آنها، از روند مسائل مراقبت جدی کرد. برجام هدف نیست بلکه وسیله است و طبعاً اگر به نتیجه برسیم که با این وسیله، حفظ منافع ملی امکانپذیر نیست آن را کنار میگذاریم. اروپاییها باید از بیان و عمل مسئولان دولتی ایران بفهمند که اقدامات آنها تدابیر و واکنش متناسب جمهوری اسلامی ایران را بهدنبال خواهد داشت». ایشان در رابطه با مذاکره با آمریکا تاکید کردند: «نتیجهی مذاکره با مسئولان قبلی آمریکا که حداقل ظاهرساز بودند اینگونه شد، حالا با مسئولان وقیح و هتاک فعلی که شمشیر را برای ایرانیها از رو بستهاند چه مذاکرهای داریم؟ بنابراین مذاکرهای در هیچ سطحی با آمریکاییها صورت نخواهد گرفت. آنها میخواهند مانور دهند که ما حتی جمهوری اسلامی ایران را به پای میز مذاکره آوردیم، پس همانگونه که قبلاً بهطور مشروح و مستدل بیان کردهام، هیچ مذاکرهای با آنها انجام نخواهد شد». بخشهایی از صحبتهای رهبری که در مورد مذاکرات با اروپا بود در رسانههای خارجی با تیترهایی مانند «آیت الله خامنهای به اروپا خوشبین نیست»، «خامنهای توافق هستهای را پاره خواهد کرد اگر منافع ایران را تامین نکند» بازتاب گستردهای داشت.

۲. دیوان لاهه با دریافت خواستههای پنجگانه ایران وارد شور شد

پس از چهار روز از آغاز بررسی شکایت ایران از آمریکا در دیوان بینالمللی دادگستری، این دیوان اعلام کرد روند استماع اظهارات طرفین پایان یافته و حالا قضات وارد شور شدهاند. تصمیم دیوان درباره درخواست اعلام تدابیر موقت در یک نشست عمومی، که تاریخ آن در وقت مقتضی اعلام میشود، بیان خواهد شد.

۳. سخنان رئیس گروه اقدام ویژه ایران در اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسیها

برایان هوک، رئیس گروه اقدام ویژهی ایران که چندی قبل در وزارت خارجهی آمریکا به منظور ایجاد هماهنگی اقدامات آمریکا برای فشار بر روی ایران تشکیل شده بود در اندیشکدهی بنیاد دفاع از دموکراسیها صحبتهایی را علیه ایران مطرح نمود. برایان هوک ابتدا با اشاره به اندیشکدهی بنیاد دفاع دموکراسیها، بر نقش ویژه این اندیشکده در سیاستگذاریها و اقدامات دولت آمریکا علیه ایران صحه گذاشت. وی در ادامه به وضعیت اقتصادی اشاره نمود و اینکه به لحاظ اقتصادی سران رژیم، کشور را در وضعیت وخیم قرار داده اند و پولهایی را که از ناحیهی برجام بدست آورده اند، به جای خرج کردن برای مردم، برای خود خرج کرده اند. سپس وی به تظاهر و دورویی سران نظام اشاره مینماید که شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل میدهند، اما خودشان در دانشگاههای آمریکا درس خواندهاند (اشاره به ظریف و ولایتی) و زندگی لوکس و مرفه دارند؛ و این دورویی سران نظام باعث میشود درست مانند شوروی حمایت مردمی خود را از دست بدهند.

برایان هوک،  ادعا کرد که اقدامات بیثبات ساز در منطقه و فعالیتهای هستهای آن که تهدید برای امنیت بینالملل ایجاد میکند، اهداف نظام در خارج از کشور است. سپس به حمایت ایران از گروههای منطقه و شعارهای هنجارشکنانهای که علیه مقاومت در تظاهرات اخیر داده شد، اشاره نمود. برایان هوک با بیان اینکه آمریکا یک کمپین فشار چندوجهی را علیه ایران آغاز کرده است، تصریح کرد: «اولین ضلع کمپین فشار ایران، تحریمهای اقتصادی است... بخش حیاتی دیگر این کمپین فشار برای برملا کردن ظلم رژیم و ایستادگی در کنار مردم ایران است». شایان ذکر است در کنار سخنان برایان هوک که ماهیت جنگ روانی دارند، فضای رسانهای در خارج و داخل کشور در حال تشدید است و تیترهایی تحت عنوان «تحریمهای آمریکا کمر اقتصاد ایران را خرد خواهد کرد«، «تحریمها اقتصاد ایران را به رکود خواهد برد» در فضای رسانهای تکرار میشوند.

۴. لودریان: برای حفظ برجام تلاش میکنیم، اما ایران هم باید خواستههای ما را بشنود

وزیر خارجه فرانسه در جمع سفرای این کشور گفت: «در ارتباط با ایران، از تلاشهایمان برای حفظ برجام مطلع هستید. با اراده به این تلاشها ادامه میدهیم، چراکه بحث ثبات بینالمللی و استقلال اروپا مهم است. هنوز چند مسئله فنی باقی مانده که باید حل شوند، اما اراده لازم وجود دارد».  وی در ادامهی صحبتهایش به خواستههای مورد نظر اروپا اشاره کرد: «اما، رژیم ایران هم باید وقتی ما درخواستی مطرح میکنیم، این خواستهها را بشنود. من این را در جریان سفری که بهار امسال به تهران داشتم هم مطرح کردم. من آنجا گفتم که اگر سوریه از خط قرمزهای ما عبور کند، با تبعاتی مواجه میشود. این تبعات هم اتفاق افتاد... من گفتم که اقدامات ایران نهایتا ریسک تقابل و درگیری را افزایش میدهد... ما در راستای منافع همه، همچنان از ایجاد یک چارچوب گفتوگوی جامع که به مسئله هستهای پس از سال ۲۰۲۵، موشکهای بالستیک و فعالیتهای ثباتزدای رژیم ایران در آن منطقه بپردازد، حمایت خواهیم کرد.»

۵. فرانسه سفر دیپلماتهایش به ایران را محدود کرد

یک یادداشت در دولت فرانسه دست یافته است که در آن یادداشت فرانسه به دلیل یک نقشهی ناکام در بمبگذاری در مراسم منافقین و رفتار خصمانهی تهران نسبت به فرانسه، به دیپلماتها و مقامات وزارت امور خارجه اش گفته است که تمام سفرهای غیرضرروی خود به ایران را به عقب بیاندازند. بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به این خبر گفته است که محدودیتهای اعمال شده بر روی دیپلماتهای فرانسوی صحیح نیست و روابط بین ایران و اروپا، و به طور خاص بین ایران و فرانسه دشمنانی دارد که باید نسبت به آن هوشیار باشیم.

۶. موگرینی: حفظ برجام با توجه به تحریمهای آمریکا، چالشبرانگیز است

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دیدار با رئیسجمهور اتریش در وین، بر تلاش این اتحادیه برای حفظ و ادامه توافق هستهای برجام تاکید کرد و گفت: «توافق(برجام) دارد کار میکند، حفظ توافق با توجه به اعمال مجددد تحریمهای آمریکا کاری چالش برانگیز است اما ما با همه کشورهای عضو و همه شرکایمان در سراسر جهان در حال همکاری هستیم تا اطمینان حاصل کنیم، برجام ادامه یابد». موگرینی افزود: «ما معتقدیم که ممانعت از تولید سلاح اتمی توسط ایران، حیاتی است و برای یک بار هم که ما یک توافق عدم گسترشِ کارآمد داریم، باید از آن حمایت کنیم».

۷. اتحادیه اروپا به دنبال دور زدن تحریمهای آمریکا با برنامه سیستم پرداخت است

وزرای  آلمان و فرانسه در صحبتهای جداگانهای گفتند که آنها در حال کار بر روی راهحلهای مالی برای دور زدن تحریمهای آمریکا علیه کشورهایی مانند ایران هستند که در این راهحلها بانکهای مرکزی احتمالا نقش دارند. وزیر خارجهی آلمان، هایکو ماس گفته است اروپا کار بر روی ایجاد یک سیستم به منظور تراکنش مالی که جدا از سوییفت باشد، آغاز کرده است. ماس در کنفرانس سالانهی سفیران در برلین گفت: «این کار آسان نخواهد بود، اما ما هماکنون آن را آغاز کردهایم». وی افزود: «ما در حال مطالعهی درخواستها برای ایجاد سیستم مالی و کانال پرداختی هستیم که از SWIFT مستقل باشد». ماس همچنین اعلام کرد اروپا به دنبال اتخاذ راهبرد خارجی جدید در قبال آمریکاست: «زمان آن رسیده است که به طور منطقی و جدی، همکاری فرا آتلانتیک مورد بازمهندسی قرار بگیرد».

وزیر  اقتصاد فرانسه، برانو لومیر نیز گفت: «همراه با آلمان، ما مصمم هستیم تا بر روی اروپای مستقل یا ابزارهای مالی فرانسوی-آلمانی که به ما اجازه دهد قربانی تحریمهای فراسرزمینی آمریکا نشویم، کار کنیم». وی افزود: «من اروپای مقتدر ومستقل را میخواهم و این به معنای داشتن ابزارهای مالی مستقل است که امروز وجود ندارد». اخبار مربوط به راهاندازی سیستم مالی مستقل توسط اروپا، در رسانههای حامی و طرافدار دولت بازتاب قابل توجهی داشته است.

۸. انگلیس برای دور زدن تحریمها از ژاپن مشاوره می گیرد

به گزارش تایمز، انگلیس به دنبال راههایی برای دور زدن تحریمهای آمریکاست. مقامات خزانهداری و امور خارجه انگلیس با همتایان خود در ژاپن در رابطه با تحریمهای اعمالی علیه ایران ملاقات داشته­اند. توکیو به دلیل سابقهی خود در انجام معاملات نفتی مستقل با ایران و مدیریت قراردادهای بیمه در دوره قبلی تحریمها به انگلیس مشاوره داده است.

۹. ممکن است بانک استاندارد چارترد به دلیل نقض تحریمهای آمریکا دوباره جریمه شود

بانک استاندارد چارترد قبلا به خاطر جابهجایی مخفیانهی میلیاردها دلار در آمریکا برای مشتریان ایرانی، جریمهی سنگینی پرداخت کرده است. اما با انجام تحقیقاتی که توسط وزارت دادگستری، ادارهی خدمات مالی نیویورک و دادگاه قضایی منطقه منهتن صورت گرفته، مدارکی یافته شده است که نشان میدهد معاملاتی که این بانک با ایرانیها انجام داده است بسیار بیشتر از چیزی بوده است که به آن اذعان شده بود. اکنون مقامات آمریکا در حال تصمیمگیری بر روی مجازات استاندارد چارتر و کارکنان آن هستند.

۱۰. سفیر کره جنوبی: کره جنوبی به خرید نفت ایران ادامه میدهد

سفیر جدید کره جنوبی در دیدار با کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، گفت که کره جنوبی به رغم خروج آمریکا از برجام، به خرید نفت ایران ادامه میدهد.

۱۱. شرکت هانوهای کره جنوبی به جای ایران از امریکا و استرالیا نفت میخرد

شرکت هانوها توتال پتروچمیکال کره جنوبی با هدف یافتن جایگزینی برای نفت ایران، خرید میعانات از آمریکا و استرالیا را افزایش داده و به دنبال خرید محمولههای بیشتری از اروپاست.

۱۲. وضعیت هند در واردات نفت از ایران، بعد از ملاقات با مقامات آمریکا مشخص خواهد شد

یک مقام ارشد در دولت هند گفته است که هند به طور کامل واردات نفت از ایران را متوقف نمیکند و راهبرد خود در رابطه با خرید نفت از ایران را بعد از ملاقات با مقامات وزارت خارجه و دفاع آمریکا در هفتهی آینده نهایی خواهد کرد.

۱۳. وزیر صنعت، تجارت و اقتصاد ژاپن: در مورد واردات نفت از ایران پالایشگاهها باید تصمیم بگیرند

سکو، وزیر صنعت، تجارت و اقتصاد ژاپن در جواب این سوال که آیا دولت راهنمایی برای پالایشگاههای داخلی جهت واردات نفت از ایران دارد، گفت: «من فکر میکنم که شرکتهای خصوصی باید در این مورد تصمیم بگیرند». این پاسخ در شرایطی است که شرکتهای نفتی ژاپن به دنبال واردات نفت ایران بدون کاهش آن هستند و از دولت درخواست کردند که برای واردات نفت از ایران مجوز بگیرد.

۱۴. سفیرگرجستان در ایران: قراردادها با تهران متوقف نمی‎شود

سفیر گرجستان در رابطه با تحریمها گفت: «فعلا که با ایران همکاری داریم، اتحادیه اروپا نیز با ایران همکاری خواهد داشت و گفته نشده  قراردادهای همکاری با ایران را ترک میکنیم».

۱۵. روحانی: هیچکس نمیتواند به دریا قدم بگذارد و انتظار داشته باشد که پایش خیس نشود

روحانی در مراسم تجدید بیعت هیأت دولت با آرمان های حضرت امام در حرم بنیانگذار جمهوری اسلامی گفت: امروز روزی نیست که بخواهیم باری که بر دوش داریم را بر دوش دیگری بیافکنیم و این فکر که کسی میتواند حساب خود را از دیگری جدا کند، اشتباهی محض و بزرگ است. هیچکس نمیتواند به دریا قدم بگذارد و انتظار داشته باشد که پایش خیس نشود و یا بدتر اینکه پای خود را در دریا بگذارد و نسبت به خیس شدن آن منکر شود. لذا در مسیر آرمانهای بزرگ انقلاب همه با هم و در کنار یکدیگر هستیم و ایستادگی در برابر مشکلات و توطئههای دشمنان یک وظیفه همگانی است.

۱۶. پاسخ روحانی به سوال مجلس در زمینه برجام و تحریم­های بانکی

رئیسجمهور با اشاره به سوال یکی از نمایندگان در زمینه تحریمهای بانکی با وجود اجرای برجام، گفت: از شما میپرسم که برجام برای چه بود؟ برجام برای این بود که به دنیا بگوییم که فعالیت صلحآمیز هستهای که آنها به دروغ گفتهاند، غیرصلحآمیز بوده و بر مبنای همین دروغ و اتهام ناروا، قطعنامههای فراوانی را علیه ایران تصویب کردهاند و به ذهن دنیا این چنین رساندند که برنامه هستهای ایران برای صلح و امنیت جهانی خطرناک است و لذا ایران را به فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد بردند، برجام آمد تا این را بگوید که برنامه هستهای ایران صلحآمیز است و هیچ صلح و امنیتی را تهدید نمیکند. برجام برای این بود که شورای امنیت سازمان ملل به جای اینکه بگوید تحریم، باید همه کشورها را برای کمک به ایران تشویق کند و امروز ما به اینجا رسیدیم که قطعنامه گذشته شورای امنیت که ایران را تهدید کننده صلح و امنیت میدانست بعد از برجام قطعنامه 2231 شورای امنیت میگوید که ایران حق دارد فعالیت هستهای داشته باشد و از دنیا میخواهد که در کنار ایران  باشد و به ایران کمک کند.

وی با بیان اینکه در برجام، دستاوردهایی داشتیم که آن دستاوردها هست و هیچوقت از بین نمیرود، اظهارداشت: دستاوردهای برجام بینالمللی، سیاسی، اخلاقی است PMD را از بین بردیم. اینها دستاوردهایی است که وجود دارد. تحریم تسلیحاتی کشور را که این تحریم میگفت نه ایران حق دارد سلاحی بفروشد و نه حق دارد سلاحی بخرد را به 5 سال تقلیل دادیم که 2.5 سال آن گذشته و 2.5 سال دیگر آزاد میشود لذا کار برجام روشن است.

رئیسجمهور با اشاره به اینکه برجام در زمینه اقتصادی هم گشایشهایی را بوجود آورد، گفت: اگر نسبت به این موضوع تا دیروز تردید وجود داشت، امروز تردیدی در این گشایشها نداریم. امروز که شرکتهای خارجی میروند بنابراین یک روزی وارد کشور شدهاند که امروز میروندپس به چه صورت میروند؟ اگر میگویید فلان بانک از دیروز با ما کار نمیکند، معلوم است که دیروز کار میکرده اگر چنین نیست پس عبارتهای فارسی و ادبیات فارسی را باید از نو بنویسیم.

روحانی با بیان اینکه برجام آمده و بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی را هم حل کرده است، اظهارداشت: تحریم بعد از امضای برجام و اجرایی شدن آنچه مربوط به برنامه هستهای بود، لغو شد اما بخشی از تحریمها هستهای بوده و بخشی از آن تحریمهای آمریکا است و بخشی از آن مربوط به سیستم بانکی است. علیرغم این ، امروز با حدود 300 بانک رابطه کارگزاری داریم و هزاران حواله و گشایش اعتباری از طریق بانکهای خارجی انجام دادیم. گزارشی بانک مرکزی ارایه داده که از سال 94 تا به امروز چیزی حدود 70 میلیارد دلار از طریق سیستم بانکی تبادل شده است، بنابراین اساس، روابط اولیه در زمینه بانک برقرار شده است.

برادران عزیز، شما میفرمایید ما دو راه بیشتر نداریم، یا باید در برجام بمانیم یا باید خارج شویم. بله ظاهرش دو راه داریم ولی راه سومی هم وجود دارد. به تازگی با رئیس جمهور فرانسه صحبت میکردم و گفتم اگر اروپا به تعهداتش عمل نکند، ما شیوه جدیدی را به شما اعلام میکنیم و آن راه سوم است. اگر به آنجا رسیدیم و ناچار شدیم خدمت شما میگوییم و همه نمایندگان مطلع میشوند که راه سوم هم داریم.

۱۷. زنگنه: توتال بعد از وضع تحریمهای آمریکا می توانست اعلام فورس ماژور کند

زنگنه که برای پاسخ به سوال تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در کمیسیون انرژی مجلس رفته بود در پاسخ به سوال حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص چرایی اخذ نشدن ضمانت از شرکت فرانسوی توتال با وجود اثبات بدعهدی این شرکت در ترک بازار ایران درسالهای قبل گفت: حتی اگر ما ضمانتهای لازم را از این شرکت اخذ میکردیم توتال بعد از وضع تحریمهای آمریکا میتوانست اعلام فورس ماژور کند و از بار تعهدات خود شانه خالی کند و این موضوع را حقوقدانان و آنانکه کار حقوقی کرده اند میدانند به چه معناست.

۱۸. پیام رئیسجمهور ایران به سلطان عُمان

«محمدرضا نوری شاهرودی» سفیر ایران در عُمان با «خالد بن هلال بن سعود البوسعیدی» وزیر دیوان سلطنتی عمان دیدار کرد. بر اساس گزارش پایگاه اینترنتی روزنامه «عماندیلی»، نوری شاهرودی در این دیدار پیام روحانی خطاب به «سلطان قابوس» را تحویل وزیر دیوان سلطنتی این کشور داد. جزئیات این پیام منتشر نشده است.

۲۰. شرط دولت برای مذکره مجدد

رحمانی فضلی، وزیر کشور درباره شرایط مذاکره مجدد گفت: برای مذاکره مجدد باید مذاکره به برجام برگردد به این معنی که تمام تعهدات را انجام دهند و از ملت ایران عذرخواهی کنند و باید تلاش کنیم با قدرت و با شرایط برابر پشت میز مذاکره بنشینیم. هیچکس مخالف مذاکره نیست و همیشه آمادگی داریم اما مشروط بر اینکه حقوق یکدیگر مورد احترام قرار گیرد.

۲۱. قاسمی: برنامه موشکی ایران به هیچ وجه قابل مذاکره نیست

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به اظهارات وزیر امور خارجه فرانسه اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران  همواره نشان داده است که از گفتگو و مذاکره هراس و واهمهای نداشته و ندارد و به آن معتقد است، اما  در شرایطی که نتایج آن همه تلاش و کوشش همه جانبه ایران و دیگر قدرتهای جهانی با قلدری و از سر زیاده خواهی توسط برخی شرکای وزیر امور خارجه فرانسه و به سادگی  در برابر عدم توانایی آنان نقض میشود و دولتمردان اروپایی هم  بیشتر تاکنون به اعلام مواضع سیاسی و تکرار آنها  بسنده کرده و نتوانستهاند در جهت ارایه تضمینهای لازم و کافی مورد انتظار اقدام چشمگیری برای حفظ یک توافق بین المللی - که به عنوان مهمترین دستاورد دیپلماسی عصر حاضر به شمار میرود - به عمل آورند، دلیل ، ضرورت، اعتبار و اعتمادی برای مذاکره آنهم برای موضوعات غیرقابل مذاکره باقی نمیماند. وزیر امور خارجه فرانسه میداند که در این شرایط و بر اساس تفاهمات انجام شده  قبلی  آنان را گزیر و گریزی از انجام تعهدات شان نیست  و ایران و ایرانی را نیز تا عدم انجام  تمامی تعهدات آنان هیچ گزیری و گریزی از بیاعتمادی به آنان نیست. جهانیان و دولتمردان فرانسه نیز به خوبی میدانند سیاست منطقهای ایران در  راستای صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی و مبارزه با تروریسم و افراط گرایی است و اگر چنین مبارزهای خوشایند برخی کشورها که  اساسا تنش زا  و بحران سازند، نیست میتوانند سیاست های خود را اصلاح کنند. در خصوص برنامه موشکی کشور هم مجددا تاکید میکنیم این برنامه دفاعی، بومی و مشروع است و برای حفظ و حراست از کیان کشور و مردم ایران حیاتی است و به هیچ وجه قابل مذاکره نیست.

تحولات و وقایع مربوط به گروه ویژه اقدام مالی (FATF)

۱. درخواست رئیس جمهور برای تسریع در تصویب لوایح FATF

روحانی در جلسه سوال از رئیس جمهور گفت: «در زمینه بانک ما چهار لایحه تقدیم مجلس کردیم این چهار لایحه نه تنها برای روابط بانکی که برای حیثیت ایران اساسی است، ما کشوری هستیم ضد تروریسم و ضد پولشویی، بنابراین برای ما مهم است. در نتیجه لوایح شما می تواند در زمینه روبط بانکی بسیار به ما کمک کند. یکی از این چهار لایحه تصویب شده و سه لایحه دیگر باقی مانده است که من از ریاست محترم مجلس و نمایندگان محترم درخواست می کنم تسریع بفرمایید در تصویب این لوایح که میتواند در روابط بانکی ما بسیار تاثیرگذار باشد».

۲. نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس سرنوشت دو لایحه از لوایح مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را تشریح کرد

دهقانی فیروزآبادی، نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره لایحه الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو گفت: «این لایحه در کمیسیون تخصصی در مجلس است که ساز و کار حقوقی این است که بعد از رد شدن در شورای نگهبان مجدد به کمیسیون بیاید تا بررسی شود که در این بین شورای نگهبان نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام را نیز استعلام کرده و آنها اعلام کردهاند که این لایحه از نظر آنها رد است. در حال حاضر کمیسیون حقوقی در حال بررسی این لایحه است تا به صحن بیاید و نمایندگان تصمیم بگیرند که بر آن اصرار کنند یا نظرات شورای نگهبان را اعمال کنند». وی همچنین خاطرنشان کرد: «لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی نیز در کمیسیون حقوقی بررسی میشود و کمیسیون امنیت ملی به عنوان کمیسیون فرعی بررسی میکند اما موضوعی که مورد اشکال از سوی شورای نگهبان بود موضوع عدم تناسب مجازاتها با جرم بود که باید خود کمیسیون حقوقی قضایی بررسی و نظر شورای نگهبان را تأمین کند».

۳. بندهایی از لایحه «اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» از جانب هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام مغایر سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی شناخته شد

در جلسه هیأت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام مورخ 3 شهریور 1397، بند الف ماده 1 ، ماده 4 و 8 (7 مکرر) و نیز ماده ۵ مغایر سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و بند پ ماده 2 مغایر سیاستهای کلی امنیت اقتصادی تشخیص داده شد. رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «اعلام عدم انطباق یا مغایرت مواد و بندهایی از طرح ها و لوایح مصوب یا در حال تصویب مجلس شورای اسلامی به معنای رد کامل آنها نیست، بلکه پس از اعلام مغایرتها، هیأت عالی نظارت و کمیسیونهای مجمع تشخیص مصلحت و مجلس شورای اسلامی در یک فرایند تعاملی و با برگزاری نشستهای مشترک نسبت به اصلاح موارد مغایرت اقدام میکنند. نظر هیأت عالی نظارت مجمع از طریق شورای نگهبان به مجلس اعلام خواهد شد».

شایان ذکر است که ترکیب شورای عالی، وظایف و اختیارات FIU و مشخصات ذینفع واقعی از مواردی بوده است که مجمع تشخیص مصلحت نظام به مغایرت آنها در مواد لایحه به سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و سیاستهای کلی امنیت اقتصادی، اشاره داشته است. برخی رسانه های حامی دولت و برخی نمایندگان این طیف، بعد از این خبر، به موضعگیری منفی علیه اقدام مجمع تشخیص پرداختند.

۴. لایحه عودت داده شده اصلاح قانون مبارزه با پولشوئی در کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس، بررسی و اصلاح شد

نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضائی مجلس شورای اسلامی از برسی و اصلاح ایرادات شورای نگهبان به لایحه اصلاح قانون مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم در کمیسیون قضائی مجلس خبر داد. نوروزی گفت: «اولین ایراد شورای نگهبان به بند ۳ و ۵ ماده ۴ این قانون در مورد وظایف شورای عالی مقابله و پیشگیری از جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم است. بند ۳ مصوبه مجلس «تهیه و تصویب دستورالعملهای لازم در خصوص اجرای این قانون و بند ۵ «همکاریهای بین المللی و تبادل تجارت و اطلاعات با سازمانهای مشابه در سایر کشورها در زمینه مبارزه با پولشویی در چهارچوب مفاد ماده (۱۲)این قانون» بود که شورای نگهبان ایراد گرفته بود «بندهای ۳ و ۵ ماده ۴ با عنایت به عضویت اعضای غیر قوه مجریه در این شور، مغایر با اصل ۶۰ قانون اساسی شناخته شده است». برای رفع این ایراد شورای نگهبان پیشنهاد شد «بند ۳ با بند ۲ تلفیق و بدین ترتیب اصلاح شود: «تهیه و پیشنهاد آئین نامهها و دستور العملهای لازم در خصوص اجراء قانون برای تصویب به هیات وزیران و آئیین نامههایی که جنبه قضائی دارد باید به تائید رئیس قوره قضائیه برسد.» وی همچنین خاطرنشان کرد که در راستای رفع ایرادات شورای نگهبان، مرکز اطلاعات مالی، با ظایف و اختیارات مشخص شده در قوه قضائیه تشکیل میشود. شایان ذکر است که با انجام اصلاحات مورد اشاره، این لایحه دیگردر کمیسیون فوق، بررسی نخواهد شد.

تحولات و وقایع مربوط به شرایط ارزی و بازار ارز

۱. برگزاری دادگاه 19 متهم ارزی

دادگاه ویژه رسیدگی به پروندههای اخلالگران در نظام اقتصادی برگزار شد و حجتالاسلام احمد زرگر در آغاز اولین جلسه دادگاه ۱۹ متهم به توزیع غیرقانونی ارز اظهار کرد: تعداد متهمان ۱۹ نفر است و ارزش ریالی فعالیتی که باعث شده به نظام ارزی کشور لطمه وارد شود بر اساس آمار دقیق پروندهها ۲۵۰۰میلیارد تومان است.

۲. اعطای اختیارات به وزیر نفت در رابطه با عرضه ارز پتروشیمی­ها

در پی انتشار اخباری مبنی بر واگذاری اختیارات نظارتی بر پتروشیمیها به وزیر نفت،­ اداره کل روابط عمومی این وزارت خانه با صدور اطلاعیهای اعلام کرد: با نظر و تاکید رئیس جمهوری، ­­هیئت­ وزیران و همراهی وزیرانی که برخی واحدهای پتروشیمی را تحت مدیریت دارند، اختیاراتی به منظور نظارت بر فرآیند و تسهیل ورود ارز حاصل از صادرات پتروشیمیها به وزیر نفت تفویض شد. پس از این تصمیم،­ هیئت دولت تاکنون نشستهای متعددی میان وزیر نفت و مدیران پتروشیمیها برگزار کرده­ و تصمیمهایی برای عرضه مطمئن و مدام ارز حاصل از صادرات پتروشیمیها از طریق سامانه نیما، گرفته و ابلاغ شده است که این تصمیمها تاکنون به خوبی اجرا و ارز حاصل از صادرات پتروشیمیها بهطور منظم به بازار عرضه شده است.

۳. توضیحات روحانی در مجلس درباره تصمیمات ارزی

روحانی در پاسخ به سوالات مجلس درباره تصمیمات ارزی دولت گفت: در یک مقطعی تصمیم گرفتیم و بعداً تصمیممان را عوض کردیم. این خیلی طبیعی است، قبل از تحریم آمریکا یک نوع تصمیم گرفتیم و بعد از تحریم آمریکا  تصمیم دیگری گرفتیم. اگر به آن تصمیم قبلی پایبند مانده بودیم، اشکال بود. تصمیم قبلی هم اجماع همه اقتصاددانان ما بود که در آن شرایط در تاریخ 20 فروردین، باید یک نرخ واحدی را اعلام کنیم. میدانستیم مشکلاتی دارد و میدانستیم اجرایش مشکل دارد. اینکه گفته میشود چرا به مسافر ارز دادیم، وقتی به مسافر ارز ندهیم، مسافر میرود از کوچه و پسکوچه ارز میخرد. بعد همان ارز کوچه و پس کوچه است که تبدیل میشود به نرخی که روی همه کسبه و زندگی مردم تأثیر میگذارد. پس این تصمیم برای کنترل وضعیت بوده و البته در اجرای هر برنامه جدیدی، سوءاستفاده هم میشود.

۴. قیمت سکه و ارز در هفته گذشته

در هفتهای که گذشت، قیمت تمام سکه طرح جدید بین 3798000 و 4075000 تومان نوسان داشت. همچنین قیمت دلار در سامانه سنا بین 7998 و 9774 تومان نوسان داشت و قیمت دلار در بازار ثانویه تا ۷۵۳۰ تومان کاهش یافت.