علت پایین نیامدن نرخ دلار چیست؟

جمعبندی اخبار امروز از عوامل تاثیرگذار بر نوسانات ارزی نشان میدهد هماکنون اخبار سیاسی به عنوان تنها عامل کاهنده قیمت در الاکلنگ بازار ارز، قدرت لازم برای غلبه بر شش آیتم دیگر را ندارد. بازار فردوسی هماکنون دچار نوعی بلبشوی تجاری شده که هرکس تلاش میکند سهم بیشتری از رانت و فضای در اختیار خود کسب کند. ورود و خروج برنامهریزی شده نوسانگیران به بازار، خرید بیش از فروش، کماظهاری برخی صادرکنندگان، پراظهاری واردکنندگان، ایرادات سامانه نیما و افزایش مکرر نقدینگی از مهمترین عوامل مقاومت دلار در برابر کاهش قیمت ارزیابی میشود. سکه هم تحت تاثیر ارز در تعقیب قیمتی این بازار است. تا ساعت ۱۹:۳۰ دلار ۱۳ هزار و ۷۰۰ تومان و سکه امامی چهار میلیون و ۳۶۰ هزار تومان معامله شد.

نوسانات دلار لحظهای شده است

امروز هم به مانند روزهای قبل وضعیت بازار ارز را رصد کردیم. این روزها نوسان در بازار ارز بیشتر و لحظهایتر شده است؛ به طوری که روز گذشته قیمت دلار آزاد از حدود ۱۳ هزار و ۷۰۰ تا ۱۴ هزار و ۹۰۰ رشد کرد و به یکباره به کمتر از ۱۴ هزار تومان بازگشت. برای امروز اما از حدود ۱۳ هزار و ۵۵۰ تومان قیمت شروع و رو به افزایش رفت و تا ۱۳ هزار و ۸۰۰ تومان هم رسید، ولی برای دقایقی روند ریزشی به خودش گرفت  و تا ۱۳ هزار و ۶۰۰ تومان کاهش پیدا کرد. این قیمت هم فقط برای چند دقیقه کوتاه بود و مجددا دلار تا زمان تنظیم گزارش (ساعت ۱۹:۳۰)  تا حدود ۱۳ هزار و ۷۰۰ تومان خرید و فروش شد.

نوسان در بازار ارز در حالی جریان دارد که با هر ریزشی بلافاصله تقاضا برای خرید بالا رفته و به گفته فعالان بازار مردم و متقاضیان در انتظار کوچکترین کاهش قیمتی برای خرید هستند، این در حالی است که در حال حاضر خرید در بازار بیش از فروش انجام میشود، مگر در زمانهایی که قیمت به طور خاص بالا رفته و ۱۴ هزار تومان را پشت سر میگذارد برخی از نوسانگیران حرفهایتر به بازار میآیند در غیر این صورت مردم عادی عمدتا ترجیح خود را بر خرید گذاشتهاند.

راهی برای دور زدن برگشت ارز به نیما!

پس از راهاندازی سامانه ارزی نیما (نظام یکپارچه مدیریت ارزی) توسط بانک مرکزی، قرار شد ارز از سوی صادرکنندگان در این سامانه برای واردکنندگان تامین شود اما به دلیل اینکه رفته رفته نرخ ارز در این سامانه با نرخ ارز در بازار آزاد تفاوت معناداری پیدا کرد؛ برخی صادرکنندگان تمایلی به فروش درآمد ارزی خود در این سامانه ندارند یا ارز صادراتیشان را با تاخیر و کمتر از میزان واقعی در این سامانه عرضه میکنند که این امر مشکلاتی در بخش تجارت ایجاد کرد و گلایه تند رئیسجمهور را به دنبال داشت. به گونهای که روحانی طی سخنرانی در جشنواره شهید رجایی، بخشی از التهابات اقتصادی را داخلی دانست و تاخیر در فروش ارز از سوی شرکتهای صادراتی را خیانت به کشور خواند و دستور عزل و معرفی این افراد به دادگاه را داد. در این باره کامران وکیل - دبیر کل اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی - در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه علت اصلی کاهش عرضه ارز به سامانه نیما کم اظهاری صادرکنندگان است، گفت: به دلیل نبود گمرکات تخصصی، امکان سنجش ارزش واقعی یک بارِ صادراتی یا وارداتی وجود ندارد، در نتیجه اظهار صادرکننده ملاک قرار میگیرد که باعث میشود صادرکننده "کم اظهاری" و واردکننده "پراظهاری" کند.

"میخواهند کمر پتروشیمی را خم کنند"!

امروز دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی در یک نشست خبری حضور یافت. احمد مهدوی گفت که "از ابتدای سال تاکنون پتروشیمیها سه میلیارد و ۳۲۱ میلیون و ۲۲۷ هزار یورو یعنی حداقل چهار میلیارد دلار ارز به بازار عرضه کرده است که نسبت به سال گذشته روند درستی را طی کرده است". با این حال، پایین نیامدن قیمت ارز باعث شده تا هجمههایی به صنایع پتروشیمی وارد شود. با این حال مهدوی با بیان اینکه عدهای قصد دارند کمر صنعتی که در این شرایط ایستاده است را خم کنند، گفت: این افراد هرگز موفق نخواهند شد. از زمانی که معاون اول ریاست جمهوری سیاستهای ارزی را از طریق صداوسیما بیان کرد شرکتهای پتروشیمی ارز خود را با نرخ ۴۲۰۰ تومانی عرضه کردند. میتوانیم برای صحت این حرف از بانک مرکزی استعلام بگیریم. 

جهش بدهی ویرانگر بانکها

یکی از عوامل پرش قیمت ارز به عملکرد و رقابت منفی سیستم بانکی در پرداخت سود مربوط میشود که همواره باعث شده حجم پول و شبه پول در کشور افزایش یابد و نقدینگی با رشد سرسامآوری مواجه شود. در روزهای اخیر بانک مرکزی میزان نقدینگی تا پایان تیرماه ۱۳۹۷ را ۱۶۰۲ هزار میلیارد تومان اعلام کرد که نسبت به اسفندماه تا ۴.۷ درصد و در مقایسه با تیرماه سال گذشته ۲۰.۱ درصد رشد دارد. از سوی دیگر بدهی بانکها به بانک مرکزی طی سالهای گذشته اغلب رو به افزایش بوده است؛ بهگونهای که آخرین آمارها از ثبت ۱۴۷ هزار میلیارد تومان از این بدهی تا تیرماه سال جاری حکایت دارد. این بدهی نسبت به تیرماه سال گذشته ۳۶.۴ درصد افزایش داشته که بیانگر دو برابر شدن سرعت رشد آن در مقایسه با دوره دیگر است.

بدهی بانکها در تیرماه سال گذشته نسبت به همین ماه در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۸.۷ درصد رشد داشته بود. روند اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی همواره مورد انتقاد کارشناسان و البته روسای کل بانک مرکزی نیز قرار داشته است؛ چرا که جزو عوامل افزایش پایه پولی و به دنبال آن تورم محسوب میشود. از سوی دیگر این موضوع نشاندهنده بینظمی بانکها و عدم تراز در صورتهای مالی آنها است. اخیرا همتی، رئیس کل بانک مرکزی در اظهاراتی منتقدانه اضافه برداشت بانکها را مورد بحث قرار داده و با اشاره به این که ناترازی صورتهای مالی بانکها جزو عوامل اصلی مشکلات اقتصادی کشور است، گفته بود که رشد سریع شبهپول و همچنین اضافهبرداشتهای بیقانون و بیقاعده برخی بانکها مورد پذیرش نیست و به طور حتم با این بانکها برخورد خواهد شد.

آخرین قیمتها از بازار طلا و پیشبینی قیمت

سری هم به بازار طلا بزنیم. گفته میشود این روزها تقاضا برای خرید سکه کاهش یافته که به کنترل نسبی قیمتها منجر شده است. تا ساعت ۱۹:۳۰ قیمت سکه طرح جدید ۴ میلیون و ۳۶۰ هزار تومان بود که نسبت به روز گذشته ۷۰ هزار تومان کاهش یافت. یکی از مواردی که شاید بر کاهش تقاضا برای خرید سکه و در نتیجه کاهش قیمت آن تاثیر داشته باشد، تصمیم سازمان امور مالیاتی برای اخذ مالیات از سکههای خریداریشده است؛ به نحوی که برای خریدهای تا ۲۵ سکه معافیت مالیاتی در نظر گرفته شده است و بیش از آن بر اساس یک جدول میزان مالیات آنها مشخص شده و برای ۱۰۰۰ سکه نیز تا ۳۵ درصد مالیات در نظر گرفته شده است. به گفته ابراهیم محمدولی رییس اتحادیه فروشندگان طلا و جواهر، افزایش قیمت در روزهای آینده بعید به نظر میرسد.

افزایش حقوق یعنی ایجاد تورم

یک استاد دانشگاه با اشاره به برخی اظهارنظرها مبنی بر افزایش دوباره حقوق کارمندان در سال جاری این اقدام را ضروری، اما بسیار حساس توصیف کرد. محمود باغجر - استاد دانشگاه شهید بهشتی،  در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به نظریه مارپیچ تورمی دستمزد و قیمت اظهار کرد: واقعیت این است که هر چه دستمزدها بیشتر شود، قیمت تمام شده محصولات برای تولیدکنندگان هم بیشتر میشود و همین مساله در نهایت باعث ایجاد تورم و افزایش قیمت محصولات هم خواهد شد.

چراغ نفت ایران در کشور دومین مشتری روشن میماند؟

دو راهی هند از زمانی که آمریکا مشتریان نفت ایران را تهدید کرد اگر خرید نفت از ایران را ادامه دهند آنها را تحریم خواهند کرد، درمورد ادامه خرید از ایران یا جایگزینی نفت ایران آغاز شد. هرچند به نظر میرسد هند راهی که به ایران ختم می شود را انتخاب کرده است اما از بیراهههای مسیر دیگر نیز غافل نیست.