وزارت نفت اراده‌ای برای فروش نفت در بورس ندارد

اسدالله قره خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره عرضه نفت در بورس انرژی گفت: عرضه نفت در بورس موضوعی است که از گذشته مطرح بوده و دو بار هم این عرضه صورت گرفت، اما به دلیل سخت کردن شرایط، فقط شرکت نیکو که وابسته به صندوق بازنشستگی نفت است، توانست حضور پیدا کند، هرچند که این شرکت نیز با مشکلاتی مواجه شد. در حال حاضر نیز وزارت نفت اعلام کرده فقط مقداری فرآورده نفتی مانند قیر را در بازار عرضه میکند که البته آن هم رقم کوچکی است.

قره خانی با اشاره به ضرورت اصلاح شرایط فروش نفت خام در بورس افزود: آنچه در شرایط کنونی برای ما ضرورت دارد، عرضه نفت خام در بورس است. در این راستا شرط گذاشته بودند که لزوما فرد خریدار نفت، یا باید پالایشگاه دار باشد یا قرارداد پالایشگاهی داشته باشد. این شرط منطقی نیست. زیرا به ما ربطی ندارد که خریدار نفت میخواهد جنس خود را به این پالایشگاه ببرد یا پالایشگاه دیگری یا در نهایت اینکه در انبار و مخازن خودش در کشور ثالثی دپو کند.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در ادامه اظهار داشت: مهم این است که اولا آن خریدار خریدش پایدار باشد، به موقع باشد، با قیمت رسمی اعلام شده باشد، قدرت انتقال پول داشته باشد که در نهایت پول به دست ما برسد و آن شرایط اطمینان بخش را برای کشور ایجاد کند، لذا برای ما فرقی ندارد که نفت خریداری شده را به به پالایشگاهی در مالزی یا اندونزی یا آفریقا ببرد.

قرهخانی با اشاره به معیارهای ترجیحی شرکت ملی نفت ایران در مورد عرضه نفت در بورس خاطر نشان کرد: واقعیت این است که هر چه تعداد خریدارها کمتر و مقدار خریدشان هم بالاتر باشد کار برای شرکت ملی نفت ایران راحت تر است و اگر بخواهد تخفیفاتی هم قائل شود، به این شرکت ها ارائه میدهد، در مقابل اینکه به جای 10 مشتری، مجبور به ارتباط با 100 مشتری باشد.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس اضافه کرد: همچنین شرکت ملی نفت ایران نسبت به ورود مشتریهای داخلی در این حوزه نگران است که مثلا آنها نفت را تحویل بگیرند، اما نتوانند بفروشند و بازار شرکت ملی نفت ایران را هم خراب کنند و موجب ضرر وزارت نفت شوند.

قره خانی در ادامه گفت: اما ما قائل بر این هستیم که میتوانیم با شرکتهای داخلی کنسرسیومی ایجاد کنیم و تضامینشان را آسانتر بگیریم، مضاف بر اینکه برای آنها تخفیفاتی قائل شویم. در حالی که اگر قرار بر این باشد که ما همان قیمتی که به شرکتهای چین، ژاپن و کره میدهیم، به شرکتهای داخلی هم بدهیم دو مشکل به وجود می آید:  اولا پولی که در آنجا تهیه میشود، ارزان قیمت است و دوم اینکه بحث مالیات و واسطه فروش نفت مطرح است.

وی گفت: شرکتهای خارجی بدون واسطه نفت را می فروشند، اما داخلی ها این شرایط برایشان وجود ندارد. بنابراین اگر ما میخواهیم شرکتهای بزرگ داخلی ایجاد کنیم، باید به آنها میدان دهیم و دنبال منافع کوتاه مدت و زودگذر نباشیم.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس با مقایسه ورود شرکتهای داخلی به حوزه خرید نفت در بورس با مناقصات پروژههای بزرگ اظهار داشت: ما به هر شرکتی که برای ورود به پروژههای بزرگ اعلام آمادگیکند، اجازه ورود نمیدهیم. بلکه سازمان مدیریت شرکتها را رتبه بندی میکند، صلاحیت فنی آنها را مورد دقت قرار میدهد، بعد در صورتی که آن شرکت تایید شود، اجازه خواهد یافت که در مناقصه شرکت کند. در رابطه با خرید نفت هم باید همین روش دنبال شود که اگر شرکتها توان لازم را ندارند، میتوانند کنسرسیوم تشکیل دهند. البته شرکتهای واقعا خصوصی نه شرکتهایی که در گذشته نفت خریداری کردند، مثل شرکت وابسته به تعاونی نیروی انتظامی باشد.

قرهخانی ادامه داد: باید به شرکتهای خصوصی واقعی که توان کار و تضامین لازم را داشته باشند، میدان داد. در این راستا ما هم باید آنها را در زمینه قیمت و دیگر شرایط مراعات کنیم تا بعد از یکسال یا دو سال راه بیفتند و از نظر توان مالی و اعتباری هم ارتقا پیدا کنند، ولی تا به حال آن اراده لازم در وزارت نفت برای انجام چنین کاری که بتواند در شرایط تحریم مشکل گشای کشور شود، وجود نداشته است.

سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در پایان اضافه کرد: با این حال با توجه به فشارهای بین المللی بیشتر، وزارت نفت ناگزیر میشود به سراغ این شرکتها برود، پس چه بهتر که پیش از قرار گرفتن در آن وضعیت، از همین حالا این آمادگی را پیدا کنیم تا در آن زمان، با مشکل جدی مواجه نشویم.