آشکار و پنهان ارز تک نرخی

تک نرخی شدن ارز یکی از دغدغههای همیشگی فعالان اقتصادی کشور بوده، چراکه چند نرخی بودن به گسترش رانت و فساد در اقتصاد کشور دامن زده است. باید اجازه دهیم مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین کننده نرخ ارز باشد تا ساماندهی و مدیریت نرخ ارز تسهیل شود. من پیش از این نیز تاکید کرده بودم که دولت باید به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کند. متاسفانه نرخ غیرواقعی ارز در بودجه 97 موجبات نارضایتی فعالان اقتصادی کشور را فراهم آورد. دولتها همیشه وعده تک نرخی شدن ارز را میدهند اما در عمل به گونهای دیگر رفتار میکنند و بستر تحقق این امر را فراهم نمیسازند. همین موضوع یعنی تفاوت نرخ دولتی و آزاد ارز سبب سوءاستفادههای گستردهای شده و میتواند در آینده نیز منشأ فسادهای گوناگون در عرصه اقتصادی کشور باشد. همواره تاکید فعالان اقتصادی بخش خصوصی بر واقعیسازی و تک نرخی شدن ارز بوده است. چراکه ریسک ناشی از نرخ ارز بسیار بالاست و همین امر موجب نگرانی فعالان اقتصادی از آینده کسب و کارشان شده است. همانطور که اشاره کردم تا به امروز از محل چند نرخی بودن ارز آسیبهای مختلفی بر سیستم اقتصادی کشور تحمیل شده است. چند نرخی بودن و تعلل در اجرای تک نرخی شدن ارز منشأ فساد، رانت، ویژهخواری، بیانضباطی مالی، گسترش انواع قاچاق و... بوده و فضای کسب و کار را برای فعالان بخش خصوصی تنگ کرده است. با تک نرخی شدن ارز اما نتایج مثبتی در انتظار اقتصاد کشور و به ویژه فعالان اقتصادی بخش خصوصی که سالم فعالیت میکنند و به فکر رونق بخش تولید و صادرات کشور هستند خواهد بود. موضوع دیگری که باید به آن اشاره داشته باشم این است که اگر نرخ ارز به درستی مدیریت شود ما شاهد توسعه صادرات در کشور خواهیم بود، البته این تنها نتیجه مثبت این موضوع نخواهد بود بلکه واردات ما نیز با نرخهای واقعی انجام میگیرد که یکی از پیامدهای آن کاهش تقاضا برای واردات کالاهایی که امکان تولید آن در داخل کشور وجود دارد خواهد بود. میدانیم که امسال تحت عنوان سال حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شده و همین موضوع ضرورت چنین امری را بیش از پیش پررنگ میسازد. ما باید شرایط کشور را برای فعالیت تولیدکنندگان و صادرکنندگان واقعی که از هرگونه رانت و فسادی به دور هستند و همواره مالیات فعالیتهایشان را پرداخت کردهاند به گونهای آماده سازیم که آنها مجبور به ترک کشور نشوند و بتوانند در یک فضای امن به فعالیت بپردازند. درواقع یکی از راههایی که میتواند ما را به این مهم برساند این است که از اعطای یارانه به تولیدکنندگان خارجی پرهیز کنیم و ضمن اینکه فضا را برای کسب و کار تولیدکنندگان داخلی تسهیل میسازیم بستر را برای جذب سرمایهگذاران خارجی به ویژه از کشورهای همسایه و کشورهای اروپایی فراهم کنیم.