بدهی ۵۴ برابری دولت به بانک‌ها طی ۱۳ سال اخیر

حسین قضاوی، افزود: اگر دولت تلاش کند در قالب جیب خود خرج کند و سراغ بانکها نرود رشد نقدینگی کنترل میشود. وی ادامه داد: نرخ سود متناسب با تورم انتظاری نقدینگی را کنترل میکند، اما راهکار مهم و عاجل کنترل نقدینگی ابزارمند شدن بدهی دولت به بانکها و بانکها به بانک مرکزی است و باید برای آن اوراق صادر شود. وی با بیان اینکه، سهم بدهی بانکها به بانک مرکزی در ۱۳ سال گذشته ۶۶ برابر شده است گفت: پایه پولی در این مدت ۱۴ برابر، اما نقدینگی ۲۲ برابر افزایش یافته است. قضاوی گفت: این یعنی هر واحد پولی که بانک مرکزی چاپ کرده به مراتب بیشتر از وام و پول آفرینی در اقتصاد داشته است. وی افزود: در ۱۳ سال اخیر بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی چهار برابر، بدهی دولت به بانک مرکزی دو نیم برابر و بدهی بخش دولتی به بانکها ۲۲ برابر شده است.

وی ادامه داد: این بدهی نشان میدهد بخش دولتی به جای بانکها تسهیلات گرفته است. معاون سابق بانک مرکزی افزود: فروش سکه به وسیله بانک مرکزی برای جذب نقدینگی بی تدبیری بود، اما بانک مرکزی به این نتیجه رسید که باید نقدینگی کشور را که بخشی از آن محصول پرداخت ۳۵ هزار میلیارد تومان به طلبکاران موسسات مالی و اعتباری بود با سیاست فروش سکه جمع کند. وی گفت: هر کس سکه را خرید سرباز بانک مرکزی شد و اینکه کسی هزار یا بیشتر سکه خریده است عقل معاش داشته و سودش را برده است و نباید بگوییم فلانی چرا اینقدر سکه خرید است. قضاوی ادامه داد: اگر کسی عقل معاش نداشت و سیاست پولی نامناسبی را اتخاذ کرد باید از او سوال شود.

وی افزود: اگر مقررات از ابتدا درست نباشد نباید وسط بازی قاعده را به هم بزنی و اگر سیاستها را قاعدهمند نکنیم و ضابطه رفتاری برای مقام دولتی و سیاست گذار پولی نگذاریم سنگ روی سنگ بند نمیشود. معاون سابق بانک مرکزی ادامه داد: بانک مرکزی در دوره جدید میخواهد جدیت خود را به مردم نشان دهد و اعتماد عمومی را به بانک مرکزی باز گرداند. وی گفت: این تلاش نباید مغایر با سیاستها مالی باشد. وی افزود: گفته میشود نرخ سود بانکی بالا موجب افزایش نقدینگی میشود، اما در کجای دنیا با محدود کردن سود سپرده نقدینگی کنترل شده است.

قضاوی اضافه کرد: سود بانکی یکی از اهرمهای تولید نقدینگی است، اما راهکار کنترل رشد نقدینگی محدود کردن این سود نیست. وی درباره تاثیر نقدینگی بر اقتصاد کشور گفت: نباید پول بدون پشتوانه چاپ شود و باید به ورود سرمایه به کشور در این زمینه توجه کنیم. وی گفت:رشد نقدینگی حتی در کشورهای پیشرفته اگر پیش از رشد اقتصادی باشد موجب تورم میشود. معاون سابق بانک مرکزی افزود: از سال ۸۳ تا پایان سال ۹۶ نقدینگی ۲۲ برابر شد که مجموع نرخ تولید و خدمات یک و چهار دهم افزایش یافته است. قضاوی اضافه کرد: رشد نامناسب نقدینگی در مقایسه با رشد اقتصادی تورم زا و مخل فعالیتهای اقتصادی است.

رشد نقدینگی نسبت به ۵۰ سال گذشته تغییری نداشته است/بانک مرکزی دربازه چند ساله در پی کاهش نرخ سود سپردهها باشد

تیمور رحمانی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در این برنامه گفت: نقدینگی مجموع مطالبات اشخاص از نظام بانکی است و نقدینگی در کشور در سالهای اخیر با رشد آن در ۵۰ سال گذشته چندان تفاوتی ندارد و غیر عادی نیست. وی اضافه کرد: رشد نقدینگی در سالهای اخیر به دلیل نرخ سود بالای سپردههای بانکی بوده است. وی بابیان اینکه تفاوت رشد نقدینگی با رشد تولید سالانه موجب تورم میشود، گفت: واردات گسترده یا خرج نشدن سود سپردهها موجب میشود اثرات نقدینگی در تورم مشخص نشود و جلوی تورم گرفته شود. وی با اشاره به اینکه رشد نقدینگی نوعی افزایش بدهی سیستم بانکی است، گفت: بانک مرکزی برنامه گستردهای برای مهار نقدینگی دارد.

وی گفت: اعاده قدرت نظارتی بانک مرکزی و اجرای سیاست پولی از جمله برنامههای بانک مرکزی برای مهار نقدینگی است. رحمانی ادامه داد: اگر نقدینگی را فراتر از اقتصاد ایجاد کنیم نمیتوانیم از مردم سوال کنیم که چرا از این نقدینگی استفاده کردهاند. وی افزود: نباید اجازه دهیم نقدینگی خارج از اقتصاد رشد کند و باید با تقویت بخش نظارتی بانک مرکزی قدرت خلق پول بدون پشتبانه به بانکها داده نشود. رحمانی گفت: بانک مرکزی دربازه چند ساله در پی کاهش نرخ سود سپردهها باشد.

محلی امنتر و کم هزینهتر از بانکها برای مهار نقدینگی کشور وجود ندارد

احسان خاندوزی ،عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این برنامه با بیان اینکه برای حرکت جریان نقدینگی برنامهای در سیستم مدیریتی نداشته ایم ،گفت: افزایش نقدینگی بدون تولید در بلند مدت تورم ایجاد میکند، اما در کوتاه مدت تاثیر کمی بر تورم دارد. عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: اگر سپردههای بانکی افزایش یابد، اما تسهیلات بانکی به تولید منجر نشود و به سیستم بانکی بازنگردد تورم شدیدی ایجاد میشود. وی ادامه داد: افزایش سپردهها باید با ورودیهای بانک متعادل باشد نه اینکه بانک با داراییها سوریتر از خود را برابر نشان دهد. خاندوزی گفت: به جز سیاست پولی، بانک مرکزی از ابزار تنظیم گری خود برای محدود کردن رشد نقدینگی استفاده کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت:​ نگرش پولی بانک مرکزی برای حل مسائل اقتصادی کشور باید تصحیح شود در حالی که اکنون هر نوع بدهکاری دولت به بانک مرکزی ناپسند است، بدهکاری بانکها به بانک مرکزی قابل تحمل است. وی اضافه کرد: اگر نقدینگی بی قاعده افزایش مییابد بخشی از آن به این دلیل است که حتی به حسابهای جاری سودهای روز شمار پرداخت میشود. خاندوزی افزود: در کوتاه مدت محلی امنتر و کم هزینهتر از بانکها برای مهار نقدینگی کشور وجود ندارد.