پراکندگی اداری مهم‌ترین مانع ایجاد دولت الکترونیک است

مهدی رزمی کارشناس مدیریت آیتی گفت: در دولت الکترونیک هر سازمانی کلیه فرآیندهای داخلی خود را روی بسترهای الکترونیک طراحی میکند.

وی با بیان اینکه تعریف فرآیند یکی از کارهایی است که باید در دولت الکترونیک انجام شود، اظهار کرد: همیشه فساد در استثناها اتفاق میافتد. اشخاص همواره یک تبصره و استثنا پیدا میکنند تا بتوانند فساد کنند. بنابراین گام اول در مسیر ایجاد دولت الکترونیک اصلاح فرآیندهاست.

رزمی ادامه داد: بحث دوم دولت الکترونیک این است که سازمانهای مختلف در رابطه با همدیگر هم شفاف کار کنند مثلا سازمان صنعت، معدن و تجارت ثبت سفارش را انجام میدهد و صادرکنندگان از بانک مرکزی ارز را دریافت میکنند. در این فرآیند باید شفافیت کامل وجود داشته باشد. دیگر از نامهنگاری دستی و پرونده خبری نیست و دبیرخانهها هم به هم وصل هستند.

این کارشناس مدیریت آیتی تاکید کرد: در دولت الکترونیک پرتالی وجود دارد که درخواست کارشناس مربوط مثلا از سازمان صنعت، معدن و تجارت صادر میشود و بعد میرود در بانک مرکزی مینشیند. آنگاه کسی نمیتواند نظر سختی اعمال کند و جلوی استثناها، تبصرهها و... گرفته میشود. در چنین سیستمی اگر کسی بخواهد تخلف انجام دهد باید اقدام به هک کند.

وی با اشاره به اینکه در دولت الکترونیک سرعت پیگیری بالا میرود، بیان کرد: در این دولت کادر فنی میتواند به راحتی متوجه شود که چه کسی چه کاری انجام داده است. در اشکالاتی که رخ میدهد هم مقصر مشخص میشود.

رزمی افزود: مجموعه این اتفاقات اعم از فرآیندمحور شدن و سیستمی شدن ساختارها باعث میشود که کسی نتواند فرآیندها را دستکاری کند و از ایجاد بحث بزرگ فساد اداری جلوگیری میشود. ضمن اینکه اگر فسادی بود به راحتی میتوان مقصر را پیدا کرد.

رزمی با بیان اینکه در دولت الکترونیک شاهد تخلف کارمندان نیستیم، اظهار داشت: گاهی کارمندان برای از سر باز کردن مراجعین میگویند که درخواست آنها گم شده است. این یکی از مواردی است که بعضا در ادارات پیش میآید اما چنین اتفاقی مربوط به زمانی است که پروندهها کاغذی هستند و کارمند میتواند با نادیدهگیری یک کاغذ روی میز مراجعه کننده را از سر خود باز کند. دولت الکترونیک بهانههایی مثل گم شدن نامه را از افراد میگیرد و کارمندان میدانند که باید روی پروندهها سریعا اعلام نظر کنند چون اگر به موقع جواب ندهند کسی هست که روی کار آنها نظارت میکند. چنین فرآیندی میتواند سبب ایجاد سرعت در کارها شود.

این کارشناس مدیریت آیتی با بیان اینکه مخالفتهای مسئولین یکی از موانع جدی بر سر راه ایجاد دولت الکترونیک است، عنوان کرد: اما مانع جدیتر این است که فرآیندها مشخص نیست. دست انداز بسیار بزرگ بر سر راه دولت الکترونیک این است که کارهای اداری ما فرآیندمحور نیست. نقطه شروع و پایان فرآیندها باید مشخص باشد. البته علیالظاهر برخی مراحل و فرآیندها مشخص است. اما اینکه چقدر به آن عمل شود و چقدر کنترل شود مهم است.

رزمی چالش بعدی بر سر راه ایجاد دولت الکترونیک را بحث زیرساختهای فنی دانست و گفت: آیا ما به اندازه کافی توان دیتاسنتری و پهنای باندی داریم؟ اینکه حجم بالای درخواستی در سایت ثبت سفارش خودرو موجب خراب شدن سایت شود یعنی زیرساختهای لازم را نداریم. این یک اشکال فنی است. بهترین دیتاسنترهای ایران با دیتاسنترهای مطلوب فاصله معنادار دارند اما بخش زیرساختها متوقفکننده نیست و قابل اصلاح است. باید استارت زد تا کار پیش رود و شروع نکردن کار ایجاد دولت الکترونیک به بهانه اشکالات درست نیست.

وی تصریح کرد: مخالفتها و موافقتهای مدیران هم برای ایجاد دولت الکترونیک چالش محسوب میشود که یا به دلیل اولویتبندیهای آنان است یا به دلیل اینکه از ماهیت دولت الکترونیک آگاهند و به هر دلیلی نمیخواهند چنین دولتی ایجاد شود.